W tym roku Fundacja Spichlerz Kultury organizuje Pardes Festival – Spotkania z Kulturą Żydowską w dniach 22–26 sierpnia. Z Aleksandrą Markiewicz, dyrektorem programowym tego wydarzenia rozmawiał Damian Gocół.
Fot. tyt. z archiwum Fundacji Spichlerz Kultury: Koncert zespołu Widymo w Teatrze Klepisko pod Kazimierzem Dolnym w 2016 r.
Tradycja... chciałoby się zaśpiewać za Tewjem Mleczarzem. Ta piosenka z musicalu „Skrzypek na dachu” wydaje się być świetnym komentarzem również do postrzegania folkloru muzycznego – trwać czy iść dalej? Ku tej drugiej opcji skłania się XXI Festiwal Polskiego Radia „Nowa Tradycja”, który odbywał się w drugim tygodniu maja w Warszawie, jak zwykle w Studiu im. Witolda Lutosławskiego.
Fot. W. Kusiński: zespół Do Dna
Tegoroczna edycja Festiwalu Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY odbyła się jak zwykle na początku maja (9-12) w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie. Wydarzenia z pogranicza koncertu, spektaklu, performance’u ułożone zostały według planu. Tym razem kluczem festiwalu stały się „rozdroża”, a więc słowo zawarte w nazwie organizatora – Ośrodka Międzynarodowych Inicjatyw Twórczych Rozdroża.
Fot. T. Kulbowski / materiały OMIT Rozdroża: Radical Polish Ansambl
Special event odbył się w sali operowej Centrum Spotkania Kultur w Lublinie ostatniego dnia festiwalu KODY. Był nim głośno zapowiadany w mediach koncert „Laibach/Polonia”, będący projektem muzycznym opartym na kompozycji „Sinfonia Sacra” Andrzeja Panufnika. Wydarzenie miało szczególny charakter z uwagi na tegoroczne obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, a utwór powstał we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza jako część międzynarodowego programu kulturalnego. Nic więc dziwnego, że jako pierwsze popłynęły dźwięki „Bogurodzicy”, o którą Andrzej Panufnik oparł swoje dzieło.
Fot. T. Kulbowski / materiały OMIT Rozdroża: koncert "Laibach/Polonia"
Od siedmiu lat w jeden kwietniowy weekend audycja „Siesta” Marcina Kydryńskiego przedstawia swoje koncertowe oblicze za sprawą gdańskiego Siesta Festivalu, w tym roku pod oficjalną nazwą Gdańsk Lotos Siesta Festival. Przez te kilka dni w Filharmonii Bałtyckiej rozbrzmiewa przyjemna dla ucha muzyka świata i jazz.
Fot. materiały prasowe organizatora: Tito Paris i Fábia Rebordão
Pomysł Post Festiwalu, który przez sześć wielkopostnych czwartków odbywał się w Hades Szerokiej w Lublinie, okazał się pionierski i niebywale trafiony. Niezależnie od stosunku do religii i światopoglądu Wielki Post jest zjawiskiem kulturowym, które w jakiś sposób dociera do wszystkich, nawet jeżeli niektórzy kojarzą je jedynie z posypywaniem głowy popiołem. Dlatego pomysł redaktora Waldemara Sulisza, przywódcy Kresowej Akademii Smaku, aby nieco głębiej zbadać, o co z tym postem chodzi, spotkał się z tak dobrym przyjęciem i komplementami. Nie od rzeczy będzie od razu dodać, że znakomici goście, którzy współtworzyli wydarzenia Post Festiwalu, czynili to społecznie i nikt o gratyfikację nie pytał.
Fot. M. Sulisz: Waldemar Sulisz i Męska Grupa Śpiewacza Ryki
Tegoroczna Scena Otwarta Mikołajek Folkowych tchnęła optymizmem – a jednak folk w Polsce żyje i chyba nie zamierza odchodzić do lamusa. Było różnorodnie, głośno, przeważnie ciekawie, a przede wszystkim ambitnie.
Fot. A. Ratyńska: Zespół Ursa
To zdjęcie jury uznało jednogłośnie za najlepsze. Radosna atmosfera, kontekst tradycji i międzypokoleniowego przekazu nie wymagają komentarza. Zaskakuje wyjątkowa sytuacja i takaż kompozycja. Dla obu najważniejszy obiekt najmniej rzuca się w oczy. Cienka strużka mleka początkowo przypomina przypadkowe zarysowanie.
Fot. I nagroda: Elwira Kruszelnicka „Mleczna przygoda”
Jesień już za oknem, a ja sobie przeglądam filmiki z Pannoniki i przywołuję lato. Po prawdzie w tym roku pogoda na festiwalu dopisała częściowo, wielki finał zalewając deszczem, ale całość i tak kojarzy się z wakacjami, Bałkanami, kolorami zwariowanych ciuchów i stoisk.
fot. tyt.: zespół Iglika
„Czy widział ktoś Jaszę Mazura? Czy jest tu sztukmistrz z Lublina? Potrafił chodzić po linie. Otwierał każdy zamek. Miał jasne, niebieskie oczy”. Od 17 do 27 lipca w jedenastu miastach i miasteczkach Lubelszczyzny wybrzmiewały takie słowa. A to wszystko dzięki festiwalowi Śladami Singera.
