Co w numerze 84

Od redakcji

84 (grudzień 2009) Autor: Małgorzata Kacprzak Dział: Wstępniak To jest pełna wersja artykułu!

Zima i naturalne zwolnienie obrotów, to świetny czas na przyjazd na „Mikołajki Folkowe” do Lublina. Niektórzy będą tu już 19. raz! Jak zawsze, największe emocje przeżywają zespoły startujące w piątkowej Scenie Otwartej. Dla stałych bywalców i sympatyków konkursu nieodmiennie jest to niespodzianka, w jakim kierunku rozwija się muzyka folkowa.

Krzysztof Trebunia-Tutka "Góralskie dzieci kolędują"

84 (grudzień 2009) Autor: Krzysztof Trebunia Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Ukazała się już świąteczna płyta Krzysztofa Trebuni-Tutki, na której wykonuje tradycyjne kolędy z towarzyszeniem dzieci, m.in. grupy Małe Trebunie-Tutki, złożonej z trójki dzieci pana Krzysztofa (zadebiutują na niej Anna, Jan i Marcin Trebunie-Tutki) , Kapeli Karpackiej „Śleboda”, Kapeli Góralskiej Trebuniów-Tutków oraz wychowanków z Tatrzańskiego Centrum Kultury i Sportu „Jutrzenka” w Zakopanem.

Folklor w dobie Internetu red. Gabriela Gańczarczyk, Piotr Grochowski

84 (grudzień 2009) Autor: Piotr Grochowski Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



To zbiór studiów i komunikatów, poświęconych różnym przejawom folkloru współczesnego, antropologii Internetu oraz kwestiom związanym z zastosowaniem technik komputerowych w zbieraniu, archiwizowaniu i analizowaniu materiałów etnograficznych i folklorystycznych.

Andrzej Bieńkowski "1000 kolmetrów muzyki. Warszawa-Kijów"

84 (grudzień 2009) Autor: Andrzej Bieńkowski Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Książka powstawała w latach 1999-2009. To kontynuacja badań nad muzyką i kulturą wiejską Andrzeja Bieńkowskiego, opis funkcjonowania tej kultury teraz i śladów po niej. Dotyczy głównie Polski centralnej, Lubelszczyzny, z czasem badania sięgają Ukrainy (Polesie, Wołyń, ukraińskie Roztocze).

Orkiestra św. Mikołaja

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Orkiestra św. Mikołaja ... Orkiestra wynajduje, tworzy i gra muzykę folkową już od dwudziestu jeden lat. Ten wóz pełen muzyków wyruszył w 1988 roku. Niektórzy z niego spadali, wielu dosiadało się po drodze.  Obok Mikołajów wyruszali też inni – tak powstawały środowiska folkowe w Polsce, nie tylko wokół grupy z Lublina. Od ponad dwudziestu lat Orkiestra kontynuuje na polskich i zagranicznych scenach swoją muzyczną podróż, która rozpoczęła się od wyprawy w góry.

Scena Otwarta Kto raz trafi...

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Po raz siedemnasty na Scenę Otwartą zapraszamy ambitnych, młodych (koniecznie duchem, niekoniecznie wiekiem) artystów, którzy uważają, że mają do zaśpiewania lub zagrania coś nowego, oryginalnego – dobrą muzykę folk. To dla nich jest ten konkurs!

Pchełki

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Pchełki, jak sami o sobie mówią - jeden z najlepszych zespołów koncertowych na świecie, to przedstawiciele nowego nurtu w muzyce, hop-siupu. Etno, post-rock i psychodeliczny pop łączą się z połamanym rytmem jungle'u, transowością trip-hopu, frywolnością jazzu i pociesznością metalu.

MorHanA

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

MorHanA jest zespołem folk-metalowym. Ma własny styl, który nazywa „Rock'n'Troll" – muzykę która ma dawać zabawę, radość i energię zarówno publice, jak i im samym. Łączy zarówno ciężkie jak i melodyjne brzmienia, osiągając równowagę między muzyką folkową, a ostrym, ale nie pozbawionym charakteru metalem.

