Wychodząc z bazyliki dominikanów, ludzie nie ukrywali wzruszenia. Była to właściwa reakcja na teatr liturgiczny. Rzadko mamy dziś z nim do czynienia.
Fot. K. Kuzko: Gra o męce. Bazylika ojców dominikanów w Lublinie 2019
„Scena Otwarta” to wyjątkowy konkurs, który w tym roku odbył się po raz dwudziesty piąty! Początki nie były zachęcające. Pomysł stworzenia miejsca konfrontacji muzyków, którzy „coś tam mają do folkloru”, wydawał się sensowny z punktu widzenia środowiska Mikołajów, którzy tym folklorem karmili się od dobrych paru lat. Pierwsza edycja nie doszła do skutku z powodu braku chętnych… Ale z kolejnymi było już znacznie lepiej.
Fot. W. Samociuk: Malwina Paszek
Jako że w tym roku, z racji remontu Chatki Żaka, wszystkie większe wydarzenia mikołajkowe odbywały się w Centrum Spotkania Kultur, wszystko było inne i nowe. O ile piątkowy koncert Laboratorium Pieśni sugerował, że mikołajkowa publiczność nie jest w stanie zapełnić ogromnej sali CSK, to w sobotę okazało się, że jest wręcz przeciwnie – sala operowa na 900 osób rozkwitła kolorowym tłumem. Miejsce okazało się rewelacyjne pod wieloma względami, zwłaszcza akustycznie. Po raz pierwszy od lat dobrze było słychać wszystkie instrumenty i niuanse wokalne, bez nadmiernego hałasu i przestrojów – doskonała akustyczna robota. Do tego fantastyczny labirynt korytarzy i schodów CSK otwierał nowe możliwości spotkań (lub zaginięć!) kuluarowych, a tzw. plac sensoryczny dostarczył radości nie tylko dzieciom.
Fot. J. Bodys: HuRaban
2 listopada 2018 roku o godz. 18.00 na najstarszej lubelskiej nekropolii, czyli cmentarzu przy ul. Lipowej, obok kaplicy katolickiej miało miejsce III Zaduszkowe Zgromadzenie Śpiewacze „Dusze rzewnie zapłakały”. Spotkanie skupiało się wokół wspólnego śpiewu tradycyjnych utworów religijnych, które towarzyszą przejściu człowieka z doczesności do wieczności. Inicjatorem przedsięwzięcia był Paweł Grochocki – psycholog i psychotanatolog, a zarazem śpiewak tradycyjny i pogrzebowy, który uczył się pieśni od Jana Wnuka ze Zdziłowic na Lubelszczyźnie. Przed kilkoma laty, realizując ministerialne stypendium, założył Lubelski Komitet Pożegnalny. Zespół tworzy kilkanaście młodych osób, które cenią wartość i niezwykłe piękno pieśni za zmarłych.
Fot. K. Strycharz-Bogacz
Tegoroczna edycja Skrzyżowania Kultur była nasycona, momentami do granic wytrzymałości, nutą afrykańską z różnych etnopółek – od rootsu po etnopop i dark electro. Za to „Sounds of Poland” to istna wisienka na torcie.
Fot. R. Zawadzki: Maria Pomianowska & Hossein Alizâdeh World Ensemble, Skrzyżowanie Kultur
We wrześniu odbyła się konferencja naukowa „Fonografia dla muzyki i nauki: historia, relacje, współczesność”, którą zorganizowano z okazji 140. rocznicy opatentowania fonografu przez Edisona. Tematyka etnomuzycznych kolekcji fonograficznych poszerzona została o omówienie zbiorów niezwiązanych z folklorem.
Fonograf Edisona. Kolekcja Kunsthistorisches Museum w Wiedniu; fot.: Wikimedia Commons
Dźwięki Północy to gdański festiwal o wieloletniej tradycji. Początkowo tytułowa „północ” dotyczyła przede wszystkim obszarów naszego kraju, ze szczególnym uwzględnieniem Kaszub.
Fot. tyt. M. Samsel-Chojnacka: Sunniva Abelli (Rim)
W tym roku Fundacja Spichlerz Kultury organizuje Pardes Festival – Spotkania z Kulturą Żydowską w dniach 22–26 sierpnia. Z Aleksandrą Markiewicz, dyrektorem programowym tego wydarzenia rozmawiał Damian Gocół.
Fot. tyt. z archiwum Fundacji Spichlerz Kultury: Koncert zespołu Widymo w Teatrze Klepisko pod Kazimierzem Dolnym w 2016 r.
Tradycja... chciałoby się zaśpiewać za Tewjem Mleczarzem. Ta piosenka z musicalu „Skrzypek na dachu” wydaje się być świetnym komentarzem również do postrzegania folkloru muzycznego – trwać czy iść dalej? Ku tej drugiej opcji skłania się XXI Festiwal Polskiego Radia „Nowa Tradycja”, który odbywał się w drugim tygodniu maja w Warszawie, jak zwykle w Studiu im. Witolda Lutosławskiego.
Fot. W. Kusiński: zespół Do Dna
Tegoroczna edycja Festiwalu Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY odbyła się jak zwykle na początku maja (9-12) w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie. Wydarzenia z pogranicza koncertu, spektaklu, performance’u ułożone zostały według planu. Tym razem kluczem festiwalu stały się „rozdroża”, a więc słowo zawarte w nazwie organizatora – Ośrodka Międzynarodowych Inicjatyw Twórczych Rozdroża.
