Co w numerze 35-36

Yarehma "The Jewel"

Czy trzeba podnosić ludowe do ludzkości?

Poniższy artykuł Andrzeja IBISA – Wróblewskiego, wieloletniego jurora Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą, odnaleźliśmy w folderze kazimierzowskiego święta z roku 1991. Tekst ten stawia nadal aktualne pytania o miejsce kultury ludowej we współczesnym świecie, o jej tożsamość, przeszłość i przyszłość, które warte są uwagi i analizy.

Pojawiają się w nim refleksje dotyczące potrzeby zainteresowania folklorem muzycznym wśród szerszej, nie tylko kazimierzowskiej, publiczności. Autor przywołuje zespoły No To Co i Syrbacy, jako ostatnie z tych, które podjęły się próby połączenia współczesnego z tradycyjnym. To spojrzenie sprzed jedenastu lat. Jak wówczas wyglądał ruch folkowy, czy istniał? Jedenaście lat temu odbyły się pierwsze „Mikołajki Folkowe” w Lublinie, wkrótce potem pojawiły się kolejne festiwale muzyki inspirowanej folklorem, adresowane głównie do młodych ludzi zainteresowanych odkrywaniem na nowo wartości tkwiących w kulturze ludowej. Artykuł IBISA – Wróblewskiego, czytany dzisiaj, skłania do przemyśleń. Daje sam przez się odpowiedź na pytanie, czy i w jaki sposób przez te jedenaście lat „podnieśliśmy ludowe do ludzkości”.

Kawał

Kawał jest wyjątkowym instrumentem używanym w bułgarskiej muzyce ludowej. Nazywany jest często harfą gór i przestrzeni. Jest to instrument o długości od 60 do 90 cm i średnicy otworu od 15 do 18 mm. Aby grać na kawale potrzebna jest specjalna technika wdmuchiwania.

Od jedenastu lat "Mikołajki Folkowe" 2001

Lubelski Festiwal Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe” zagrał kolejny raz. Jak co roku przyciągnął ludzi, którzy przekonali się, że kultura ludowa może być dla współczesnego człowieka fascynująca, że można odnaleźć w niej wiele zagubionych wartości. Podobnie jak w poprzednich latach, były koncerty gwiazd i kameralne muzyczne spotkania. Nie zabrakło imprez towarzyszących, w tym Klubu Festiwalowego i Filmowego, warsztatów tańca, malowania na szkle. Słowem – było w czym wybierać.

Lolek i Polek

Karpatia – węgierski kwintet grający na skrzypcach, lutni, fetach i bębnach – gościł w Polsce już dwa razy. Jest zespołem świadomie grającym muzykę „spotkań kultur” – z racji kraju, z którego pochodzi, inspiracji wielokulturowymi Karpatami i łączenia tradycji ze współczesnością. Ostatnio Karpatię można było usłyszeć na XI „Mikołajkach Folkowych” w Lublinie.

Festiwal Huculski

W dniach 8-9 września 2001 roku odbył się w Werchowynie na Huculszczyźnie IX Festiwal Huculski. Jest to impreza doroczna, organizowana cyklicznie przez jedną z ośmiu większych miejscowości na Huculszczyźnie. W zeszłym roku festiwal odbył się w Kołomyi, którą z tej okazji całkowicie odnowiono, natomiast w tym roku tzw. „ślepy los” padł na Werchowynę – jednak o rok wcześniej niż to zamierzano, w związku z czym miasto nie dostało na czas odpowiednich środków i wiele rzeczy organizatorzy musieli wykonać własnym sumptem i kasą. Już sam festiwal mógłby być wystarczającą zachętą do wycieczki etnograficznej na Ukrainę, ale fakt, iż odbywać się on będzie właśnie w Werchowynie, cieszącej się szczególnym sentymentem naszej ekipy wakacyjnej, przesądził sprawę – trzeba było jechać.

Kawał historii Krzysztof Ścierański

Publiczność i krytycy mówią o nim „fenomenalny wirtuoz” i „numer jeden gitary basowej środkowej Europy”. Dzięki wirtuozowskiemu opanowaniu swego instrumentu i umiejętnemu wykorzystywaniu elektronicznych przystawek i maszyn rytmicznych nazywany jest także „człowiekiem orkiestrą”. Z kompozytorem i autorem unikalnych koncertów solowych – Krzysztofem Ścierańskim – obchodzącym w 2001 roku 25-lecie swojej pracy artystycznej, umówiłem się na rozmowę w jego domu w Legionowie. Tutaj muzyk znajduje spokój i wytchnienie po niezliczonych podróżach. Ścierański ani zawodowo, ani prywatnie nie kreuje się na gwiazdę. Jest szalenie sympatycznym człowiekiem i strasznym gadułą, jego opowieści można słuchać godzinami.

Pyzy a'la Różycki

Pod koniec XIX wieku warszawski aptekarz i drogista, Julian Różycki, założył na warszawskiej Pradze stałe targowisko między ulicami Targową, Ząbkowską i Brzeską, znane później jako „Bazar Różyckiego” lub „Różyc”. To miejsce zupełnie wyjątkowe. Można byłoby napisać o nim szereg tekstów z dziedziny socjologii, teorii i praktyki handlu, folkloru, językoznawstwa i Bóg raczy wiedzieć, czego jeszcze. Prażanie mogliby powiedzieć o tym miejscu tak, jak Norwid o Mickiewiczu – „my wszyscy z niego”.

