Międzynarodowa Konferencja Naukowa
Miejsce narracji ludowej w ogólnonarodowej narracji tożsamościowej
XXXI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe”
Lublin, 9–10 grudnia 2021 roku
Obrady zdalne na platformie Zoom – w celu uzyskania dostępu do łącza prosimy o przesłanie wiadomości z danymi osobowymi i afiliacją na adres: etnobiblioteka@wp.pl
Transmisja na żywo: https://www.facebook.com/mikolajkifolkowe
Komitet honorowy:
prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (IFP UMCS/PAU Kraków)
prof. dr hab. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska (IFP UMCS)
Komitet organizacyjny:
dr hab. Joanna Szadura, prof. UMCS (IFP UMCS)
dr Agata Kusto (INoK UMCS)
mgr Damian Gocół (IFP UMCS)
Sekretarz konferencji: mgr Sylwia Gierczak (IFP UMCS)
Organizatorzy: Instytut Filologii Polskiej UMCS, Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS, Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne, Akademickie Centrum Kultury i Mediów UMCS „Chatka Żaka”, „Pismo Folkowe” oraz Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego
Patronat: Komisja Etnolingwistyczna KJ PAN, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
PROGRAM
9 grudnia 2021 roku (czwartek)
Sala Obrad Rady Wydziału Filologicznego UMCS/platforma Zoom
9:00–9.30
Otwarcie konferencji
prof. dr hab. Barbara Hlibowicka-Węglarz, Dziekan Wydziału Filologicznego UMCS
prof. dr hab. Jerzy Bartmiński, patron honorowy konferencji i kurator SKNE UMCS
prof. dr hab. Małgorzata Karwatowska, Dyrektor Instytutu Filologii Polskiej UMCS
dr Magdalena Grabias, Zastępca Dyrektora Instytutu Nauk o Kulturze UMCS
Izabela Pastuszko, Dyrektor Akademickiego Centrum Kultury i Mediów Chatka Żaka
Agnieszka Matecka-Skrzypek, Komitet Organizacyjny XXXI Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe”
dr Agata Kusto, Komitet Organizacyjny, Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne, „Pismo Folkowe”
9:30–12:00
Dyskusja Panelowa
Jak opisać doświadczenie historyczne ludu?
Prowadzenie: mgr Damian Gocół (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Paneliści:
dr hab. Dobrochna Kałwa (Uniwersytet Warszawski, Warszawa)
dr hab. Tomasz Nowak (Uniwersytet Warszawski, Warszawa)
prof. dr hab. Halina Pelcowa (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
dr hab. Kacper Pobłocki (EUROREG, Uniwersytet Warszawski, Warszawa)
dr hab. Violetta Wróblewska, prof. UMK (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
dr hab. Mateusz Wyżga, prof. UP (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Kraków)
12:00–12:10
Przerwa kawowa
12:10–13:50
Sekcja 1: Tożsamość a doświadczenie historyczne ludu
Prowadzenie: mgr Damian Gocół (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
12:10–12:30 dr hab. Mateusz Wyżga, prof. UP (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Kraków), Tożsamość historyczna wsi polskiej a wyzwania współczesności
12:30–12:50 prof. dr hab. Kristina Rutkovska (Uniwersytet Wileński, Wilno), O sposobie postrzegania siebie i innych na pograniczu (na podstawie narracji ludowej)
12:50–13:10 dr Mariusz Pucia (Uniwersytet Opolski, Opole), Śląscy Teksańczycy wczoraj i dziś – ewolucja świadomości czy form wyrazu
13:10–13:30 mgr Tatsiana Marmysh (Uniwersytet Warszawski, Warszawa), Aktualizacja tradycji ludowych w czasie protestów na Białorusi 2020–2021 – kontekst tożsamości narodowej
13:30–13:50 Dyskusja
13:50–15:10
Przerwa obiadowa
