Nasz kolega opowiadał, że kiedyś doświadczył śpiewania przez parę godzin wszystkich piosenek za pomocą sylaby „ra”. Nie wierzyłam w relacjonowaną atrakcyjność tego wydarzenia, ale w zetknięciu ze zmasowaną muzyką instrumentów dętych potwierdzam, że to możliwe – na tegorocznej Pannonice było całkiem sporo „ra-ra-ra” , ale też „tru-tu-tu”.
Kiedy ktoś mnie pyta, „jak było” w Jordanii, odpowiadam, że ciężko. „Ale w jakim sensie ciężko?” – fizycznie. Jednak było warto się pomęczyć, bo dotarliśmy do miejsc niedostępnych „na lekko”.
16 lipca 2022 roku w Zdziłowicach koło Janowa Lubelskiego i Kraśnika na Roztoczu Zachodnim dziewięćdziesięciolecie istnienia obchodziła Orkiestra Dęta ze Zdziłowic właśnie. Na imprezie – mimo że kameralnej, bo przeznaczonej głównie dla mieszkańców okolicy – było jednak sporo atrakcji. Zagrali jubilaci, a także Kapela Butrynów i Kapela Towarzyska z Wrocławia
fot. J. Zarzecka
Festiwal o niepokojąco brzmiącym podtytule „Pieśni pokoju, pieśni zwycięstwa” w edycji 2022 w czuły sposób nawiązywał do wojny na Ukrainie. Zwykle wiosenne Mazurki w tym roku odbyły się 22–26 czerwca, kiedy wszędzie pełno Sobótek, Wianków i festynów związanych z letnim przesileniem.
Konkurs Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia „Nowa Tradycja” otwiera wielu wykonawcom drzwi do nagrań, płyt i koncertów nie tylko w kraju, ale też zagranicą. W tym roku napłynęło siedemdziesiąt zgłoszeń. Do konkursu organizatorzy zaprosili w sumie dwanaście zespołów i solistów. Jak zwykle artyści zostali dobrani tak, aby można było prześledzić różne zjawiska na scenie folkowej, od zespołów grających prawie tradycyjnie po didżeja. Konkurs trzymał w napięciu publiczność, bo nigdy nie wiadomo, co się może na takim koncercie objawić, okazać zaskoczeniem, klapą, zachwytem.
(fot. Występ zespołu Kosy D. Naugolnyk)
We wrześniu pod Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie już po raz piętnasty zabrzmiały dźwięki muzyki świata. Festiwal Skrzyżowanie Kultur na dobre wpisał się w kalendarz wydarzeń muzycznych stolicy, ale i w kalendarz najciekawszych festiwali muzyki etno na świecie. Od kilku lat formuła wydarzenia ogranicza się tylko do muzyki (wcześniej bywały też warsztaty, filmy, spotkania z twórcami), co zdaniem organizatorów lepiej odpowiada zainteresowaniom publiczności.
fot. J. Zarzecka: Projekt Hizbut Jámm
Siódma edycja festiwalu, a ja tu jestem po raz czwarty lub piąty. Za każdym razem jest inaczej, bardziej, z większym rozmachem – czy w tym roku festiwal osiągnął apogeum?
Fot. J. Zarzecka: Koncert zespołu Aälma Dili
W tym roku na festiwalu Z Wiejskiego Podwórza w Czeremsze w zasadzie wiele nie widziałam. Impreza już od lat odbywa się w trzeci weekend lipca. Byłam na wakacjach z dziećmi na pobliskiej wsi i było tak świetnie (kąpiele w zalewie Repczyce, małe pieski, bele siana itd.), że na połowę atrakcji nie zdążyliśmy, a o połowie zapomnieliśmy (np. o rozgrywającym się równolegle turnieju piłki błotnej Swamp Football).
9 grudnia w warszawskim Promie Kultury na Saskiej Kępie odbył się promocyjny koncert płyty Karoliny Cichej i Elżbiety Rojek „Jeden-Wiele”, której premiera miała miejsce 23 listopada 2018 roku. Album stworzyły dwie wokalistki, związane niegdyś z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, ale na scenie towarzyszyło im jeszcze dwoje wykonawców – Karolina Matuszkiewicz i Mateusz Szemraj.
Fot. M. Janusiński
Jako że w tym roku, z racji remontu Chatki Żaka, wszystkie większe wydarzenia mikołajkowe odbywały się w Centrum Spotkania Kultur, wszystko było inne i nowe. O ile piątkowy koncert Laboratorium Pieśni sugerował, że mikołajkowa publiczność nie jest w stanie zapełnić ogromnej sali CSK, to w sobotę okazało się, że jest wręcz przeciwnie – sala operowa na 900 osób rozkwitła kolorowym tłumem. Miejsce okazało się rewelacyjne pod wieloma względami, zwłaszcza akustycznie. Po raz pierwszy od lat dobrze było słychać wszystkie instrumenty i niuanse wokalne, bez nadmiernego hałasu i przestrojów – doskonała akustyczna robota. Do tego fantastyczny labirynt korytarzy i schodów CSK otwierał nowe możliwości spotkań (lub zaginięć!) kuluarowych, a tzw. plac sensoryczny dostarczył radości nie tylko dzieciom.
Fot. J. Bodys: HuRaban
Samolot leci późnym wieczorem i po pokonaniu „wielkiego mroku” nad Bałtykiem i Szwecją dociera do okolic, które z rzadka noszą nikłe ślady cywilizacji – niewielkie strużki dróg i ludzkich siedzib. Na ziemi okazuje się, że jak już te ślady cywilizacji są, to Norwegowie nie żałują energii – dosłownie.
