Polonia

Z Galicji do Teksasu (i z powrotem)

164-165 (1-2 2023) Autor: Jakub Czapla Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Muzyka i jej przemiany są przedmiotem zainteresowań badaczy od wieków. Zanim powstała muzykologia – dziedzina nauki współcześnie obejmująca tę materię – kwestie związane z kulturą muzyczną rozstrzygali historycy oraz teoretycy muzyki. Przedmiotem badań stawały się nurty, trendy oraz okresy artystycznej twórczości człowieka. To, w jaki sposób zachodzi ewolucja muzyki, często obrazuje przeszłe oraz aktualne problemy ludzkości, ponieważ kultura nierzadko towarzyszy ideom lub teoriom filozoficznym w sposób uświadomiony lub pozarozumowy. Ewolucja muzyki może nastąpić również w przypadku zmiany środowiska, w którym pełni określoną funkcję. Ciekawym przypadkiem jest odcięcie kultury opierającej się na tradycji od „źródła” przez nagłe zdarzenie, czym z pewnością jest emigracja do innego kraju. Problematykę związaną z taką sytuacją mam zamiar przybliżyć w niniejszym artykule.

fot. H.H. Garza: Festival of Texas Fiddling w La Villita, San Antonio

Ziemia obiecana Syberia

163 (6 2022) Autor: Agnieszka Jeż Dział: Folklor Kresów

Nakładem Instytutu Oskara Kolberga w Poznaniu została wydana w 2021 roku niezwykle ciekawa publikacja – Polskie tradycje muzyczne na Syberii autorstwa muzykologa i antropologa kultury Łukasza Smolucha. Podjął się on zbadania trzech syberyjskich enklaw, zamieszkałych częściowo przez dawnych emigrantów z terenów Polski. Wbrew temu, co zazwyczaj się o tym sądzi, nie zawsze byli to zesłańcy, wywożeni na wschód jako więźniowie kolejnych rosyjskich i radzieckich reżimów. Syberia bywała niegdyś „ziemią obiecaną” dla tych, którym wcześniejsze warunki życia wydawały się zbyt trudne.