Zespół Śpiewaczy z Rudy Solskiej

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Zespół Śpiewaczy z Rudy Solskiej powstał w 1982 roku, ale tworzące go śpiewaczki od lat działały już w ramach Koła Gospodyń Wiejskich. Mając 27-letnią tradycję działalności, zarówno śpiewaczej jak i teatralno-obrzędowej, Zespół z Rudy Solskiej wypracował sobie ustaloną renomę na rynku kulturalnym. Jak mówi Irena Potocka, kierowniczka zespołu: „średnia wieku” śpiewaczek to około 70 lat, jednak energią są znacznie młodsze, emanuje od nich tyle zapału, że można by obdzielić wiele innych i o wiele młodszych.

Kwartet Jorgi Projekcja filmu "Janosik"

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Twórczość muzyczną Kwartet Jorgi rozpoczął w 1982 roku od grania tematów celtyckich, z czasem odkrywając folklor polski, bałkański i ukraiński. Inspiracje czerpał również z muzyki klasycznej odwołującej się do muzycznej tradycji ludowej (Chopin, Szymanowski, Lutosławski), ale nie odżegnywał się też od muzyki współczesnej (elementy jazzu i rocka). Sama nazwa Kwartetu pochodzi od poznańskiego flecisty z XVI w. - Tomasza Jorgi.

Vedan Kolod

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Słowiańska grupa folkowa Vedan Kolod (co znaczy „Wieszcze Drzewo”) została utworzona w 2005 roku na Syberii (Rosja) przez Tatianę i Valeriego Naryshkinów. Grupa powstała jako muzyczny projekt, ożywiający tradycję i historię pogańskiej Rosji z czasów przed pojawieniem się chrześcijan. Tego samego roku zdobyła nagrodę na Międzynarodowym festiwalu „Ustuu-Huree” i tytuł najlepszej rosyjskiej grupy folkowej.

VieśNova

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Zespół VieśNova powstał pod koniec 2007 roku w Młodzieżowym Domu Kultury w Suwałkach. Pomysł połączenia tradycyjnej muzyki z nowoczesnymi aranżacjami pozwolił stworzyć ciekawy i atrakcyjny dla współczesnej publiczności styl wykonywania tradycyjnych pieśni z terenu Suwalszczyzny. Tradycyjne pieśni wykonywane archaicznym białym głosem (zwanym też śpiewokrzykiem) połączono z nowoczesnymi aranżacjami zawierającymi elementy rocka, jazzu, bossa novy i funky oraz szeroko pojętej „muzyki rozrywkowej”.

Jorgos Skolias & Gendos

84 (grudzień 2009) Autor: Jorgos Skolias Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Niecodzienny duet. Wrażliwość, talent, poczucie humoru składają się na niezwykłą, pełną ekspresji i emocji radosną muzykę - współczesną, wyrafinowaną i wysmakowaną. Styl zespołu jest syntezą różnych gatunków muzycznych, w których najważniejsze jest odniesienie się do własnych korzeni, ich różnorodnej rytmiki i kolorytu. W ich duecie znajdujemy nastrój bluesa, balladową narrację, wokalną, soulową ekspresję.

Akurat

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Akurat to najprawdopodobniej najbardziej radosny polski zespół. Ich płyty i koncerty pełne są niczym nieskrępowanej energii i radości, a także zabawy - zarówno słowem jak i dźwiękiem. Niektórzy porównują Akurat do The Madness, inni do Manu Chao. Z rodzimych gwiazd najbliżej mu do Kultu, Daabu, czy Dżemu. Pewne jest jednak to, że Akurat wypracował swój własny, rozpoznawalny styl, a jego twórczość najłatwiej opisać używając słów: rock + reggae + ska + energia + niebanalne teksty.

Maliner

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Zespół Maliner powstał w lipcu 2008 roku. Na początku próby odbywały się w schronie Państwowej Straży Pożarnej. Wtedy chodziło o cztery żywioły: ziemia-perkusja-boćkowski, wodę-gitary-krawczyk, powietrze-głos-czyż. Brakowało ognia, ale po zalaniu (schronu w wyniku letniej burzy) musiał się pojawić. Jesienią był już z Malinerem ogień-bas-„satan”. Inspiracją dla artystów są jońscy filozofowie przyrody, z których filozofią utożsamiają własną. W wyniku kolejnych prób żywioły mieszały się coraz bardziej.

