Artykuły autora: Maria Baliszewska

Kazimierz – podróż sentymentalna

118 (3 2015) Autor: Maria Baliszewska Dział: Felieton To jest pełna wersja artykułu!

Festiwale związane z muzyką i kulturą tradycyjną mają swoich zwolenników i przeciwników. Przeciwnicy to zwykle ci, którzy folkloru nie cenią w ogóle, kojarzy im się z kiepską jakością, a jego magii, siły przekazu, związku z tradycją nie są w stanie zauważyć i docenić. Zwolennicy za to są wymagający i oczekują zdarzeń niecodziennych, nawet egzotycznych! Zwykle nie są zawiedzeni, zwłaszcza w Kazimierzu, choć festiwali w Polsce jest mnóstwo, niemal każda gmina chce mieć i ma swój, mniejszy lub większy, często niejeden. Szczególnie tam, gdzie folklor jest żywy (południe Polski), a wykonawcy świetni i jest ich dużo. Najpiękniejszy jednak jest kazimierski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych, w tym roku czterdziesty dziewiąty. Wyjątkowy, niepowtarzalny, o wielkich zasługach dla podtrzymania kultury ludowej, ulokowany pośród zabytkowej architektury i pięknej przyrody.

O niskiej kulturze wysokiej

116-117 (kwiecień 2015) Autor: Maria Baliszewska Dział: Felieton To jest pełna wersja artykułu!

Nieokreślona tematyka tych felietonów, czyli pełna wolność, sprzyja błądzeniu myśli, zwłaszcza ku przeszłości. Dzisiaj to błądzenie wiedzie mnie na Podhale, do miejsc i ludzi, którzy zaznaczyli się nie tylko w mojej pamięci. Dlaczego? Trochę z sentymentu, a trochę z powodu irytacji, bo ostatnio jakaś Bardzo Ważna Postać znowu użyła określenia „kultura niska” w odniesieniu do kultury tradycyjnej i – zdenerwowana tym – rozmyślałam nad trwałością stereotypów oraz krzywdzącego, choć zarzuconego przez naukę, podziału tej działalności na niską (ludową?) i wysoką (elitarną, profesjonalną?).

Folk po wyszehradzku

115 (grudzień 2014) Autor: Maria Baliszewska Dział: Sonda To jest pełna wersja artykułu!

W sondzie udział wzięli:

  • Joanna Zarzecka Absolwentka prawa na UMCS w Lublinie, związana ze środowiskiem Orkiestry św. Mikołaja, stała korespondentka Pisma Folkowego, pasjonat tańców tradycyjnych, fotografii i podróżowania.
  • Maria Baliszewska etnomuzykolog, dziennikarz Polskiego Radia, założycielka Radiowego Centrum Kultury Ludowej 1994, laureatka Nagrody im. Oskara Kolberga w 2014
  • Wojciech Knapik Geograf, podróżnik, animator kultury; dyrektor Centrum Kultury im. Ady Sari w Starym Sączu, animator i działacz sektora pozarządowego; pomysłodawca i szef Pannonica Folk Festival w Barcicach (nad Popradem, w szczerym polu).
  • Jan Malisz Muzyk samouk, muzykant wiejski, lutnik, prowadzi wraz ze swoimi dziećmi Kapelę Maliszów.
  • Piotr Majczyna Prawnik, z zamiłowania multiinstrumentalista, wokalista oraz wieloletni pasjonat muzyki etnicznej. Współtwórca Čači Vorba, Aksak Balkan Trio. Dawniej członek i współpracownik wielu lubelskich formacji. Autor artykułów poświęconych muzyce tradycyjnej, audycji w Radio Lublin. Na stałe współpracuje z „Kwartalnikiem Romskim”.
  • Agnieszka Caban Kulturoznawca, romska działaczka, wiceprezes Stowarzyszenia „Romano Waśt”, redaktor naczelna „Kwartalnika Romskiego”, fanka folku, metalu i manele.

Kolberg

110-111 (kwiecień 2014) Autor: Maria Baliszewska Dział: Sonda To jest pełna wersja artykułu!