fot. P. Budzyński
„Spotykamy się już po raz siódmy. Bywało różnie, sił czasem brak i lat coraz więcej na karku. Były momenty rezygnacji i poczucia bezsensu. Nie możemy jednak zaprzestać organizowania festiwalu”. W takich słowach redakcja gazety festiwalowej „Na Rozstajnych Drogach” zainaugurowała rozpoczęcie siódmej edycji festiwalu muzyki tradycyjnej, odbywającego się corocznie na terenie Ordynacji Zamojskiej Klucza Janowskiego. Z Krzysztofem Butrynem, pomysłodawcą, organizatorem i wykonawcą w sali zdziłowickiej remizy rozmawiała Agata Kusto.
fot. A. Kusto: Warsztaty z Bronisławem Rawskim. Szklarnia 2012
Wydarzenia muzyczne stają się coraz częściej wizytówkami polskich miast. Przyciągają nie tylko znawców tematu, ale także
laików, którzy chcą zacząć swoją muzyczną przygodę lub po prostu posłuchać dobrych brzmień. O kulturowych inspiracjach z prezydentem Katowic, Marcinem Krupą rozmawiał Maciek Froński.
Tegoroczna edycja lubelskiego Festiwalu Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY poświęcona była szeroko rozumianej teatralności. Pomysłodawcy i organizatorzy od lat bardzo skutecznie zaskakują odbiorców pomysłami łączenia „tego, co było zawsze” z „tym, co być może”. W samej nazwie festiwalu obecna jest pewna sprzeczność. Jeśli awangardę definiować jako „działanie burzące dotychczasowy porządek, reguły w estetyce czy sztuce”, to zestawienie jej z tradycją należałoby rozumieć jako przeciwstawność i ukazanie owego kontrastu. Tymczasem to, co oferują „zakodowani” artyści, często jest efektem przenikania się obu postaw lub całkiem zgodnego ich koegzystowania.
Fot. z arch. festiwalu: Kronos Quartet, podczas próby festiwalu KODY
fot. J. Pieleszek
Kiedy dojeżdżam do Kazimierza, robi się już ciemno. Ostatnie kilkaset metrów jadę przez niewielki las, zanim po prawej stronie nie wyłoni się chata z bali i przytulne podwórze otoczone drewnianym płotem. Parkuję nieopodal i wkrótce otulają mnie niskie dźwięki didgeridoo. Dźwięki, które przez rdzennych mieszkańców północnej Australii nazywane są głosem ziemi.
Dziś na wiele inicjatyw patrzy się przez pryzmat niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Czy coś nim jest, czy ktoś je chroni, czy kultywuje? Od czasu transformacji ustrojowej możemy cieszyć się wolnością wypowiedzi, a przestrzeń kultury poszerza się w niebywałym tempie. Jednocześnie dostrzegamy wartość w tym, że coś niezmiennie istnieje. Wyjątkową okazję do refleksji nad wartością dziedzictwa, kontynuowania tradycji, a jednocześnie wolności twórczej dały ostatnie Mikołajki Folkowe.
Fot. tyt. A. Kusto: Kapela z Innej Struny podczas konkursu Scena Otwarta 2016
Od 12 już lat Skrzyżowanie Kultur jest muzycznym znakiem rozpoznawczym Warszawy u progu roku akademickiego. Przez tydzień, można zażywać nowości ze światowej sceny world music, a od kilku edycji poznawać polską scenę tradycji i folku. Tegoroczna edycja przebiegała pod hasłem „Las głosów”.
Fot. tyt. A. Oleksiak: Sounds Like Poland, Čači Vorba
Włodawa jako „pogranicze” zarówno trzech narodów, jak i trzech wyznań – judaizmu, prawosławia i katolicyzmu, współistniejących w codziennym życiu wielu pokoleń, nosi miano „Miasta Trzech Kultur”. Od 1989 roku odbywa się tu jedno z najbardziej znaczących wydarzeń dla rozwoju regionu, jakim jest Festiwal Trzech Kultur. W dniach 22–25 września miała miejsce już jego XVII edycja.
Fot. tyt. B2 Media: Klezmafour w Wielkiej Synagodze
Rok 2016 jest czasem, w którym świat muzyki ludowej w Polsce obchodzi złote jubileusze. Do takich wydarzeń należą przede wszystkim festiwale: Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą oraz Ogólnopolski Festiwal Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej. Obydwa przedsięwzięcia artystyczne obchodziły w minionym roku 50 urodziny.
Fot. tyt.: www.domludowy.pl
Jarosławski festiwal w tym roku doczekał się 24. edycji. Corocznie, w sierpniu organizowany jest przez Stowarzyszenie „Muzyka Dawna w Jarosławiu”, ale tym razem, prócz warsztatów, spotkań seminaryjnych, regularnych śpiewów liturgicznych (codzienne gregoriańskie jutrznie i nieszpory) i wielogodzinnych koncertów, do programu włączono Jarmark Jarosławski. Tym samym nawiązano do szczytnych tradycji XVI i XVII wieku. To tu odbywały się największe w Polsce i jedne z największych w Europie Środkowej jarmarki, na które przybywali kupcy włoscy, niemieccy, a także Ormianie, Tatarzy, Turcy, Węgrzy i Persowie. Wówczas i dziś styka się tu Wschód z Zachodem. Za sprawą handlu towarami i wymiany muzyką.
Czarowne, magiczne miejsce, urzekające Tatry i Zakopane. Stolica polskich gór – zimowa, letnia? Może. Ale przede wszystkim festiwalowa. Oczywiście, w Zakopanem w ciągu roku są organizowane rozmaite imprezy: kulturalne, muzyczne, plastyczne, koncerty itd. To przecież miejsce o wielkich tradycjach inteligenckich.
Fot. M. Baliszewska: Kayah i górale