15:10–16:30
Sekcja 2: Ludowe pamiętanie i upamiętnianie
Prowadzenie: dr hab. Joanna Szadura, prof. UMCS (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
15:10–15.30 prof. dr hab. Jan Adamowski (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin), Obraz II wojny światowej w polskich pieśniach ludowych
15:30–15:50 mgr Łukasz Makowski (grupa n obrotów), Wojny polsko-tureckie w pamięci ludowej na przykładzie zbiorów Oskara Kolberga
15:50–16:10 dr Sebastian Wasiuta (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin), Narracyjne aspekty lubelskich pieśni żołnierskich i wojennych
16:10–16:30 Dyskusja
16:30–16:40
Przerwa kawowa
16:40–18:00
Sekcja 3: Utrwalenie doświadczenia historycznego w narracjach ludowych
Prowadzenie: dr hab. Mateusz Wyżga, prof. UP (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Kraków)
16:40–17:00 dr hab. Violetta Wróblewska, prof. UMK (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), Historia czy fantazja? Obraz pańszczyzny w polskich bajkach ludowych
17:00–17:20 mgr Magdalena Kuczaba-Flisak (Uniwersytet Jagielloński, Kraków), Brzydkie łabędzie i piękne kaczątka – ludowe postrzeganie historii w baśniach
17:20–17:40 Karolina Slotvinska (Uniwersytet Wileński, Wilno), Kognitywny obraz SZLACHTY w polskiej narracji ludowej
17:40–18:00 Dyskusja
18:00–18:10
Przerwa kawowa
18:10–19:50
Sekcja 4: Współczesne rekontekstualizacje ludowego doświadczenia historycznego
Prowadzenie: dr hab. Kacper Pobłocki (EUROREG, Uniwersytet Warszawski, Warszawa)
18:10–18:30 mgr Beata Maksymiuk-Pacek (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin), Spotkanie kultur na pograniczu (na przykładzie obrzędowości weselnej)
18:30–18:50 mgr Justyna Michniuk („Pismo Folkowe", Cottbus/Chóśebuz), Postrzeganie zwyczajów Serbołużyczan na Dolnych Łużycach przez Niemców i Polaków; interpretacja, obraz w lokalnej prasie, krytyka
18:50–19:10 mgr Werner Mĕškank-Meschkank (WendischesMuseum/Serbski muzej, Cottbus/Chóśebuz), Odzwierciedlenie ważnego wydarzenia z historii Europy w mitologii Serbołużyczan. Przekaz ustny a współczesny stan badań
19:10–19:30 mgr Justyna Szablewska (Uniwersytet Wrocławski, Wrocław), Remiza strażacka jako centrum kulturalne wsi w PRL
19:30–19:50 Dyskusja
19:50–20:00
Przerwa kawowa
20:00–21:00
Pokaz filmu Sweet Tassa: Music of the Indian Caribbean Diaspora
reż. Ph.D. Christopher Ballengee (Anne Arundel Community College, Maryland, USA)
21:00
Zakończenie pierwszego dnia obrad
10 grudnia 2021 roku (piątek)
Sala Obrad Rady Wydziału Filologicznego UMCS/platforma Zoom
9:00
Otwarcie drugiego dnia obrad
9:00–10:40
Sekcja 5: Tożsamość i historia w ludowym przekazie muzycznym
Prowadzenie: dr Agata Kusto (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
9:00–9:20 dr hab. Tomasz Nowak (Uniwersytet Warszawski, Warszawa), Między narodowym a regionalnym – strategie prezentacji scenicznych tańca tradycyjnego w Polsce w perspektywie historycznej
9:20–9:40 Ph.D. Christopher Ballengee (Anne Arundel Community College, Maryland, USA), Music, Creolization, and Staging Indian Arrival in Trinidad & Tobago
9:40–10:00 dr Maria Szymańska-Ilnata (Muzeum Azji i Pacyfiku im. Andrzeja Wawrzyniaka, Warszawa), Muzyczne formy przekazywania historii w regionie Minangkabau na Sumatrze Zachodniej
10:00–10:20 dr Katarzyna Skiba (Uniwersytet Jagielloński, Kraków), Reprezentacje tożsamości narodowej w scenicznych opracowaniach folkloru na przykładzie twórczości Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”
