Artykuły autora: Marzena Goławska

Kalendarium Lajkonik

11 (czerwiec 1997) Autor: Marzena Goławska Dział: Tradycja To jest pełna wersja artykułu!

Czarnobrody Tatar, w gwiaździstym, obszytym białym puszkiem szłyku na głowie i kontuszu, z tasakiem zawieszonym u szerokiego staropolskiego pasa, dzierżący buławę w ręku i dosiadający wspaniałego rumaka o łbie obwieszonym dzwoneczkami i nieco kogucim kłusie, maskowanym częściowo przez czaprak wzorzyście spływający ku ziemi, to oczywiście lajkonik. Od wieków w oktawę Bożego Ciała buszuje on po krakowskim rynku. Prowadząc za sobą cała ordę Tatarów i przygrywającą skocznie kapelę, wyprawia najróżniejsze harce i swawole. A to rozgania tłum miękkim, uszytym ze skrawków materiału buzdyganem, a to podryguje śmiesznie i spina konia, a w końcu naciera na mieszczan niby to walcząc z nimi i łapiąc w jasyr co ładniejsze dziewczyny. Zanim jednak lajkonik rozpocznie swe figle, składa trzykrotny pokłon biskupowi krakowskiemu w imieniu ksieni klasztoru Norbertanek ze Zwierzyńca.

Kalendarium

10 (maj 1997) Autor: Marzena Goławska To jest pełna wersja artykułu!

Kiedy Archanioł otworzył bramy raju, aby wygnać Adama i Ewę, cudowny odblask padł na ziemię. Z Bożej woli powraca on każdego roku właśnie w maju, w najpiękniejszym z miesięcy. Tak głosi legenda. Inna mówi, że Bóg stworzył świat w maju. Zresztą, nieważne jak było. Ważne jest, że maj istnieje naprawdę. Maj - czas czaru, poezji, piękna jeszcze dziewiczego. Zaręczyny ziemi. Prześliczny romans nie znający powszedniego dnia.

Kalendarium

9 (kwiecień 1997) Autor: Marzena Goławska To jest pełna wersja artykułu!

"Św. Jerzy, wstawaj rano,
odmykaj ziemię, wypuszczaj rosę,
Na wiosnę mokrą, na ciepłą,
Na lato ciepłe, na żyto bujne, na jędrne, na kłośne."

Kalendarium

8 (marzec 1997) Autor: Marzena Goławska To jest pełna wersja artykułu!

Czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu kończy się Wielkim Tygodniem i Wielkanocą. Obrzędowość świąt w tradycji ludowej splata motywy wierzeń pogańskich, będące pozostałościami kultu sił przyrody, oraz zwyczaje chrześcijańskie, kościelne.

Kalendarium

7 (styczeń/luty 1997) Autor: Marzena Goławska To jest pełna wersja artykułu!

Czas Bożego Narodzenia i Nowego Roku mamy już poza sobą, ale myślę, że warto jeszcze choć na chwilę do niego powrócić, bowiem w kulturze ludowej jest to okres niezwykły. Następowała wtedy intensyfikacja sensu życia zarówno osobistego, jak społecznego i "kosmicznego". Świat stawał się wielkim teatrem, w którym każdy człowiek to widz i aktor jednocześnie.

Oskar Kolberg

3 (lipiec/sierpień 1996) Autor: Marzena Goławska To jest pełna wersja artykułu!

Dwie epoki: romantyzm i pozytywizm, ukształtowały osobowość największego, XIX - wiecznego badacza polskiej kultury ludowej - Oskara Kolberga - autora monumentalnego dzieła zatytułowanego: "Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabobony, pieśni, muzyka i tańce." Postać tego wielkiego badacza jest szczególnie bliska nie tylko środowiskom artystów ludowych, etnografów i folklorystów. Jego działalność fascynuje i inspiruje także twórców muzyki folkowej. Niedawno, bo w 1990 r., z okazji setnej rocznicy śmierci Kolberga, odbyło się szereg sesji i sympozjów naukowych poświęconych jego życiu. On to właśnie, dzięki swej wielkiej pasji, zrealizował romantyczne hasło podniesienia tego, co ludowe do rangi wartości ogólnonarodowych.

Varsovia Manta

3 (lipiec/sierpień 1996) Autor: Marzena Goławska To jest pełna wersja artykułu!

Muzyka andyjska przywędrowała do Polski przed kilkunastoma laty. Ktoś z warszawskiego środowiska folklorystycznego przywiózł płytę z tą muzyką, która zainspirowała trzech przyjaciół: Bogdana Kupisiewicza, Jacka Tratkiewicza i Marka Kaima. Wkrótce poznali oni boliwijskiego multiinstrumentalistę Ernesto Corteza i to on wymyślił nazwę dla zespołu.