Punkfolkowy zawrót głowy (1) Bardowie i punkowcy

Wiele lat temu, w reportażu z jednego z wcześniejszych festiwali w Jarocinie, padło zdanie, które zostało mi w głowie do dziś. Powołując się na współczesnych socjologów i badaczy kultury, porównywano taniec pogo do plemiennych tańców ludów Afryki. Prymitywna energia wyzwalana w takich pląsach, często pobudzona dodatkowymi środkami, przypomina jako żywo rytualne tańce dawnych mieszkańców Ziemi.

Listy do...(1) Warszwa, 10 lutego 2002 roku

Postanowiłam wrócić do tego, dzisiaj niemal zapomnianego, sposobu kontaktów z bliskimi sobie ludźmi - pisania listów. Mieszkasz w innym kraju, inne są twoje kulturowe korzenie, a zatem wiele spraw, które nas poruszają, jest dla Ciebie niezrozumiałych. Poczta internetowa zmusza do porozumiewania się półmyślami, półzdaniami, półsłówkami, półprawdami – to chyba za mało, aby móc wyrazić choćby niewielką część przeżyć, przemyśleń. Tak czy inaczej cieszę się, że mamy u nas, w Polsce, takie miejsce w ogromnym śmietnisku rzeczy bardzo ważnych i zupełnie nie mających znaczenia jakim jest internet, gdzie można w niczym nieskrępowany sposób dyskutować na wszelkie tematy dotyczące muzyki ludowej, folkowej, etnicznej, muzyki świata...

Magiczna muzyka Karpat Miro Slav Svicky

Od kilku lat daje się zauważyć swoisty renesans fujary pasterskiej na Słowacji. Główną jego przyczyną stało się zainteresowanie tym niezwykle ciekawym instrumentem muzyków spoza kręgu odtwórców folkloru. Pomogło to ujrzeć fujarę pasterską z innego punktu widzenia i docenić jej walory muzyczne i kulturowe. Nagrania z udziałem fujary wyszły z folklorystycznego getta, obiegły świat i uczyniły ją znaną i rozpoznawalną. Także na Słowacji.

Ruszyła Muzyka w Muzeum

Na pierwszej w tym roku edycji warszawskiej „Muzyki w Muzeum” wystąpiły zapowiadane wcześniej gwiazdy, nie obyło się też bez niespodzianki na koniec.

Folkowa Ballada w S1

W Studiu im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie, 13 listopada, odbył się koncert „Folkowa Ballada”.

Drewutnia w Teatrze

We czwartek, 13 grudnia 2001 r. (niektórym ta data nasuwa zgoła niefolkowe skojarzenia), w warszawskim Teatrze Małym odbył się koncert lubelskiej Kapeli Drewutnia, od paru już lat obecnej na polskiej scenie folkowej w różnych konfiguracjach personalnych i muzycznych. Imprezie patronowało stowarzyszenie Jeunesses Musicales, promujące młodych muzyków. Kapela nagrała niedawno nowy album – „I uod sie i do sie” – i koncert warszawski był w głównej mierze okazją do zagrania piosenek z tej płyty. Muszę od razu powiedzieć, że dawno nie byłam na tak dobrym koncercie folkowym.

VooVoo w Teatrze Małym

29 grudnia w warszawskim Teatrze Małym odbył się koncert VooVoo. Nie był to jednak zwykły koncert Wojciecha Waglewskiego i spółki, gdyż tym razem całość miała kształt muzyczno-teatralnego performance’u. W prawie całkowitych ciemnościach ekipa VooVoo szybciutko zajęła miejsca na scenie, a za nimi wpadli jak burza Maria i Jan Peszkowie.

Ferenc Sebő w Polsce

Ferenc Sebő z zespołem i programem poetycko - folkowym „Tajemnice” zagościł 15 listopada w stołecznym NOK-u. Koncert rozpoczął się trzema połączonymi w całość pieśniami (m.in. „Zagraj Janoszu” i „Koś, moja różo, koś” ) - Ferenc Sebő zagrał i zaśpiewał je solo.

Ania z Zielonego Wzgórza

W „Galerii Podlaskiej” w Białej Podlaskiej, 1 lutego 2001 roku, odbył się wernisaż malarstwa Ani Kielbusiewicz „Na szkle malowane”.

Old Blind Dogs w Poznaniu

Jak tylko dotarła do nas wieść, że na tegorocznej edycji Festiwalu Celtyckiego w Poznaniu, 29 września, zagra Old Blind Dogs w swoim nowym wcieleniu, przeszedł nas dreszcz. Decyzja była natychmiastowa - bilety do Poznania, hotel, spakowanie ostatniej płyty OBD w celu uzyskania autografów i ruszamy w drogę...

Rzepczyn FB

Formacja Rzepczyno Folk Band zagrała 14 stycznia w Warszawie, w Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki.

Kraków o filmach etnicznych

V Międzynarodowy Festiwal Telewizyjny Filmów i Pogramów Etnicznych odbył się w Centrum Kultury Żydowskiej na krakowskim Kazimierzu w dniach 4-6 października 2001 roku. Inspiracją do powstania festiwalu był cykl reportaży „U siebie” ukazujących się w TVP Kraków. W konkursie uczestniczyło 26 filmów nadesłanych głównie z Europy, większość pochodziła z Polski.

Kolędowanie w Lublinie

Kilka tygodni temu lubelska Kapela Drewutnia wraz z Akademickim Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka” zaprosiła miłośników folku na „Kolędowe Gody z Folkowej Zagrody”. Wydarzenie, trochę na wyrost noszące podtytuł „Festiwal Kolęd Słowiańszczyzny” (był to tylko jeden koncert), odbyło się w „Chatce Żaka” 12 stycznia tego roku.

Sarakina "Sarakina"

Wydawnictwo Sarakina 2001

Goście z Nizin "Gościniec"

Wydawnictwo Natoliński Ośrodek Kultury i Radio Białystok 2001