Čači Vorba

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Čači Vorba – 'szczera mowa'. Tak o swojej muzyce mówią bałkańscy Cyganie. Grupa powstała w 2004 roku jako polsko-ukraińska mieszanka specjalizująca się w żywiołowej muzyce cygańskiej, karpackiej oraz bałkańskiej. Zespół serwuje słuchaczom akustyczną fuzję muzyki etnicznej, jazzu, nowoczesnej bałkańskiej muzyki weselnej oraz innych gatunków wykonywaną na tradycyjnych, często egzotycznie brzmiących instrumentach, takich jak węgierska bracsa, tureckie kemence, greckie bouzouki, rumuńska cobza, bliskowschodnie darabuka oraz dombek. Poprzez zaskakujące połączenia w stylu bałkańskiego twista, rumuńskiego rock'n'rolla, romskiego swinga, zespół wprowadza zwariowaną atmosferę bałkańskiego wesela.

Love Sen-C Music (a.k.a. LSM) Sound System

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Najstarszy polski sound system z Lublina, którego znakomite występy łączą mistykę roots z nowoczesnymi brzmieniami dancehall. Na scenie króluje od 1989 roku. Muzycy Love Sen-C Music, jako pierwsi w Polsce grali jungle oraz d'n'b, współtworzyli także jedną z pierwszych polskich kapel hip-hopowych SEX_RAPort.

Hutsul Calypso

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

„Kolorytni i epatażni” chłopcy spotkali się razem w roku 1999 po to, by szokować Ukrainę surrealizmem i własną energią. Zespół Hutsul Calypso powstał w 2000 roku w mieście Czerniowce. Swoją muzykę grupa określa mianem „huculskiego hop-acid-jazzu”, a na jej brzmienie wpływ wywarli, między innymi: Chrystal Method i Iggy Pop. Dużo mówi sama nazwa, gdzie eklektyczność folku mieszkańców wysp jest jednocześnie hołdem miejscowej kultury. To właśnie oni wymyślili styl muzyczny hucuł-hop, który powstał dzięki połączeniu karpackiego folku, hip-hopu, JAHzzu i twórczym improwizacjom.

Chwyla

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Zespół powstał w Lublinie w marcu 2008 roku. Tworzy go przede wszystkim młodzież pochodzenia ukraińskiego – studenci lubelskich uczelni, którzy chcieli kultywować tradycję przodków. W pełni przejawia się to w repertuarze zespołu, w którego skład wchodzą pieśni z różnych regionów Ukrainy.

Doschid Sonca

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Lwowski zespół śpiewaczy tworzą młode, atrakcyjne dziewczyny: Nastia Hvozdarova i Martha Stefura, które lubią muzykę współczesną i kochają młodzieżowe „tusowki” (dyskoteki). Stąd zrodził się pomysł, aby przybliżyć młodzieży brzmienie najlepszych folkowych  utworów. Większość repertuaru zespołu to własne ekspedycyjne nagrania dziewczyn. Doschid Sonca próbuje odtworzyć styl różnych regionów etnograficznych: Połtawa, Polesie, Boikivschyna, Podole.

KoraLLi

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Ukraiński zespół grający etno-funk-rock z miasta Iwano-Frankowsk (Stanisławów). Ta banda dzikich Hucułów gra swój ognisty, karpacki rock od 2005 roku. Oryginalne, karpackie instrumenty muzyczne (trembita i drymba) dodają zespołowi charakterystycznego, wszędzie rozpoznawalnego brzmienia i specyficznego wyglądu na scenie. Wykorzystywanie tych tradycyjnych instrumentów w tworzeniu współczesnego młodzieżowego rocka to najsmaczniejszy kąsek w twórczości KoraLLi.

Banda Arkan

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Tak brzmiałyby współczesne dyskoteki, gdyby huculscy muzykanci zeszli z gór do klubów i na parkiet, a zamiast skrzypiec, cymbałów oraz bębna zagraliby na pulpicie dj-ejskim z energetycznym jamajskim rasta. Idea utworzenia huculskiego soundsystemu - wolnej muzycznej formacji na granicy prawdziwej etnicznej tradycji oraz współczesnej muzyki pojawiła się u dj Binghi w roku 2006. I tak się pojawiła Banda Arkan - zespół uniwersalnych muzyków.

