Artykuły z działu: Z teorii

Muzyczne Odrodzenie music revival

W muzyce XX wieku, zarówno popularnej, jak i tzw. poważnej, artystycznej zauważalna staje się tendencja przywracania publicznej uwadze muzyki, pozostającej w niełasce słuchaczy. Tamara Livingston w swoim artykule „Music revival – towards a general theory” stwierdza, że odrodzenia różnego rodzaju muzyk są jedną z ważniejszych cech dwudziestowiecznego krajobrazu muzycznego. Studia nad odradzaniem się praktyk wykonawczych renesansu czy baroku w muzyce artystycznej Zachodu od dawna są przedmiotem rozpraw muzykologicznych. Podobnym zabiegom wszakże poddawana jest muzyka popularna: jazz, blues, a także muzyka ludowa. Konstytuuje się więc szeroko zarysowany, sięgający wielu gatunków muzycznych, nurt Odrodzenia muzycznego.

Kresy - tradycja różnorodności

p>Jednym ze skutków uwolnienia przepływu informacji w Polsce od ciężaru socjalistycznej cenzury i propagandy stało się poznawanie przez młode pokolenie prawdy o kulturowej przeszłości własnego kraju. Okazało się, że polska kultura nie jest monolitem, lecz że składa się na nią wiele wątków, przez lata zapomnianych lub celowo przemilczanych dla dobra wizerunku jednonarodowego państwa komunistycznego. Dwa z tych wątków, ukraiński i żydowski, łączy wspólne pojęcie odkryte na nowo i bardzo inspirujące - kresy.

Dyskusja wokół muzyki folkowej sytuacja polska

Ruchy odrodzenia kultury ludowej, będące przejawem zachodzących obecnie przemian ogólnokulturowych są od dawna przedmiotem gorącej dyskusji. W każdym kraju, w którym ruchy te powstają dochodzi do polaryzacji poglądów na przedmiot i istotę ich działania. Różnie oceniane są zarówno sama zmiana jak i rozmaitość jej przejawów. Dyskusja rodzi się wszędzie tam, gdzie powstają środowiska zainteresowane odrodzeniem kultury ludowej. Zanim dyskusja ta dotarła do Polski przetoczyła się falą polemik przez całą Europę, przybierając w każdym kraju odmienne oblicze. Bardzo interesujący przykład polaryzacji poglądów na ten temat w Irlandii przedstawia Alicja Kozłowska w swojej pracy pod tytułem "Przemiany irlandzkiej tradycji muzycznej" z 1996 roku. Podobne dyskusje miały również miejsce w Skandynawii, na Węgrzech i na Bałkanach. Wszędzie, gdzie pojawiał się postulat sięgania do wzorów ludowych i odtwarzania czy przetwarzania tradycji, rodziły się pytania o to do jakiego stopnia należy zachować wierność oryginałowi i na ile można poddać go oddziaływaniu współczesnych nam norm estetycznych?

Wczoraj, dziś i jutro muzyki góralskiej

Chciałem podzielić się swoimi przemyśleniami na temat muzyki góralskiej (podhalańskiej), choć w wielu momentach dotyczą one całej polskiej muzyki ludowej. Uwagi te opieram przede wszystkim na obserwacji życia górali współczesnych; wielogodzinnych rozmowach ze starszymi muzykantami i tancerzami. Wiele nauczyłem się w zespołach góralskich, ale chyba więcej podczas nieskończonej ilości wesel, chrzcin i "posiadów" przy muzyce.

Staram się spojrzeć na sytuację współczesnej kultury góralskiej, choć nie jest to łatwe dla kogoś, kto tu urodził się i wyrósł. Mam jednak nadzieję, że moje uwagi na ten temat przyczynią się do lepszego zrozumienia zjawisk, jakie w niej zachodzą. Wielokrotnie zaś przekonałem się o tym, że górale zdecydowanie - jak mało kto - próbują kontynuować własną tradycję, a często posądzani są o najniższe instynkty i spotykają się z wielkim niezrozumieniem znawców.

Wszystko mija .... Czas płynie nieustannie .... Następują ciągłe zmiany we wszystkich dziedzinach życia. Są one nieuchronne i często nieodwracalne.

Na początku były wałki woskowe... Archiwizacja nagrań dźwiękowych folkloru muzycznego

W centrum Warszawy, nieopodal Placu Zamkowego i Rynku Starego Miasta, przy ulicy Długiej 26/28, w podziemiach Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk, znajduje się Archiwum Fonograficzne im. M. Sobieskiego. Zgromadzono tu ponad sto tysięcy najstarszych nagrań pieśni ludowych oraz tradycyjnych utworów instrumentalnych z terenu całej Polski. Archiwum stanowi przebogate źródło inspiracji i wiedzy o świecie, który przeminął i kulturze, której ślady coraz trudniej znaleźć nawet w najodleglejszych wsiach.

Sacrum w kulturze ludowej

Istnieje duża różnorodność w pojmowaniu i określaniu kultury. Na ogół przyjmuje się jednak, że w jej skład wchodzą wszystkie materialne i niematerialne wytwory człowieka, wartości, normy i wzory zachowań, które zostały wytworzone, zobiektyzowane i przyjęte w danej społeczności i są przekazywane następnym pokoleniom oraz innym społecznościom. Określenie to obejmuje zatem wszystko, co wytworzył człowiek, a co nie wyrasta bezpośrednio z przyrody. Tym niemniej, sfera kultury materialnej zawsze bazuje na naturalnych składnikach otoczenia i posiada własne cechy fizyczne (np. rzeźba w drzewie, budynek, urządzenie techniczne itp.). Co więcej, jak z pierwszego przykładu wynika, również elementy tzw. kultury duchowej poprzez ich obiektywizację posiadają swoje kształty fizyczne.

Między muzyką wsi a folkiem Z panelu "Taboru" w Chlewiskach

Jednym z punktów drugiego „Taboru” organizowanego w Chlewiskach przez warszawskie Stowarzyszenie „Dom Tańca” była dyskusja „Między muzyką wsi a folkiem” (odbyła się 7 sierpnia), w której w roli prelegentów wzięli udział: Tomasz Rokosz (członek Się Gra, muzyk, obecnie doktorant UMCS), Marcin Sk