Co w numerze 57

Od redakcji

№ 57 (czerwiec 2005) Dział: Wstępniak To jest pełna wersja artykułu!

Miejsca Magiczne istnieją. Wielu je odnalazło, inni jeszcze szukają. Jednych ciągną góry – niezmienne i niewzruszone od wieków, a jednak uduchowione. Inni poszukują wyjątkowej przestrzeni w malowniczych i mało nadszarpniętych cywilizacją terenach, gdzieś w zaciszu, poza głównymi szlakami turystycznymi. Dla następnych znów magiczne na swój sposób będzie wielkie, buchające życiem i gwarem miasto. Miejsca potrafią przywiązywać do siebie i przemawiać, snuć swoje narracje. W tę magię można tylko wejść i wyjść, a potem za nią tęsknić – mówią wtajemniczeni. O czym jeszcze opowiadają – na kolejnych stronach, w sondzie „Gadek”.

Samhain Folk! Jamboree

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Samhain Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Pierwsza płyta lubelskiej grupy muzyki celtyckiej Samhain, powstałej w 1999 roku z inicjatywy Marka Strzałkowskiego. Formacja zapraszała do współpracy wielu instrumentalistów (między innymi z Pankharity), aby znaleźć najbardziej odpowiednie brzmienie.

Stilo Szukaj!

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Stilo Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



O poprzedniej płycie grupy Stilo, tej samej, która zdobyła drugie miejsce w plebiscycie na Folkowy Fonogram Roku 2003, pewien folkowy recenzent napisał tak: "Niestety, nie jestem w stanie wysłuchać całości materiału, gdyż przeważnie po piątym utworze zasypiam. Krążek jest przykładem tego, iż jeżeli ma się sponsora, bądź pieniądze na sfinalizowanie nagrania i wydanie płyty, można w zasadzie wydać wszystko, specjalnie nie oglądając się na słowa krytyka, gdyż takowy nie istnieje".

Dla wszystkich podzielających tę ocenę mamy złą wiadomość: zespół ponownie znalazł pieniądze! Co gorsza, znowu "nie oglądał się", "sfinalizował" i "wydał". Nazwał to "Szukaj!" i z wiarą, pokorą oraz miłością oddał w ręce słuchaczy.

Czy istnieje folklor współczesny?

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Jan Adamowski Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

Poszukiwanie bardziej wyczerpującej odpowiedzi na tak postawione pytanie ma dzisiaj sens nie tylko dla folklorystyki i folklorysty. Folklor, a szerzej kultura ludowa, to przecież (na przestrzeni wieków) jeden z ważniejszych składników kultury narodowej, co dokumentuje i potwierdza historia kultury. Ale z drugiej strony należy też pamiętać, że takie pytanie dzisiaj się dosyć często stawia - w nauce i publicystyce. W sposób złagodzony bywa ono przeformułowane następująco: "Czy zmierzch kultury ludowej?", jak zatytułowano jedno z wydawnictw z implikacją dla części pytających, że ten zmierzch już nastąpił, bowiem w społeczeństwie demokratycznym nie ma ludu (podmiotu tej kultury). Jeszcze inny rodzaj uzasadnienia dla podejmowania takich pytań tkwi w "niskim dziś prestiżu folkloru" - jak zauważa Jerzy Bartmiński co unaoczniają liczne konteksty użycia tego słowa w publicystyce, w języku polityków itp. Mówi się o folklorze politycznym z negatywną konotacją zawartą w sformułowaniu: "To tylko folklor". Z kolei w "Słowniku gwary uczniowskiej" Katarzyny Czarneckiej i Haliny Zgółkowej "folklor" to tyle, co 'brudny człowiek'.

Serencza Pid obłaczkom

№ 57 (czerwiec 2005) Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Słowo "serencza" oznacza szczęście i jest łemkowskim archaizmem sporadycznie używanym na wschodnich terenach Karpat. Zespół o tej nazwie istnieje od 1997 roku w Gorlicach, a prezentowana płyta jest jego pierwszym wydawnictwem.

Roztrzepotany lot Osjana

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Wojciech Waglewski Dział: Wydarzenie To jest pełna wersja artykułu!