Didgeridoo

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Maciej Lubaś zajmuje się grą oraz wyrobem didgeridoo od 2004 roku. Jest założycielem zespołu DRON, współpracuje z zespołem Tombas, brał też udział w projekcie Zinioni. W 2009 roku był organizatorem pierwszego festiwalu didgeridoo w Lublinie (Didgeridoo Festiwal). Trzykrotnie prowadził warsztaty didgeridoo na imprezach takich jak: Slot Art Festiwal (2006-2008), XIII Międzynarodowe Spotkania ze Sztuką Ludową  „Z wiejskiego podwórza”  w Czeremsze, Mikołajki Folkowe (2008) w Lublinie, IV Festiwal Rytmu i Ognia FROG w Gdyni (2009), Jarmark Jagielloński w Lublinie. Swoje umiejętności szlifował na warsztatach pod okiem czeskiego wirtuoza didgeridoo Ondreja Smeykala.

Drumla

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Ukraińcy nazywają ją - drymba, Polacy - drumla, Jakuci - komuz, a Węgrzy - doromb. Odkrywają ją dzieci, szarpiąc za przytrzymywaną w ustach naciągniętą  gumkę, by wydobyć dźwięk. Prawdziwy instrument jest najczęściej metalowy. Jest to jeden z najdawniejszych instrumentów muzycznych, na którym nie grają chyba tylko w Afryce.

Ceramika Karpatika - pomaluj talerzyk po karpacku!

84 (grudzień 2009) Autor: Studenckie Koło Naukowe Folklorystów i Etnologów UMCS Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Koło Naukowe Folklorystów i Etnologów UMCS serdecznie zaprasza do wzięcia udziału w warsztatach artystycznych. Funkcjonujemy na wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej od 2005 roku. Pasjonuje nas szeroko rozumiana kultura ludowa i tradycyjna, a naszym celem jest działalność naukowa w jej obszarze oraz przybliżenie i zainteresowanie Was wszelkimi jej aspektami i na każdy możliwy sposób. Od wielu lat Mikołajkom Folkowym udaje się na kilka dni „ufolkowić” Lublin.

Ozdoby choinkowe z koralików

84 (grudzień 2009) Autor: Dariusz "Koralik" Gołebiewski Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Warsztaty prowadzi Dariusz „Koralik” Gołębiewski, niepełnosprawny artysta, który od ponad 30. lat trudni się koralikowym rękodziełem, mieszka w Kolnie. Po raz pierwszy z koralikami zetknął się na warsztatach terapii zajęciowej i wcale nie był na początku do nich przekonany. Ale kiedy ludzie zaczęli interesować się jego pracami, kiedy zaczęli pytać o ceny przedmiotów, które wykonuje, na dobre zajął się szklaną biżuterią. Pasja ta trwa już kilkanaście lat.

Zaczytane brzmienia

84 (grudzień 2009) Autor: Piotr Grochowski Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

„Dziady. Rzecz o wędrownych żebrakach i ich pieśniach”. Bohaterami niniejszej książki są wędrowni dziadowie-żebracy. Stanowili oni dawniej niezwykle barwną i aktywną grupę, która odgrywała istotną rolę w życiu tradycyjnych społeczności wiejskich. Byli swego rodzaju pośrednikami między światem żywych i zmarłych, modlili się, śpiewali pieśni, przynosili nowiny z dalekiego świata. Jednocześnie ze względu na swoją obcość i odmienność oraz otaczającą ich aurę tajemniczości wywoływali żywe zainteresowanie i skrajnie zróżnicowane reakcje.

Rekonstrukcja Harmonii Polskiej

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Prezentacja projektu „Rekonstrukcja Harmonii Polskiej” to drugie spotkanie  (pierwsze w ramach Międzynarodowego Festiwalu Mikołajki Folkowe 2007) z Bartłomiejem Stańczykiem i jego zespołem z firmy ACCREA. Jest  to pracownia brzmienia akordeonu, w której badane są konstrukcyjne oraz brzmieniowe aspekty różnych typów instrumentów języczkowych, m. in.  harmonii, bandoneonów, bajanów.

