Co w numerze 54-55

Od redakcji

54-55 (5/6 2004) Dział: Wstępniak To jest pełna wersja artykułu!

W grudniu na liście dyskusyjnej „Muzykant” rozgorzała dyskusja wywołana artykułem „Popularna kultura tradycyjna? Pociąg towarowy do polskiej muzyki tradycyjnej” Katarzyny Brzozowskiej opublikowanym w piśmie „Uniwersytet Kulturalny” (numer z grudnia 2004). I choć zapewne części czytelników „Gadek” (ale przecież nie wszystkim) jest on już znany (dzięki wspomnianemu forum), warto przywołać temat raz jeszcze, gdyż doprawdy trudno folkowcowi przejść obojętnie obok takiego potraktowania sprawy.

W czym rzecz?



  Miejsca sprzedaży

Czy wierzycie w Świętego Mikołaja?

54-55 (5/6 2004) Autor: Bogdan Bracha Dział: Sonda To jest pełna wersja artykułu!

Na to pytanie odpowiadają:

  • Małgorzata Jędruch - Radiowe Centrum Kultury Ludowej
  • Krzysztof Trebunia-Tutka - Trebunie-Tutki
  • prof. Jerzy Bartmiński - językoznawca i folklorysta UMCS w Lublinie
  • ks. dr Stefan Batruch - Parafia Greckokatolicka w Lublinie
  • Joanna Zarzecka - „Gadki z Chatki”
  • Bogdan Bracha - lider Orkiestry św. Mikołaja



Miejsca sprzedaży

Czy Polacy potrzebują tradycji

54-55 (5/6 2004) Autor: Jerzy Bartmiński Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

Debata „Czy Polacy potrzebują tradycji?” odbyła się 3 grudnia w Trybunale Koronnym na lubelskim Starym Mieście. Była jednym z punktów VI edycji Międzynarodowego Festiwalu „Najstarsze Pieśni Europy” organizowanego przez Fundację „Muzyka Kresów” w dniach 2–4 grudnia 2004 roku w Lublinie. Organizatorzy postawili pytanie o to, czy zmiany, które nastąpiły w Polsce w ciągu ostatnich lat, wyeliminowały zasady współżycia społecznego decydującego o przyjmowaniu tradycji; czy zamiast społeczeństwem nie staliśmy się zbiorem jednostek, dla których zbiorowa tradycja nie ma znaczenia; kto dziś kształtuje tradycję i czym ona właściwie jest?




Miejsca sprzedaży

Gdy rozum śpi budzą się upiory...

54-55 (5/6 2004) Autor: Anna Pilarczyk Dział: Tradycja To jest pełna wersja artykułu!

„Oto lud, który nie ma swego miejsca na ziemi. Nawet Żydzi mieli swą ziemię obiecaną, a Cyganie nie; gdziekolwiek byli, nie byli u siebie. Ten lud nie ma także swojej pisanej historii, swojej pamięci historycznej. Wygląda na to, że pamięć o przeszłości nie pozwala im na radość z przyszłości; czasami trzeba zabić pamięć, by mieć odwagę na wkroczenie w przyszłość. Czym jest przeszłość tego ludu? Jest rzeką krwi i łez. Lud ów nie wie, czym jest prawo w dosłownym tego słowa znaczeniu. Jego prawem jest obyczaj ojców. Podstawową więzią jest więź rodowa. I taki lud trwa między nami przez wieki. Czy nie graniczy to z cudem?”.

ks. Józef Tischner

Romowie to ofiary dyskryminacji w każdej niemal dziedzinie życia. Postrzegani są jako głęboko odmienni społecznie i kulturowo, zarówno fizycznie jak i psychicznie. Zwyczajowo już, uprzedzenia wobec Romów uzasadnia się rasowo – dla wielu ludzi są „Murzynami Europy” ze względu na kolor skóry ciemniejszy niż u populacji dominujących, pośród których żyją. Cechy, rzekomo uwarunkowane rasowo, przypisywane Romom przez członków innych społeczności, to: „brudni”, „niecywilizowani”, „niegodni zaufania”, „leniwi”, „złodzieje”.