Przyzwyczailiśmy się już do tego, że podczas festiwalu "Nowa Tradycja" odbywa się finał konkursu na Folkowy Fonogram Roku (przeniesiony z lubelskich "Mikołajków Folkowych"). Przyzwyczailiśmy się też do tego, że ze składem finalistów tego konkursu niewiele ma wspólnego teoretycznie bliska, czy nawet tożsama, lista nominowanych w prestiżowym ponoć konkursie "Fryderyki". Różnorodnie nazywana tam kategoria "folkowa", "etniczna", "tradycyjna", "źródłowa" była zawsze jednym z najjaskrawszych przykładów bezradności i nieprzystawalności wyobrażeń, jakie dawali członkowie fryderykowej akademii do realiów. Darujmy sobie znane przykłady. Wiadomo, że w gronie nominatów i zwycięzców "Fryderyka" zdarzały się niejednokrotnie zgoła groteskowe kandydatury. Kandydatury, których uzasadnieniem mogła być chyba tylko "medialność" albo wydawanie płyt u tych, a nie innych wydawców.

Na wzgórzu Rockhill

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Rafał "Taclem" Chojnacki Dział: Wykonawcy To jest pełna wersja artykułu!

Debiutancki krążek "Rockhill" śląskiego Zespołu Muzyki Celtyckiej Beltaine wystartował w konkursie na Folkowy Fonogram Roku 2004 oraz w konkursie "Wirtualnych Gęśli" 2005 - najlepszej zdaniem internautów płyty folkowej 2004 roku. W drugim z nich zajął pierwsze miejsce przed dwudziestoma innymi wydawnictwami. Grupa zagrała podczas kwietniowej "Nowej Tradycji" w koncercie laureatów.

Stonehenge "Celtic Express"

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: GLN Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

2005, CD World of Folk Stone 003

Stonehenge to jedna z najczęściej koncertujących w Polsce grup folkowych. Jej muzyka nawiązuje z jednej strony do poetyki celtyckiego rocka, z drugiej ma w sobie ów słowiański pierwiastek, o którym zwykło się mówić, pisząc o co bardziej kreatywnych przedstawicielach rodzimej sceny celtyckiej.

Ponad Bugiem

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Rafał Zubkowicz Dział: Magiczne Miejsca To jest pełna wersja artykułu!

Z jednej strony Bugu województwa mazowieckie i lubelskie, podczas gdy po przeciwnej - podlaskie. Kierując się granicami wyznaczonymi administracyjnie coraz trudniej określić, gdzie kończą się i gdzie zaczynają regiony kulturowe. Osią swojej podróży uczyńmy po prostu rzekę - środkowy odcinek biegu Bugu.

Kapela ze Wsi Warszawa "Uprooting" 2004, CD JARO 4261-2

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Kapela ze Wsi Warszawa Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

Nakładem niemieckiego wydawnictwa Jaro ukazała się trzecia płyta Kapeli ze Wsi Warszawa. Materiał, już tradycyjnie, zarejestrował Wojciech Przybylski (co dla niektórych słuchaczy może okazać się dosyć istotne). Zespół zaprezentował się w niezmienionym, dobrze znanym składzie.

Nokturnal Mortum "The Taste of Victory"

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: NXN Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

2003, CD Oriana Records 1

Czterdziestokilkuminutowa epka charkowskich ekstremistów spod szyldu Nokturnal Mortum (zapowiadająca nowy album) przynosi cztery długie kawałki przesycone inspiracjami folklorem w dużo większym stopniu, niż w przypadku poprzednich krążków grupy.

Kroke "Quartet-Live at Home 2004, CD Oriente Musik RIEN 48

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: VZK Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

Kroke to mistrzowie. Najnowszy, koncertowy album grupy tylko to potwierdza. Płyta od samego początku wprowadza w magiczny świat dźwięku... Wspaniała kompilacja nuty klezmerskiej, jazzu i progresywnego etno, tańców i transów, folku i kompozycji własnych.

Masz swoje Magiczne Miejsce?

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Ewa Zabrotowicz Dział: Sonda To jest pełna wersja artykułu!