Projekt "Arka 2009. Inspiracje"

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

„Arka 2009. Inspiracje” to projekt teatralno-multimedialny przedstawiający wątki biblijne. Powstał w oparciu o hebrajskie  pisma święte i utwory literatury żydowskiej. Pierwsza, wokalno-plastyczna część ukazuje „Pieśń nad Pieśniami” w postaci smutnego snu miłosnego, podczas którego łóżko staje się miejscem wędrówki oblubienicy w poszukiwaniu utraconego ukochanego. Druga -  „Raj utracony” - opiera się na historii stworzenia świata oraz człowieka, a przygotowana została przez uczniów bloku teatralnego i plastycznego Autorskiego Liceum Artystycznego w Częstochowie.

Teatr amatorski "Naga sztuka"

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

„Topola” to spektakl wg tekstu T. Szewczenko przygotowany przez grupę doktorantów Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów. Rozebrani ze strojów ludowych bohaterowie sztuki klasycznej w połączeniu ze współczesną muzyką i tańcem tworzą nową interpretację Szewczenki. Dziewczyna, zrozpaczona po zaginięciu ukochanego udaje się do wróżki, gdzie odnajduje własną śmierć – po zażyciu narkotyków staje się drzewem – topolą. W spektaklu, podobnie do pędów bluszczu, przeplatają się przeszłość i przyszłość, realny świat i świat zmarłych, miłość i śmierć.

Moksha "Pokaz mody"

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Twórcza kooperacja pragnąca odnaleźć prąd życia i podzielić go z innymi. Zespół artystów, skupionych wokół idei tworzenia wspólnej przestrzeni życiowej i twórczej.  Jednym z założeń ich twórczości jest poszukiwanie i rozumienie granicy pomiędzy miastem a wsią, sztuką a produkcją, dziełem a biznesem, etnicznym a globalnym, człowiekiem a ludźmi.

"Solidarnośc anti - apartheid"

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Tej jesieni w Europie Środkowo - Wschodniej obchodzone są hucznie rocznice XX-lecia wyzwolenia spod jarzma komunizmu kremlowskiego, a już największą fetą okazała się uroczystość z okazji rocznicy zburzenia muru berlińskiego. Mało kto dziś pamięta, że gdańska „Solidarność” pragnęła podzielić się wtedy ogarniającą nas wszystkich wolnością, zwłaszcza z tymi, którzy od wieków cierpieli pozbawieni elementarnych praw człowieka z powodu dyskryminacji rasowej w RPA. Nelson Mandela za głoszenie idei wolności i równości dla czarnych Afrykanów więziony był już 25 rok… Dlatego my razem z Przyjaciółmi : A. Graczykiem, braćmi Erszkowskimi, braćmi Biereckimi i innymi kolegami z Sekcji Młodych NSZZ „Solidarność”, postanowiliśmy zaangażować się w organizację wielkiej międzynarodowej muzycznej manifestacji „SOLIDARNOŚĆ ANTI – Apartheid”

Wystawa "Kolekcjoner"

84 (grudzień 2009) Autor: Ziutek Vlepkarz Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Na wystawę składa się kolekcja szalików piłkarskich gromadzona od lat przez V. Ziutka. Zbiór powstawał i wciąż powstaje, spontanicznie, podczas wypraw w różne regiony Polski (np. Lubelszczyzna, Białostocczyzna, Pomorze), czy Europy (m. in. na Słowację i Ukrainę) i stanowi specyficzny dokument współczesnego folkloru miejskiego.

"Kopuły niepamięci" Śladami nieistniejacych cerkwi (film dokumentalny - pokaz przedpremierowy

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Latem 2009 roku autorzy filmu odwiedzili z kamerą miejsca po zniszczonych świątyniach i zapomniane zdewastowane cmentarze. Najstarsi mieszkańcy – świadkowie tych wydarzeń –  budząc wspomnienia opowiedzieli im o nieistniejących cerkwiach, życiu w wielonarodowej społeczności i o własnych losach w tragicznym czasie, gdy z przyjaznych sąsiadów zmienili się w śmiertelnych wrogów.

"Nastia Woloshyn - ofiara na pokaz"

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Reżyser Iwan Fedorych przedstawia nam zwykłą dziewczynę z niezwykłym darem, który przynosił jej dużo radości i jednocześnie dużo cierpienia. Nastia to ukraińska stygmatyczka z wioski Młyny, którą władze próbowały ukryć. Niektórzy uważali ją za świętą, a niektórzy – za oszustkę. Sama  siebie nazywała „ofiarą na pokaz”.