Fot. T. Kulbowski / materiały OMIT Rozdroża: Radical Polish Ansambl
Special event odbył się w sali operowej Centrum Spotkania Kultur w Lublinie ostatniego dnia festiwalu KODY. Był nim głośno zapowiadany w mediach koncert „Laibach/Polonia”, będący projektem muzycznym opartym na kompozycji „Sinfonia Sacra” Andrzeja Panufnika. Wydarzenie miało szczególny charakter z uwagi na tegoroczne obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, a utwór powstał we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza jako część międzynarodowego programu kulturalnego. Nic więc dziwnego, że jako pierwsze popłynęły dźwięki „Bogurodzicy”, o którą Andrzej Panufnik oparł swoje dzieło.
Fot. T. Kulbowski / materiały OMIT Rozdroża: koncert "Laibach/Polonia"
Od siedmiu lat w jeden kwietniowy weekend audycja „Siesta” Marcina Kydryńskiego przedstawia swoje koncertowe oblicze za sprawą gdańskiego Siesta Festivalu, w tym roku pod oficjalną nazwą Gdańsk Lotos Siesta Festival. Przez te kilka dni w Filharmonii Bałtyckiej rozbrzmiewa przyjemna dla ucha muzyka świata i jazz.
Fot. materiały prasowe organizatora: Tito Paris i Fábia Rebordão
Pomysł Post Festiwalu, który przez sześć wielkopostnych czwartków odbywał się w Hades Szerokiej w Lublinie, okazał się pionierski i niebywale trafiony. Niezależnie od stosunku do religii i światopoglądu Wielki Post jest zjawiskiem kulturowym, które w jakiś sposób dociera do wszystkich, nawet jeżeli niektórzy kojarzą je jedynie z posypywaniem głowy popiołem. Dlatego pomysł redaktora Waldemara Sulisza, przywódcy Kresowej Akademii Smaku, aby nieco głębiej zbadać, o co z tym postem chodzi, spotkał się z tak dobrym przyjęciem i komplementami. Nie od rzeczy będzie od razu dodać, że znakomici goście, którzy współtworzyli wydarzenia Post Festiwalu, czynili to społecznie i nikt o gratyfikację nie pytał.
Fot. M. Sulisz: Waldemar Sulisz i Męska Grupa Śpiewacza Ryki
Tegoroczna Scena Otwarta Mikołajek Folkowych tchnęła optymizmem – a jednak folk w Polsce żyje i chyba nie zamierza odchodzić do lamusa. Było różnorodnie, głośno, przeważnie ciekawie, a przede wszystkim ambitnie.
Fot. A. Ratyńska: Zespół Ursa
To zdjęcie jury uznało jednogłośnie za najlepsze. Radosna atmosfera, kontekst tradycji i międzypokoleniowego przekazu nie wymagają komentarza. Zaskakuje wyjątkowa sytuacja i takaż kompozycja. Dla obu najważniejszy obiekt najmniej rzuca się w oczy. Cienka strużka mleka początkowo przypomina przypadkowe zarysowanie.
Fot. I nagroda: Elwira Kruszelnicka „Mleczna przygoda”
Jesień już za oknem, a ja sobie przeglądam filmiki z Pannoniki i przywołuję lato. Po prawdzie w tym roku pogoda na festiwalu dopisała częściowo, wielki finał zalewając deszczem, ale całość i tak kojarzy się z wakacjami, Bałkanami, kolorami zwariowanych ciuchów i stoisk.
fot. tyt.: zespół Iglika
„Czy widział ktoś Jaszę Mazura? Czy jest tu sztukmistrz z Lublina? Potrafił chodzić po linie. Otwierał każdy zamek. Miał jasne, niebieskie oczy”. Od 17 do 27 lipca w jedenastu miastach i miasteczkach Lubelszczyzny wybrzmiewały takie słowa. A to wszystko dzięki festiwalowi Śladami Singera.
fot. P. Budzyński
„Spotykamy się już po raz siódmy. Bywało różnie, sił czasem brak i lat coraz więcej na karku. Były momenty rezygnacji i poczucia bezsensu. Nie możemy jednak zaprzestać organizowania festiwalu”. W takich słowach redakcja gazety festiwalowej „Na Rozstajnych Drogach” zainaugurowała rozpoczęcie siódmej edycji festiwalu muzyki tradycyjnej, odbywającego się corocznie na terenie Ordynacji Zamojskiej Klucza Janowskiego. Z Krzysztofem Butrynem, pomysłodawcą, organizatorem i wykonawcą w sali zdziłowickiej remizy rozmawiała Agata Kusto.
fot. A. Kusto: Warsztaty z Bronisławem Rawskim. Szklarnia 2012
Wydarzenia muzyczne stają się coraz częściej wizytówkami polskich miast. Przyciągają nie tylko znawców tematu, ale także
laików, którzy chcą zacząć swoją muzyczną przygodę lub po prostu posłuchać dobrych brzmień. O kulturowych inspiracjach z prezydentem Katowic, Marcinem Krupą rozmawiał Maciek Froński.
Tegoroczna edycja lubelskiego Festiwalu Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY poświęcona była szeroko rozumianej teatralności. Pomysłodawcy i organizatorzy od lat bardzo skutecznie zaskakują odbiorców pomysłami łączenia „tego, co było zawsze” z „tym, co być może”. W samej nazwie festiwalu obecna jest pewna sprzeczność. Jeśli awangardę definiować jako „działanie burzące dotychczasowy porządek, reguły w estetyce czy sztuce”, to zestawienie jej z tradycją należałoby rozumieć jako przeciwstawność i ukazanie owego kontrastu. Tymczasem to, co oferują „zakodowani” artyści, często jest efektem przenikania się obu postaw lub całkiem zgodnego ich koegzystowania.
Fot. z arch. festiwalu: Kronos Quartet, podczas próby festiwalu KODY