Konkursy Sztuki Ludowej na stałe wpisały się w zakres działania Działu Etnografii Muzeum Częstochowskiego. Początkowo skierowane były do artystów zajmujących się różnymi dziedzinami twórczości ludowej, z czasem zaczęto zawężać zakres tematyczny, by od 2009 roku pozostać przy dwóch kategoriach. Na przestrzeni 15 lat udało się znacznie wzbogacić etnograficzne zbiory muzealne. Nabytkami w większości były wycinanki.
Ponieważ misją każdego muzeum jest nie tylko gromadzenie, ale również upowszechnianie dziedzictwa, dlatego w naszych głowach zrodził się pomysł uwolnienia z przestrzeni magazynowych papierowych dzieł rąk ludzkich. Działanie to ma na celu popularyzację idei konkursów oraz promocję artystów, którzy wycinaniem się zajmują.
Podróże wycinanek to projekt, który zapoznaje odbiorcę zarówno z tradycyjnym, jak i inspirowanym cięciem. Bez względu na to, z jakim rodzajem wycinania mamy do czynienia, jedno pozostaje niezmienne – artyści, którzy wzięli udział w przedsięwzięciu, mają wielki szacunek do tradycji i wzornictwa. Jeśli sięgają po nowe motywy, jeśli swoimi pracami chcą coś przekazać, coś opowiedzieć, nigdy nie tracą kontaktu z dziedzictwem, z tym, co przetrwało dziesiątki lat.
Na wystawę, która jest najważniejszym punktem projektu, składa się 77 wycinanek 31 artystów z całej Polski. Ekspozycji towarzyszą – oryginalna kostka Rubika (z wycinankami), gra pamięciowa, która popularyzuje zarówno twórców, jak i ich dzieła, a także bogato ilustrowany katalog.
Podróże wycinanek to również działania edukacyjne, ponieważ bezrefleksyjne obcowanie z jakąkolwiek sztuką nie ma przełożenia na utrwalenie i popularyzację wartości, które niesie ze sobą. Liczymy, że uda nam się namówić instytucje kultury, w których zagości ekspozycja, do podjęcia artystycznej współpracy z wycinankarzami poprzez organizację warsztatów, czy realizację projektów z zakresu performance czy street artu. Spektrum jest szerokie, możliwości ogromne. My ze swej strony, do wypożyczonej wystawy, dołączamy wyżej wymienione materiały, jako narzędzia do stworzenia kącika edukacyjnego. Przez zabawę chcemy oswajać odbiorcę z pięknem i kunsztem wycinanki.
Realizacją tego projektu chcemy również zwrócić uwagę na historię oraz przyszłość Konkursów Sztuki Ludowej, organizowanych przez Muzeum Częstochowskie. Nie ma wielu takich przedsięwzięć, które swoim zasięgiem obejmują cały kraj, dlatego tym bardziej należy dbać i kontynuować ideę, która od lat przyświeca konkursowi. Wspieranie twórczości ludowej, rejestrowanie i obserwowanie jej stanu są w dzisiejszych czasach zadaniami priorytetowymi.
Wystawę można było zwiedzać w Muzeum Częstochowskim do 26 lutego 2020 roku. Następnie ruszyła (zgodnie ze swą nazwą) w podróż po Polsce, która rozpoczęła się od Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie. Następnie wystawa odwiedzi Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie, a jesień spędzi w Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni. Powoli zapełniamy kalendarz wypożyczeń na 2021 rok, wiemy już, że w przyszłym roku Podróże wycinanek zawitają do Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie oraz do Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego - Skansenu w Pstrążnej.
Gorąco zachęcamy do zapoznania się z projektem, który realizowany jest przez Muzeum Częstochowskie. Wszelkie informacje na temat Podróży wycinanek znajdziecie Państwo na stronach – www.podrozewycinanek.muzeumczestochowa.pl oraz www.facebook.com/podrozewycinanek. Na stronie internetowej projektu dostępny jest również katalog, który można pobrać w formacie pdf za darmo.
Projekt został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz Gminy Miasta Częstochowy.