Kiedy ognisko odda ostatnie tchnienie, a północ przetoczy się na wschodnią stronę dachu modrzewiowego kościoła, przywaruj w głębokim mroku galeryjki kaplicy Stanisława, z szumem potoku Szum pod nogami i czekaj. Jeśliś gotowy i wybrany, nie zgubiłeś sztuki widzenia spod przymkniętych powiek, dany ci będzie udział w Magii.Śmieszny, co Ją próbuje porozmieniać w słowa, nieudolne, karłowate i bezradne, naiwny, co jej świetliki próbuje zabrać w przaśną codzienność. W oczywistości dnia zobaczy tylko garść bezbarwnych robaczków… W tę magię można tylko wejść i wyjść, a potem za nią tęsknić.

Folkowy Fonogram Roku 2004

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Osjan Dział: Konkurs To jest pełna wersja artykułu!

Tym razem w szranki konkursu na Folkowy Fonogram Roku 2004 - organizowany w ramach "Nowej Tradycji" 2005 - stanęło niezbyt wiele płyt, bo zaledwie 12 (rok temu krążków było 24, dwa lata temu - 15).

Tegoroczne jury (złożone wyłącznie z dziennikarzy) postawiło na trzy płyty. Pierwsza nagroda przypadła w udziale grupie Osjan za wydawnictwo "Księga liści". Kolejne dwa krążki - "Junctions" Sarakiny i "Raga Praga" Yerby Mater - dostały równą ilość punktów, w związku z czym ex aequo otrzymały drugą nagrodę.

Impresja z Pobu¿a

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Marta Cywińska-Dziekońska Dział: Esej To jest pełna wersja artykułu!

Jako mała dziewczynka bywałam w Wólce nad Bugiem, wspinałam się na skały Mielnika (te najniższe), tworzyłam sobie dziecięcą mitologię, a właściwie bestiarium Sarnak (ku Łosicom) z nazwami zwierząt, które sama wymyśliłam i szukałam czułości w nazwie Bużka nad Bugiem rojąc, że chodzi o buźkę.

Mikołaje z Kumłykami

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Marta Cywińska-Dziekońska Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Oczekiwany z ciekawością premierowy koncert projektu "Huculskie muzyki" - jaki miał miejsce 24 kwietnia w lubelskiej "Chatce Żaka" - w wykonaniu Orkiestry św. Mikołaja i Kapeli Romana Kumłyka Czeremosz okazał się niespodzianką - dokonano nagrań do płyty!

Urodziny Donegala

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Rafał "Taclem" Chojnacki Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

22 kwietnia piąte urodziny obchodził gdyński pub "Donegal" - trójmiejska Mekka miłośników celtyckiego grania. Dobrą zabawę zapewnili publiczności niedawni zdobywcy nagrody "Wirtualne Gęśle" - zespół muzyki celtyckiej Beltaine.

Dudu Juliana i Patryka

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Ziutek Vlepkarz Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Świętego Patryka w Warszawie obchodzono hucznie. Wiele imprez działo się równolegle w różnych miejscach - od Teatru "Rampa" po tawerny żeglarskie - przez cztery dni, od 17 do 20 marca.

NetLenka w CDQ

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Marta Martwa Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Ethnica Music Project - moskiewska grupa prezentująca połączenie gatunków muzycznych tak odmiennych jak electro i tradycyjne pieśni rodem z Syberii - powstała z pomysłu wokalistki i liderki zespołu - NetLenki. Formacja ta wystąpiła 23 kwietnia w warszawskim Centralnym Domu Qultury.

Kitka Sarena i Sound System

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Joanna Zarzecka Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

26 kwietnia w Domu Kultury "Rakowiec" w Warszawie odbył się wieczór pod hasłem "W bałkańskim tyglu". W programie przewidziano występ zespołu Kitka Šarena, a następnie dyskotekę folkową do muzyki Yugo-Beat Sound System (DJ V. Ziutek i DJ Stront)

Grało Się Gra

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Joanna Zarzecka Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

12 marca w warszawskim Ośrodku Działań Twórczych na Ochocie miał miejsce koncert Się Gra - ostatnio rzadkiego gościa stołecznej sceny folkowej. Po rozwiązaniu pierwszego składu o tym zespole było przez chwilę cicho, zaś od jakiegoś czasu występuje on w składzie trzyosobowym.