"Zaniechane melodie" Film dokumentalny w reż. Jakuba Pietrzaka

84 (grudzień 2009) Dział: Mikołajki Folkowe 2009 To jest pełna wersja artykułu!

Jest to zapis spotkania starych muzykantów z Podlasia z młodymi adeptami muzyki ludowej. Podczas trzech dni warsztatów w klasztorze wigierskim oraz w Sejnach nawiązał się niepowtarzalny dialog starego pokolenia muzykantów z początkującymi fascynatami wiejskiego muzykowania, powstały nieformalne składy i zespoły – tradycja odżyła na nowo.

Skacząca pchła, czyli krótka historia ukulelskiej tradycji

84 (grudzień 2009) Autor: Mateusz Borkowski Dział: Instrumenty To jest pełna wersja artykułu!

Ukulele. Jego wdzięczna i dźwięczna nazwa aż prosi się o różnego rodzaju słowne zabawy. Zwykłym śmiertelnikom instrument ten przywodzi raczej na myśl jakąś piszczałkę, flecik, a jest to instrument, który nie dość, że wygląda jak miniaturka gitary, to jeszcze swoim jasnym i ciepłym brzmieniem przypomina lutnię. Grali na nim tacy wielcy jak Elvis Presley, Van Morrison, Bette Midler czy Paul McCartney, a nawet Marilyn Monroe w filmie „Pół żartem, pół serio”. Na dodatek w polskiej literaturze muzykologicznej na próżno szukać o nim jakichś informacji, dlatego z chęcią przybliżę jego historię i pokuszę się o krótką charakterystykę.

Sister Fa. Afrykańska pasja i misja

84 (grudzień 2009) Autor: Marcin Piosik Dział: Rozmowa To jest pełna wersja artykułu!

Fatou Mandiang Diatta, znana pod pseudonimem Sister Fa, urodziła się w kwietniu 1982 roku w Dakarze, w Senegalu. Jako osiemnastolatka, zafascynowana społecznością senegalskich raperów nagrała kasetę demo i wzięła udział w swoim pierwszym festiwalu „Rhythm et Melodie” w Centre Culturel Blaise Senghor. Rok później została po raz pierwszy zaproszona do występu podczas gali Senegalese Hip-Hop Awards, na której przyznawane są nagrody dla najlepszych senegalskich muzyków hip-hopowych. W 2002 roku Sister Fa reprezentowała Senegal na Międzynarodowym Festiwalu kobiecego rapu w Gwinei. Swój pierwszy samodzielny album nagrała i wydała w 2005 roku (wcześniej brała udział w nagraniach składanek Art City w 2002 roku i Tous Rappons le Sida w 2003 roku), a pod koniec roku na piątej gali Senegalese Hip-Hop Awards otrzymała pierwszą nagrodę w kategorii Debiut Roku. Po przeprowadzce do męża do Niemiec, w 2006 roku, nie zaprzestała aktywnej działalności społecznej i głoszenia swojej misji na koncertach. W tym roku możemy posłuchać świeżo wydanej przez wytwórnię Piranha płyty „Sarabah”, którą zadebiutowała na światowych rynkach.

W tańcu jest miłość

84 (grudzień 2009) Autor: Mirosław Wlekły Dział: Festiwale To jest pełna wersja artykułu!

Było dużo ognia. Duende w postaci Domingo Ortegi wdarł się na scenę i porwał publiczność. Magiczny duch i cecha hiszpańskiego charakteru kryjąca się we wszelkich przejawach sztuki. Także i w szczególności we flamenco.Demon wszedł na scenę ubrany na czarno. Długie, świecące włosy spływały mu groźnie po śniadej twarzy. Czterech muzyków w tle ustalało rytm. Szybkie uderzania solidnych obcasów przeszyły publikę. Ale zanim Domingo Ortega wspiął się na wyżyny…

Pustelnia dla tłumów

84 (grudzień 2009) Autor: Marcin Skrzypek Dział: Festiwale To jest pełna wersja artykułu!

Czy to jest pustelnia także dla Ciebie? Jeśli czytasz "Gadki" - na pewno. Zajmowanie się tego typu kulturą to pewna banicja, wewnętrzna emigracja i dobrowolna deportacja z Kraju Komercji. Zapraszamy na Wyspę Kultury w Zentendorf.

Na ten nowy roczek. Ań twu!