W sondzie udział wzięli:

  • Jerzy Bartmiński językoznawca, etnolingwista, folklorysta i slawista, profesor w Instytucie Filologii Polskiej UMCS i Instytucie Slawistyki PAN,kierownik Pracowni "Archiwum Etnolingwistyczne" UMCS
  • Maria Baliszewska dziennikarka, etnomuzykolog, twórca Radiowego Centrum Kultury Ludowej
  • Małgorzata Wilczyńska studentka etnologii i antropologii kulturowej UJzespół Pod Wiatr
  • Mariusz Pucia etnomuzykolog,adiunkt w Instytucie Liturgiki, Muzyki i Sztuki Sakralnej Uniwersytetu Opolskiego
  • Jacek Jackowski muzyk i muzykologkierownik Zbiorów Fonograficznych IS PAN
  • Maria Pomianowska multiinstrumentalistka, wokalistka, kompozytorkapedagog Akademii Muzycznej w Krakowie

Polski folk za granicą

45-46 (lipiec 2003) Autor: Maria Baliszewska Dział: Sonda To jest pełna wersja artykułu!

W dyskusji udział biorą:

  • Simon Broughton - Wielka Brytania, magazyn „Songlines”
  • Ryszard Krasnodębski- Festiwal „Ethnosfera”
  • Jörg Gebauer - Niemcy, wydawnictwo „WeltWunder Records”
  • Krzysztof Opalski - grupa folkowa Buraky
  • Tomasz Lato - Kroke
  • Maria Baliszewska - Radiowe Centrum Kultury Ludowej
  • Maria Pomianowska - Zespół Polski
  • Ian Anderson - Wielka Brytania, magazyn „fRoots”
  • Matthias Gerber - Szwajcaria, grupa folkowa Duenda
  • Vlepkarz Ziutek
  • Maciej Szajkowski - Kapela ze Wsi Warszawa
  • Cliff Furnald - Stany Zjednoczone, magazyn internetowy „Roots World”

Folk w Europie

50 (kwiecień 2004) Autor: Maria Baliszewska Dział: 50. numer To jest pełna wersja artykułu!

Istnieje nowa muzyka ludowa, którą zdefiniować trudno, a na pewno nie da się tego uczynić w oparciu o dawne kryteria, czyli związek z obrzędami, świętami, zwyczajami dnia codziennego. Podlega ona dziś innym regułom, bo tworzona jest w zupełnie odmiennych warunkach niż tamta, z XIX-wiecznym rodowodem, która powoli staje się muzyką przeszłości, muzyką dawną i tak też jest traktowana.

Za kulisami "Nowej Tradycji"

69 (lipiec 2007) Autor: Maria Baliszewska Dział: Festiwale To jest pełna wersja artykułu!

O Folkowym Fonogramie Roku 2006, konkursie dla debiutujących zespołów, po raz pierwszy zorganizowanym w Polsce World Music Workshop Europejskiej Unii Radiowej dla dziennikarzy muzycznych z całej Europy, albumie "Antologia polskiego folku" wydanym z okazji X Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia "Nowa Tradycja" i przyszłości festiwalu mówi Maria Baliszewska - założycielka Radiowego Centrum Kultury Ludowej Polskiego Radia.

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

68 (kwiecień 2007) Autor: Maria Baliszewska Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

Główną rolą powołanego w 1994 roku Radiowego Centrum Kultury Ludowej jest informowanie na antenie Polskiego Radia o wydarzeniach z dziedziny szeroko pojętej kultury ludowej polskiej i świata, uświadamianie słuchaczom wagi tej części kultury narodowej, oswajanie z jej nowym obliczem, powodowanie zmiany w stereotypowym myśleniu o niej, pokazywanie wartości i siły integrującej naród, a tkwiącej w kulturze ludowej. Opieka nad kulturą ludową, jej promocja i dokumentacja to część misji radia publicznego - Polskiego Radia; a w miarę możliwości finansowych - również sprawowanie mecenatu na kulturą ludową i jej twórcami.Radiowe Centrum Kultury Ludowej zatrudnia pięcioro muzykologów, antropologa, dwoje socjologów. RCKL jest wyjątkową jednostką producencką, finansowaną przez Polskie Radio w ramach misji radia publicznego z pieniędzy abonentów. Jest kontynuatorem istniejącej wcześniej Redakcji Muzyki Ludowej.

Dziennikarze Radiowego Centrum Kultury Ludowej

68 (kwiecień 2007) Autor: Maria Baliszewska Dział: Sylwetki To jest pełna wersja artykułu!

Miejsca są ważne ale ludzie ważniejsi. Mało kto lubi swoją pracę ale tu, w Radiowym Centrum Kultury Ludowej, spotkało się kilku prawdziwych fascynatów żyjących, "oddychających" swoją pracą zawodową. Ludzi, dla których sposobem na życie jest cierpliwe wyszukiwanie szczątków kultury tradycyjnej i znajdowanie dla nich miejsca w naszym świecie.