Miejsca sprzedaży

Muzyka to jest jak codzienne powietrze Z kultury muzycznej Cyganów w Polsce

54-55 (5/6 2004) Autor: Teresa Mirga Dział: Tradycja To jest pełna wersja artykułu!

Muzyka cygańska w Polsce pozostawała i raczej pozostaje zagadnieniem słabo udokumentowanym (pod względem źródeł) i niewystarczająco naukowo poznanym. Obecność Cyganów od kilku wieków na terenach Polski znalazła swe odzwierciedlenie przede wszystkim w pracach z zakresu etnologii. Tematy muzyczne były wyraźnie pomijane. Nieznaczna ilość dokumentów, które chociaż w części odnoszą się do tych zagadnień, tak naprawdę niewiele wnosi do wiedzy o tradycjach muzycznych.




Miejsca sprzedaży

Uroczyste proste tony Adwentowe ludowe tradycje muzyczne Mazowsza i Podlasia

54-55 (5/6 2004) Autor: Jacek Jackowski Dział: Recenzje To jest pełna wersja artykułu!

Adwent, okres rozpoczynający w kościele katolickim rok liturgiczny, to czas oczekiwania i przygotowania na przyjście Zbawiciela. Przez cztery kolejne niedziele wierni rozważają tajemnicę podwójnego wymiaru przyjścia na ziemię Pana1. Powagę okresu oczekiwania podkreśla między innymi kolor szat liturgicznych, w niedzielę nie śpiewa się „Gloria”, a muzyka instrumentalna ogranicza się tylko do akompaniamentu śpiewom.




Miejsca sprzedaży

Posłuchaj wiejskiej orkiestry Taraf de Haidouks

54-55 (5/6 2004) Autor: Simon Broughton Dział: Wykonawcy To jest pełna wersja artykułu!

Co mają wspólnego hollywoodzki aktor Johnny Depp, japoński projektant mody Yamamoto i stylowy kalifornijski kwartet smyczkowy Kronos? Można wierzyć lub nie – ale poza posiadaniem wyszukanego smaku do ubrań – wszyscy oni są zafascynowani barwną grupą cygańskich muzyków z Rumunii. Jednak Taraf de Haidouks nie potrzebuje poparcia sław; ta muzyka broni się sama. Czy są to głębokie, uduchowione ballady, czy szybkie, porywające tańce ze zgrzytającymi skrzypcami, dzwoniącymi cymbałami, piszczącymi akordeonami i zwinnie szarpanym basem, Taraf de Haidouks z pewnością wie, jak się bawić. I tacy muzycy powinni to wiedzieć. Taka jest ich praca – granie na weselach w swojej wiosce Clejani i w rejonie Vlasca na Równinie Wołoskiej na południe od Bukaresztu. Tak przynajmniej było, zanim nie stali się światowej sławy gwiazdami.




Miejsca sprzedaży

Balkan Sevdah

54-55 (5/6 2004) Dział: Wykonawcy To jest pełna wersja artykułu!

„Za nieturystyczny instynkt poszukiwań muzycznych i kulturowych,za szlachetną skromność muzykowania ze specjalnym ukłonem w stronę wokalisty” – brzmiał fragment werdyktu jury przyznającego pierwszą nagrodę zespołowi Balkan Sevdah w konkursie „Scena Otwarta” towarzyszącym Festiwalowi Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe” 2004.




Miejsca sprzedaży

Nagrania w Studiu Zero Orkiestra św. Mikołaja

54-55 (5/6 2004) Autor: Dorota Wesołowska Dział: Wykonawcy To jest pełna wersja artykułu!

Swoją najnowszą płytę - "O miłości przy grabieniu siana" - Orkiestra św. Mikołaja nagrała wczesną jesienią w stodole w Makowiskach koło Żółkiewki na Lubelszczyźnie - o czym opowiada realizator nagrań Sławomir Gładyszewski.