84 (grudzień 2009) Autor: Małgorzata Wielgosz Dział: Tradycja To jest pełna wersja artykułu!

Na szczęście, na zdrowie, na ten nowy roczek,
Niech się wam rodzi kapusta i groszek,
Bób jak żłób, żyto jak koryto.
Pszenica jak rękawica. Ań twu!

Tymi słowami zapewniają urodzaj i szczęście w nadchodzącym nowym roku droby - mężczyźni-kolędnicy, którzy na twarzach mają maski, a od kostek w górę przepasani są słomianymi warkoczami. Tego typu kolędnicy charakterystyczni są między innymi dla powiatu gorlickiego (występują również na ziemi sądeckiej, tarnowskiej czy rzeszowskiej).

Przekraczanie progu

84 (grudzień 2009) Autor: Magdalena Bartnik Dział: Tradycja To jest pełna wersja artykułu!

Taniec wyzwala moc i energię, uwalnia emocje. Daje możliwość uwolnienia i połączenia potencjałów ducha i ciała. Gdy ruch dzieje się samoistnie, gdy nie patrzymy na stopy żeby sprawdzać, czy dobre kroki stawiamy, ale gdy patrzymy sobie w oczy. Kiedy czujemy, a nie myślimy.

Wędrowny żebracy i ich pieśni

84 (grudzień 2009) Dział: Recenzja To jest pełna wersja artykułu!

Wyobraź sobie..., że jedziesz polną już drogą na południowym Podlasiu. Niby nie ma tu nic ciekawego; skończyła się niewielka wieś, zaraz miniesz las. Nie, jednak jeszcze nie – stoi tu jeden mały dom, pamiętający początek minionego stulecia…

Cassubia Incognita. Pieśni kaszubskie ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN

84 (grudzień 2009) Autor: Jacek Jackowski Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

Nagrania archiwalne ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN.
Polish Academy of Sciences. Institute of Arts. Folk Music Collection vol. 4
Wydawca płyty: Muzeum Zachodnio-Kaszubskie w Bytowie; Instytut Sztuki
PAN.

Wydawnictwo jest częścią projektu „Cassubia Incognita” realizowanego przez Muzeum Zachodnio-Kaszubskie w Bytowie, którego celem jest rewitalizacja dawnej autentycznej kultury Kaszubów a zwłaszcza języka kaszubskiego. Płyta powstała w ramach współpracy Muzeum z Instytutem Sztuki PAN.

Hen, gdzie piaski i moczary, gdzie zielone zawsze bory. Pieśni Puszczy Kurpiowska

84 (grudzień 2009) Autor: Jacek Jackowski Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

Nagrania archiwalne ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN.
Polish Academy of Sciences. Institute of Arts. Folk Music Collection vol. 5
Wydawca płyty: Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte

Płyta, prezentująca najstarsze nagrania pieśni i muzyki Kurpiów Puszczy Zielonej jest swego rodzaju podróżą śladami księdza Władysława Skierkowskiego, którą odbyli z aparaturą nagrywającą dokumentaliści działający w ramach ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego. Nagrania (83 numery) pochodzą z dwóch wypraw terenowych, które odbyły się w roku 1952 i 1954. Wybór nagrań jest tylko niewielką, najstarszą (choć zapewne też i najcenniejszą) częścią nagrań dokonanych na Kurpiach.

Te skrzypce pamiętają czasy Chopina...

84 (grudzień 2009) Autor: Jacek Jackowski Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

Nagrania archiwalne skrzypków ludowych ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN.
Polish Academy of Sciences. Institute of Arts. Folk Music Collection vol. 6
Wydawca płyty: Instytut Sztuki PAN; Muzeum Etnograficzne w Warszawie

Te skrzypce pamiętają czasy Chopina – tak opowiadał o swoich skrzypcach zmarły kilka lat temu Kazimierz Meto – jeden z ostatnich autentycznych wiejskich muzykantów. Tę wypowiedź przyjęliśmy jako motto dla płyty prezentującej najstarsze archiwalne nagrania ludowej muzyki skrzypcowej ze zbiorów Instytutu Sztuki. Wybór taki podyktowany był również okolicznościami wydania niniejszej płyty, którą słuchacz otrzymuje u progu 2010 roku – dwusetnej rocznicy urodzin genialnego polskiego kompozytora – Fryderyka Chopina.