Ćwierć wieku festiwalu EBU

58 (wrzesień 2005) Autor: Maria Baliszewska Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

Kiedy w latach osiemdziesiątych nadchodziły do Polskiego Radia zaproszenia na doroczne festiwale folkowe Europejskiej Unii Radiowej oraz informacje o miejscach, w których będą lub już się odbyły, nasze etnomuzyczne serca redaktorów ówczesnej Redakcji Muzyki Ludowej kroiły się z żalu, że - to nie dla nas. Nam jechać nie wolno. Ani uczestniczyć we współpracy z Unią.

Folku siedem grzechów g³ównych

56 (marzec 2005) Autor: Maria Baliszewska Dział: Sonda To jest pełna wersja artykułu!

Ideologia ponad muzyką, ideologia ponad sztuką. Folkowcy więcej piszą i "gadają", niż w rzeczywistości grają. Czasami na koncertach brak mi muzyki i poszukuję jej między wywodami liderów grup, którzy opowiadają zadziwiające historie o swych mistycznych piosenkach.

Dyskusja wokół muzyki folkowej sytuacja polska

17 (luty 1998) Autor: Maria Baliszewska Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

Ruchy odrodzenia kultury ludowej, będące przejawem zachodzących obecnie przemian ogólnokulturowych są od dawna przedmiotem gorącej dyskusji. W każdym kraju, w którym ruchy te powstają dochodzi do polaryzacji poglądów na przedmiot i istotę ich działania. Różnie oceniane są zarówno sama zmiana jak i rozmaitość jej przejawów. Dyskusja rodzi się wszędzie tam, gdzie powstają środowiska zainteresowane odrodzeniem kultury ludowej. Zanim dyskusja ta dotarła do Polski przetoczyła się falą polemik przez całą Europę, przybierając w każdym kraju odmienne oblicze. Bardzo interesujący przykład polaryzacji poglądów na ten temat w Irlandii przedstawia Alicja Kozłowska w swojej pracy pod tytułem "Przemiany irlandzkiej tradycji muzycznej" z 1996 roku. Podobne dyskusje miały również miejsce w Skandynawii, na Węgrzech i na Bałkanach. Wszędzie, gdzie pojawiał się postulat sięgania do wzorów ludowych i odtwarzania czy przetwarzania tradycji, rodziły się pytania o to do jakiego stopnia należy zachować wierność oryginałowi i na ile można poddać go oddziaływaniu współczesnych nam norm estetycznych?

Chłopomania

8 (marzec 1997) Autor: Maria Baliszewska To jest pełna wersja artykułu!

Idea powrotu do korzeni, od kilku lat zaczyna przynosić efekty. Powstają nowe studenckie grupy muzyczne, inspirowane dawną muzyką wsi, w wielu miastach prowadzą działalność domy tańca, w których nauczyć się można wywijać oberka, kujawiaka, mazurka i krzesanego. Rośnie popularność w całej Polsce licznie organizowanych festiwali folkowych. Na "Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych" w Kazimierzu, każdego roku przyjeżdża kilka tysięcy osób. Podobnym zainteresowaniem, szczególnie wśród młodzieży, cieszą się organizowane przez Orkiestrę św. Mikołaja - "Mikołajki Folkowe" w Lublinie.

Promocja folkloru w Polskim Radiu

4 (wrzesień/październik 1996) Autor: Maria Baliszewska To jest pełna wersja artykułu!

Promocja muzyki ludowej w mediach jest zadaniem trudnym i wieloaspektowym. Pierwsze pytanie, jakie się nasuwa, to jaki jest cel ,jej promocji. Następne, to jakimi środkami tę promocję prowadzić i wreszcie może najważniejsze pytanie: co promować, jakie gatunki, jaki rodzaj muzyki uznać za wart popularyzacji, według jakich kryteriów wartościować.

Rok 2017 – plusy i minusy

Autor: Maria Baliszewska Dział: Wydarzenia To jest pełna wersja artykułu!

Wiele lat temu, kiedy byłam jeszcze studentką, pojechałam na obowiązkowy obóz etnograficzny i tam się zakochałam. W pieśniach, treściach, które te pieśni niosą, w ludziach wsi, w ich przywiązaniu do w ten sposób wyrażanej tożsamości, identyfikacji kulturowej.