Skąd pomysł na nagrania w stodole




Miejsca sprzedaży

Tytułem wstępu

54-55 (5/6 2004) Autor: Grzegorz Kondrasiuk Dział: Felietony To jest pełna wersja artykułu!

Autentyczność. Autentyk. Czyż na poszukiwaniu tego tchnienia nie polega nasza fascynacja? A że do tematu skradać się można na wiele oszałamiających sposobów, z zastosowaniem równie oszałamiającej terminologii, przekonuje lektura „Falsyfikatów i fałszerstw”, gdzie pewien znany facet wywraca na nice nasze (może tylko moje?) przyzwyczajenia. Myśl jest następująca: czy problem prawdziwości rozstrzygnąć da się poprzez dokładne określenie jej zaprzeczenia: fałszerstwa-nieautentyczności?




Miejsca sprzedaży

Muzyka czyli opowieść

54-55 (5/6 2004) Autor: Tomasz Janas Dział: Felietony To jest pełna wersja artykułu!

Nie byłem na „Mikołajkach Folkowych” 2004. Nie żebym obraził się na folk czy piękne miasto Lublin. Wygrała przyziemna grypa i inne obiektywne okoliczności. Wspominam o tym jednak nie po to, by pleść mało interesujące autobiograficzne wątki. Piszę dlatego, że niemożność posłuchania choćby młodych wykonawców w konkursie „Scena Otwarta” zrekompensowała mi nowa (i nie nowa) muzyka klasyków folkowego czy „okołofolkowego” muzykowania. Oto bowiem mniej więcej w ten Mikołajkowy czas dotarły do mnie nowe płyty zespołu Osjan.




Miejsca sprzedaży

Zaduszki folkowe Koncerty, spotkania, warsztaty...

54-55 (5/6 2004) Autor: Magdalena Grassmann Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Tegoroczna podlaska jesień okazała się wyjątkowo bogata w koncerty zespołów folkowych. Początek dały XII już Spotkania Folkowe, zorganizowane 16 i 23 października przez Białostocki Ośrodek Kultury. Warto podkreślić, że impreza ta (zazwyczaj dwudniowa) od początku charakteryzuje się wysokim poziomem, dając okazję do posłuchania wielu ciekawych wykonawców.



Miejsca sprzedaży

Dni Afryki Koncerty, spotkania, warsztaty...

54-55 (5/6 2004) Autor: Katarzyna Płóciennik Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

21 i 22 października w Wyższej Szkole Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi zorganizowano Dni Afryki. Na pierwszy z tych „afrykańskich” dni zaplanowano spotkanie z fotografem i autorem książek o tematyce podróżniczej Marcinem Kyrdyńskim, który w 2000 roku odbył podróż „śladami Stasia i Nel”. Następny dzień poświęcony był wykładowi o sztuce ludów Czarnej Afryki, czyli części kontynentu rozciągającej się na południe od Sahary. Odbyła się prezentacja rzeźb, figurek i masek (eksponaty pochodziły z Muzeum Archeologiczno-Etnografi-cznego w Łodzi). Przygotowano także pokaz strojów afrykańskich i wystawę fotografii.



Miejsca sprzedaży

Zdarzyło się w stolicy Koncerty, spotkania, warsztaty...

54-55 (5/6 2004) Autor: Ziutek Vlepkarz Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

26 listopada sporo się działo w Warszawie... Wybrałem pierwszy festiwalowy koncert „Etnicznych Inspiracji – Wspólnoty w Kulturze” w Domu Kultury „Rakowiec”. Grała tam sanocka Orkiestra Jednej Góry Matragona, która rzadko pojawia się w Warszawie, a ostatnio w ogóle nieczęsto ją słychać.



Miejsca sprzedaży

Transkapela Koncerty, spotkania, warsztaty...