22 lutego 2018 r. w Domu Kultury Kadr na warszawskim Mokotowie zaśpiewały Południce. Zespół żeński z Białegostoku śpiewa pieśni tradycyjne – polskie też, ale głównie wschodnie – po ukraińsku, białorusku, „po swojomu”, czyli w dialektach zasłyszanych od babuszek na wsiach. Czasami łączy te melodie z elektroniką, jednak tym razem wystąpił z repertuarem czysto wokalnym. Pięć dziewczyn w fartuszkach gospodyń domowych zaśpiewało prosto, naturalnie i dzięki temu bardzo pięknie. Uderzało perfekcyjne zgranie wokalne. Widać, ze dziewczyny są wzajemnie osłuchane i dużo śpiewają.
Fot. G. Zegier
Tegoroczna Scena Otwarta Mikołajek Folkowych tchnęła optymizmem – a jednak folk w Polsce żyje i chyba nie zamierza odchodzić do lamusa. Było różnorodnie, głośno, przeważnie ciekawie, a przede wszystkim ambitnie.
Fot. A. Ratyńska: Zespół Ursa
Jesień już za oknem, a ja sobie przeglądam filmiki z Pannoniki i przywołuję lato. Po prawdzie w tym roku pogoda na festiwalu dopisała częściowo, wielki finał zalewając deszczem, ale całość i tak kojarzy się z wakacjami, Bałkanami, kolorami zwariowanych ciuchów i stoisk.
fot. tyt.: zespół Iglika
Na mapie kulturalnej województwa lubelskiego mieści się wiele wydarzeń z tradycją w roli głównej. Szczególnie ostatnie lata zaowocowały licznymi imprezami, które prezentują folklor muzyczny, obrzędy, taniec czy kuchnię regionalną. Należy wyróżnić wydarzenia cykliczne, które przyczyniają się do zachowania tradycji. Nie mogę nie wspomnieć o Festiwalu w Kazimierzu, który od ponad pięćdziesięciu lat dzięki praktycznie niezmienianemu regulaminowi pełni funkcję ochrony tradycyjnego repertuaru oraz stylu muzykowania i śpiewu.
(Andrzej Sar)
Fot. J. Zarzecka: Święto Tihar. Sypanie mandali w Pokharze
Pies jest „ubrany” w wianek z pomarańczowych aksamitek, na głowie ma nalepioną łatę ze świętych mazideł (tika). Znosi te dekoracje i zainteresowanie publiczności z godnością. Właśnie zeszliśmy z grupą przyjaciół z gór po wielodniowym trekkingu dookoła Manaslu (na ośmiotysięcznik wprawdzie się nie wspinaliśmy, ale oglądaliśmy go bardzo dokładnie z każdej strony), a tu takie widoki. Inne psy biegające po wiosce z kamienia również mają wianki na szyjach i wylegują się syte na progach domostw.
Od 12 już lat Skrzyżowanie Kultur jest muzycznym znakiem rozpoznawczym Warszawy u progu roku akademickiego. Przez tydzień, można zażywać nowości ze światowej sceny world music, a od kilku edycji poznawać polską scenę tradycji i folku. Tegoroczna edycja przebiegała pod hasłem „Las głosów”.
Fot. tyt. A. Oleksiak: Sounds Like Poland, Čači Vorba
Sądecczyzna w ostatni weekend wakacji znów zabrzmiała po bałkańsku –w tym roku już po raz czwarty w Barcicach pod Starym Sączem odbył się Pannonica Folk Festival. Pojechałam drugi raz, zachęcona ubiegłorocznym festiwalem i chociaż nie mogłam zobaczyć całości, koncerty piątkowe i sobotnie nasyciły uszy złaknione bałkaniki wystarczająco.
Kolejna wiosenna edycja festiwalu Mazurki przebiegała pod hasłem „PoGRAnicza” – i jak napisali organizatorzy w programie, dotyczy to różnych granic, które łączy muzyka: „To muzyczne pogranicza miasta i wsi, przeszłości i przyszłości, lokalności i uniwersalności”. Z tej koncepcji wyrósł temat relacji wsi i dworu, a co za tym idzie pańszczyzny – o czym dyskutowano na konferencji otwierającej festiwal „Pańszczyzna. Przemiany tożsamości kulturowej wsi polskiej”. Po dyskusji pokazano film o Janie Gacy autorstwa Jagny Knittel. Dalej było już trochę lżej gatunkowo – do słuchania i do tańca – choć też w profilu poGRAniczowym.
Na koncercie Muzyka Źródeł zatytułowanym Lasowiacy, otwierającym Festiwal Polskiego Radia „Nowa Tradycja” A.D. 2016, poczułam dobitniej niż kiedykolwiek dotąd, że czas oryginalnej muzyki wiejskiej się skończył. To, co wygrzebuje radio, czy co pojawia się na festiwalach typu Kazimierz, to są już formy wtórne. Za mojego pokolenia, na przełomie XX i XXI wieku wymarli „ostatni wiejscy muzykanci”, jak ich nazwał Andrzej Bieńkowski. Już ubiegłoroczny koncert Muzyka Źródeł na Nowej Tradycji, poświęcony Beskidowi Śląskiemu, trącił myszką, ale w tym roku to już było „wyciąganie moli z szafy”. Kapelą, która coś ciekawszego zaprezentowała w czasie koncertu, była Kocirba – starająca się odtwarzać tradycyjne brzmienia – jednak to już wariant rekonstruowany, czasami domyślający się, jak dane utwory brzmieć powinny.