Muzyka dla duszy

W piątek 1 kwietnia 2022 roku o godzinie 19:00 Bazylika OO. Dominikanów w Lublinie rozbrzmiała dźwiękami tradycyjnych pieśni ukraińskich w wykonaniu zespołu Dziczka oraz duetu Maniucha i Ksawery. Koncert, organizowany we współpracy z Ośrodkiem Międzykulturowych Inicjatyw Twórczych „Rozdroża”, przyciągnął wielu mieszkańców miasta – w kościele zebrało się mnóstwo osób pragnących wsłuchać się w niesamowite brzmienia. Wydarzenie miało charakter charytatywny – choć wstęp dla słuchaczy był całkowicie bezpłatny, chętni mogli zakupić katalogi oraz płyty artystów, z których cały dochód przeznaczony został na rezydencję artystów ukraińskich w Ośrodku „Rozdroża”.

Jako pierwszy wystąpił zespół Dziczka – wykonująca pradawne pieśni ludowe, polsko-ukraińska formacja, w której skład wchodzą: Maniucha Bikont, Justyna Czerwińska, Maria Puzyna, Tetiana Sopiłka, Ewa Winiarska oraz Agata Wróbel. Artystki przedstawiły repertuar religijny, przeplatany poruszającymi fragmentami Pisma Świętego czytanymi przez wybrane śpiewaczki. Wykonane tego wieczoru przez Dziczkę utwory to pieśni o charakterze religijnym zwane „psalmami”, które zgodnie z tradycją ludową mogą być wykonywane zarówno w cerkwi, jak też w domu czy na dworze. Psalmy pochodzą z nagrań autentycznych wykonawców z obszarów Połtawy, zachodniego Polesia, północnego Podlasia oraz ze źródeł drukowanych. Dodatkowo wykorzystano także nabożne kantyki św. Dymitra z Rostowa – uznanego klasyka ukraińskiej literatury religijnej z przełomu XVII/XVIII wieku. Repertuar koncertu, choć tradycyjny, był bardzo zróżnicowany – wykonywane psalmy miały charakter zarówno muzyki cerkiewnej, jak i obrzędowe czy lirycznej, a prócz wielogłosowych pieśni usłyszeć można było również wykonanie indywidualne. Wiele z zaprezentowanych tego wieczoru utworów, takich jak m.in. „Ty moj Boh Isuse”, „Strany wsieho swieta”, „Pływut’ lita upływajut” czy „Oj tam na hori”, znajdziemy w najnowszym albumie Dziczki „Pąć”, wydanym w 2021 roku.

W dalszej części koncertu odbył się występ duetu Maniucha i Ksawery, który – jak podają sami artyści – „łączy jazzową improwizację z ginącymi pieśniami ukraińskiego Polesia”. Choć może się wydawać, że jazz i muzyka ludowa niewiele mają ze sobą wspólnego, było to niezwykle interesujące połączenie – czysty, poruszający i przenikliwy głos wokalistki, Maniuchy Bikont, wspaniale łączył się z dźwiękami kontrabasowych improwizacji instrumentalisty, Ksawerego Wójcickiego. Podczas występu w Bazylice rozbrzmiały melodie m.in. tradycyjnych pieśni miłosnych, wiosennych, weselnych, a także kolęd i kołysanek – artyści opowiedzieli publiczności niezwykłą muzyczną historię. Nie zabrakło również ciepłych słów wsparcia oraz modlitwy za wszystkich mieszkańców Ukrainy – wiele utworów zostało zadedykowanych specjalnie osobom dotkniętym trwającą wojną. Muzycy zakończyli koncert wykonaniem „kolędy wiosennej”, składając publiczności najserdeczniejsze, wzruszające życzenia.

Piątkowy charytatywny koncert pieśni wielkopostnych był niezwykłym wydarzeniem na mapie kulturalnego życia Lublina – harmonijne, hipnotyzujące dźwięki muzyki ludowej rozniosły się po zabytkowym wnętrzu Bazyliki OO. Dominikanów, nadając temu śnieżnemu, kwietniowemu wieczorowi feeryczny, baśniowy nastrój. Ujmującą atmosferę potęgowała intencja koncertu – akt solidarności z Ukrainą, będąc źródłem dodatkowej impresji widowiska muzycznego. Eteryczność brzmienia Dziczki oraz duetu Maniucha i Ksawery poruszyła publiczność – na widowni nie obyło się bez ogromnych emocji i łez wzruszenia.

Julia Małyska

studentka filologii polskiej UMCS.

Sugerowane cytowanie: J. Małyska, Muzyka dla duszy, "Pismo Folkowe" 2022, nr 158-159 (1-2), s. 38.