10:20–10:40 Dyskusja
10:40–10:50
Przerwa kawowa
10:50–12:30
Sekcja 6: Ludowe doświadczenie religijne w muzyce i sztuce
Prowadzenie: dr Mariusz Pucia (Uniwersytet Opolski, Opole)
10:50–11:10 mgr Łukasz Ciemiński (Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi, Grudziądz), „Pradzieje zbawienia” – opowieści rzeźby ludowej o historii nad historiami
11:10–11:30 mgr Barbara Śnieżek (Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk, Warszawa), Co chciał wyśpiewać warszawski pątnik? Kronika o. Melchiora Królika OSPPE jako źródło do badań nad muzyką pielgrzymkową w II połowie XX wieku
11:30–11:50 mgr Anna Kubas (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin), Wielki Odpust Kalwaryjski jako integralny element historii ludowej wiernych parafii Grochowce (archidiecezja przemyska)
11:50–12:10 mgr Alicja Habza (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin), Historia miejsc szczególnego kultu maryjnego w lokalnych legendach i pieśniach. Analiza wybranych źródeł i przekazów
12:10–12:30 Dyskusja
12:30–13:30
Przerwa obiadowa
13:30–14:50
Sekcja 7: Historia ludowej codzienności
Prowadzenie: dr hab. Violetta Wróblewska, prof. UMK (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
13:30–13:50 dr hab. Kacper Pobłocki (EUROREG, Uniwersytet Warszawski, Warszawa), Cielesność jako metoda badawcza nad codziennością pańszczyzny w Polsce
13:50–14:10 dr Justyna Laskowska-Otwinowska (Państwowe Muzeum Etnograficzne, Warszawa), Skarga i bunt – tematy ludowego samoopisania
14:10–14:30 mgr Agnieszka Gawrych (Instytut Badań Literackich, Polska Akademia Nauk, Warszawa), „Dusza bardzo starej brzydkiej pani”, czyli mentalność popańszczyźniana w chłopskich dokumentach osobistych
14:30–14:50 Dyskusja
14:50–15:00
Przerwa kawowa
15:00–16:20
Sekcja 8: Historia ludowa w formach literackich
Prowadzenie: mgr Sylwia Gierczak (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
15:00–15:20 dr hab. Magdalena Bednarek (Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań), Głos i litera buntu: o politycznym potencjale historii ludowej w powieści R. Raka i widowisku M. Litwinowicz
15:20–15:40 dr Aleksandra Ewelina Mikinka (Uniwersytet Łódzki, Łódź), Między fascynacją a odrazą – pogranicze polsko-ukraińskie w romantycznej twórczości Aleksandra Grozy
15:40–16:00 dr Maciej Laskowski (Państwowa Uczelnia Stanisława Staszica, Piła), Alkoholowa tożsamość służby w Rzeczypospolitej Obojga Narodów na przykładzie literatury stosowanej
16:00–16:20 Dyskusja
16:20–16:30
Przerwa kawowa
16:30–17:50
Sekcja 9: Ludowy porządek świata w kulturze i literaturze
Prowadzenie: dr hab. Magdalena Bednarek (Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań)
16:30–16:50 dr Mirosława Radowska-Lisak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń), Przedwiośnia, przednówki, przechody. Ludowe miary czasu w powieściach poleskich Józefa Ignacego Kraszewskiego
16:50–17:10 mgr Sylwia Katarzyna Gierczak (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin), „od ziemi otrzymam nagrodę…” – szacunek do ziemi w poezji Jana Pocka
17:10–17:30 lic. Mikołaj Jarmakowski (Uniwersytet Gdański, Gdańsk), Obraz i znaczenie symboliczne stereotypu mityczno-społecznego Centrum w polskiej kulturze ludowej na przestrzeni dziejów
17:30–17:50 Dyskusja
17:50–18:10
Podsumowanie i zamknięcie obrad