54-55 (5/6 2004) Autor: AnKa Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

11 listopada w warszawskim NOK-u wystąpiła Transkapela. Grupa młoda, choć grają w niej „starzy wyjadacze” – między innymi muzycy Sielskiej Kapeli Weselnej i Lautari.



Miejsca sprzedaży

Kapela ze Wsi Warszawa w S-1 Koncerty, spotkania, warsztaty...

54-55 (5/6 2004) Autor: Joanna Zarzecka Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

16 listopada w Warszawskim Studiu S-1 miało miejsce prawdziwe wydarzenie – koncert Kapeli ze Wsi Warszawa w nowym programie „Wykorzenienie”. Do koncertu Kapela zaprosiła znamienitych (choć w założeniu kontrowersyjnych) gości – Zespół Śpiewaczy Lipsk znad Biebrzy, Kapelę Mariana Pełki (czołową grupę radomskich „rootsów”) oraz (z zupełnie już innej bajki) – DJ FeelX.




Miejsca sprzedaży

Z łemkowskiej skrzyni Koncerty, spotkania, warsztaty...

54-55 (5/6 2004) Autor: Ziutek Vlepkarz Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Warszawskie spotkania z kulturą łemkowską „Łemkowskie Impresje” rozpoczęły się 18 października otwarciem wystawy fotografii Anny Doszny zatytułowanej „Tam na Łemkowynie”. Kameralna „Galeria Cafee” dosłownie pękała w szwach, co okazało się dobrym znakiem dla nadchodzącego tygodnia „Impresji”.


Miejsca sprzedaży

Życie jest cudem Koncerty, spotkania, warsztaty...

54-55 (5/6 2004) Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Koń jaki jest, każdy widzi. Jakie są filmy Emira Kusturicy, każdy kinoman wie, a najnowszy film twórcy „Undergroundu” – „Życie jest cudem” – nie zmienia przyjętego przez reżysera sposobu patrzenia na świat. Treść filmu daje się sprowadzić do kilku prostych słów, ale to, co się w filmie dzieje, niewiele ma wspólnego z opowiadaniem o nim.




Miejsca sprzedaży

„Gadki”!

54-55 (5/6 2004) Autor: Krzysztof Opalski Dział: Listy do redakcji To jest pełna wersja artykułu!

Jakiś czas temu w Letnicy koło Zielonej Góry, w „Majątku Artystycznym” mieszczącym się w murach starego kościoła ewangelickiego, odbył się występ tria Chrisa Jaggera z Wielkiej Brytanii. Początkowo miałem dużo obaw co do frekwencji na koncercie w tej małej miejscowości. Okazało się jednak, że widownia została całkowicie zapełniona zarówno przez mieszkańców Letnicy, jak i przez fanów dobrej muzyki z pobliskiej Zielonej Góry.

Krzysztof Opalski      




Miejsca sprzedaży

Timna Brauer & Elias Meiri ensamble „Tefila. Prayer” 1996, CD Adam & Eve TB 002

54-55 (5/6 2004) Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!


Timna Brauer i Elias Meiri to artyści żydowskiego pochodzenia na stałe mieszkający w Austrii. Na swojej scenie mają ugruntowaną pozycję; w Polsce są z pewnością mało znani (choć grający na fortepianie Meiri jest laureatem festiwalu pianistów jazzowych w Kaliszu). Mimo że Timna Brauer i Elias Meiri prowadzą równolegle kilka różnych projektów muzycznych, to właśnie nurt folkowy ich twórczości wydaje się być najciekawszy.




Miejsca sprzedaży

Dikanda „Usztijo” 2004, CD tylkomuzyka.pl TCD 006

54-55 (5/6 2004) Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!


Niedawno ukazała się trzecia płyta zespołu nagrana już bez Violiny Janiszewskiej, która odeszła ze składu na początku tego roku. Spójna muzycznie, dobra brzmieniowo, dynamiczna, znakomicie nagrana w Studiu „DR” w Wiśle.