Osjan w Kielcach

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Jakub Winerowicz Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

14 marca w Kieleckim Centrum Kultury odbył się koncert grupy Osjan. Był to już trzeci na przestrzeni kilku miesięcy występ (zasłużonego dla rodzimej sceny) zespołu w sercu Ziemi Świętokrzyskiej.

W-Z Orkiestra z Rechą

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Joanna Zarzecka Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

18 kwietnia w Karczmie "U Dedka", na terenie Parku Skaryszewskiego w Warszawie, odbył się koncert dwóch białoruskich zespołów - znanej i cenionej W-Z Orkiestry oraz "nowości" na polskiej scenie folkowej - zespołu Recha.

Stephane Delicq w Warszawie

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Jacek Szczepanek Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

W piątek, 22 kwietnia, w Domu Kultury "Rakowiec" w Warszawie odbyła się kolejna impreza z serii "Echa Celtyckie". Tym razem koncert był wyjątkowy. Jako gość specjalny pojawił się Stéphane Delicq z Francji - mistrz akordeonu diatonicznego.

Rowerem wzdłuż Bugu

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Marcin Hyła Dział: Magiczne Miejsca To jest pełna wersja artykułu!

Lubię późne lato, kiedy słońce wchodzi w znak Panny, nagrzana od miesięcy ziemia wydaje wszystkie tegoroczne plony i w powietrzu czuć zapach powolnej, acz nieuchronnie nadciągającej zmiany. Zieleń traci swoją soczystość, staje się coraz bardziej zamglona, a ostre słońce zaczyna wydobywać z niej zaskakujące odcienie. W 2004 roku postanowiłem, właśnie na przełomie sierpnia i września, odwiedzić wschodnie rubieże Polski, zainspirowany książkami-przewodnikami Grzegorza Rąkowskiego "Polska Egzotyczna".

Pieśni nie tylko święte Tradycja Muzyczna Podlasia

№ 57 (czerwiec 2005) Dział: Kaseta dla prenumeratorów To jest pełna wersja artykułu!

Seria nagrań trzech zespołów śpiewaczych z okolic Czeremchy - ze Wsi Czeremchy, Dobrywody i Wólki Terechowskiej - ma na celu przedstawienie różnorodności ludowego śpiewu wschodniego Podlasia. Większość pieśni, zarówno tych religijnych jak i świeckich, ma przyporządkowane tradycją miejsce w czasie i przestrzeni. Cykl doroczny splata się z cyklem rodzinnym, a najważniejsze wydarzenia, prace i obrzędy wymagają określonej, szczególnej oprawy muzycznej, jaką na terenie Podlasia jest głównie śpiew. Mieszkańcy wsi, z których pochodzą nagrania, mówią i śpiewają po swojomu, czyli w tutejszej gwarze.

Dźwiêki regiony nadbużańskiego - zachowane i ocalone

№ 57 (czerwiec 2005) Autor: Sebastian Bernat Dział: Magiczne Miejsca To jest pełna wersja artykułu!

Tam, gdzie się dwóch ludzi pogranicza spotyka, tam śpiew na trzy głosy idzie.
(zasłyszane nad Bugiem)

Człowiek w świecie współczesnym jest osaczany przez wszechobecny hałas. Stąd nie dziwi, że nieustannie poszukuje ciszy, chce obcować z przyjemnymi, harmonijnymi dźwiękami. Są jeszcze miejsca, gdzie zachowały się unikalne krajobrazy dźwiękowe. Jednym z nich jest położony we wschodniej Polsce region nadbużański. Jego osią jest Bug określany jako ostatnia duża "dzika rzeka" w centrum Europy. Jest to również region pogranicza narodowościowego i kulturowego - językowego, religijnego. Tutaj można zetknąć się zarówno z różnorodnością przyrodniczą, jak i kulturową, znajdującą swoje odzwierciedlenie w krajobrazach - również dźwiękowych.