Miejsca sprzedaży

Magazyn Miłośników Pieśni Morza „Szantymaniak” nr 6/2004, A-Press Wydawnictwa Periodyczne

54-55 (5/6 2004) Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!


Niewiele na rynku wydawniczym czasopism zajmujących się odnogami folku. Jednym z nich jest profesjonalnie wydany magazyn poświęcony pieśniom morza – szantom. „Szantymaniak” jest w tej chwili dwumiesięcznikiem; pojawia się przy okazji różnych festiwali – tych, które gotowe są wesprzeć taką inicjatywę (pierwszy numer ukazał się w 2004 roku). Jego twórcą, dobrym duchem i redaktorem naczelnym jest Kamil Piotrowski.




Miejsca sprzedaży

Anna Kiełbusiewicz Piosenki

54-55 (5/6 2004) Dział: Płyta dla prenumeratorów To jest pełna wersja artykułu!

Anna Kiełbusiewicz – przyjaciel, artysta, dobry człowiek. Miłośnikom muzyki folkowej znana jako solistka zespołów Ania z Zielonego Wzgórza i Orkiestra św. Mikołaja. Wielokrotnie doceniana i nagradzana podczas ogólnopolskich przeglądów piosenki autorskiej oraz muzyki inspirowanej folklorem. Jej charakterystyczny, pełen dynamiki głos i charyzma sceniczna zawsze będą kojarzyć się z pieśniami śląskimi czy balladami wykonywanymi przez Orkiestrę. Na scenie – skupiona, zanurzona w tym, co śpiewa. Dla znajomych – nieokiełznana natura gotowa na wszelkie szaleństwa. Dla najbliższych – uważna, pomocna. Dobra. Zawsze z jakąś Tajemnicą, z lekką nieobecnością w rzeczywistości. W Jej nagłe zniknięcie jeszcze teraz, choć minął już rok, trudno uwierzyć i pogodzić się z faktem, że nie ma osoby, która tyle siebie dawała innym. Ale jednocześnie Ona ciągle jest. W każdej nucie zaśpiewanej wspólnie z Orkiestrą św. Mikołaja czy Anią z Zielonego Wzgórza, w swoich obrazach, listach, zdjęciach, wspomnieniach jej śmiechu, głosu, temperamentu, poczucia humoru, a także profesjonalizmu i umiejętności całkowitego poświęcenia wszystkiego temu, co się robi.




Miejsca sprzedaży

Yerba Mater Raga Praga

54-55 (5/6 2004) Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!

Yerba Mater pielęgnuje klasyczne tradycje muzyczne grając indyjskie ragi, utwory perskie, czy też tańce średniowiecznej Europy. Jednocześnie muzycy grupy mówią o sobie: „... inspiracja muzyczna zespołu Yerba Mater i jego instrumentarium znajduje swoje źródło w rozmaitych kulturach i tradycjach Starego Świata. Nasza muzyka nie reprezentuje żadnych poszczególnych grup etnicznych ani stylu muzycznego, przypomina raczej kulturowy zlepek naszej wyobraźni i naszej własnej muzycznej Nibylandii...”.




Miejsca sprzedaży

Księżyc Księżyc

54-55 (5/6 2004) Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!

Kompozycje zespołu to miniatury zbudowane z brzmień i dźwięków instrumentów klawiszowych, dętych oraz głosów dziewczęcych. Kreślą na wpół realny obraz świata widzianego jakby przez dziurkę od klucza, którą jest... księżyc.




Miejsca sprzedaży

Orkiestra Na Zdrowie Już

54-55 (5/6 2004) Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Orkiestra Na Zdrowie (ONZ), spłodzona na podlubelskiej wsi i narodzona w Warszawie jesienią 1986 roku, jest zespołem uprawiają-cym naturalną, rytmiczną muzykę z ważnym przekazem teksto-wym, bitą z reguły na tak zwane „dwa”, a więc często kojarzoną ze ska lub reggae.




Miejsca sprzedaży