II Festiwal Csángó w Polsce
Między Morzem Czarnym a Bałtykiem
3-7.11.2021
Kraków, Gdańsk, Toruń
Cztery dni przepełnione muzyką karpacką oraz polską nizinną - od Mołdawii, przez Transylwanię, Huculszczyznę aż po Podkarpacie, a dalej pośród Radomszczyzny i Kujaw. Tańce, śpiewy i muzyka popłyną biegiem Wisły od stolicy Małopolski aż do Trójmiasta. Łączymy morza, miasta, a przede wszystkim ludzi. Wspólny taniec nie zna granic, dzięki czemu ludzie mogą komunikować się bez słów. Położenie geograficzne i bogata historia sprawiły, że w muzyce Czangów słychać melodie bałkańskie, cygańskie, żydowskie, a nawet polskie. Zapraszamy na II Festiwal Csángó (czyt. czango) w Polsce.
W Polsce jesteśmy świadkami rozkwitającej miłości do tradycyjnej kultury ludowej wśród mieszkańców dużych miast. Inspiracja przyszła z Węgier, gdzie ruch domów tańca (táncház) rozpoczął się ponad pół wieku temu. Celem Festiwalu jest kontynuowanie budowania relacji, przyjaźni pomiędzy sympatykami tradycyjnych kultur wielu narodów, dzięki wspólnemu doświadczeniu jej wspaniałości, zabawy, odpoczynku. Naszym marzeniem jest także wciąganie nowych osób do tego kręgu, do tej atmosfery, aby także mogli odczuwać pozytywne emocje, które my doświadczamy będąc już zanurzeni w pięknie tradycyjnej kultury – opowiadają artyści z zespołu Szépszerével.
Na program Festiwalu w każdym dniu składają się 2-godzinne warsztaty tańców Csángó z artystami z Szépszerével, a następnie potańcówki z węgierską, polską i ukraińską muzyką.
Zespół Szépszerével gra tradycyjną, bardzo żywiołową, często transową muzykę ludową, wywodzącą się od Czangów zamieszkujących Mołdawię i Gimesz (Gyimes), regionów, które leżą po obu stronach Karpat Wschodnich, na terenie obecnej Rumunii, a kiedyś Królestwa Węgierskiego. Członkowie zespołu mieszkają w Budapeszcie, ale poznali muzykę i ludowe zwyczaje dzięki własnemu doświadczeniu, są bowiem uczniami wiejskich muzykantów, głównie z Siedmiogrodu. Gyulai Farkas i Sámsondi Gergely grają na skrzypcach, kobozie (rodzaj lutni), fletach i wymieniają między sobą instrumenty. Przyznają, że bardzo lubią najstarsze formy muzyki ludowej. Chętnie uczą publiczność tańców (Czangowie mają ich ponad 30!), a atutem może być fakt, że większość to tańce w kręgu, zatem nie trzeba mieć partnera lub partnerki, a kroki są zazwyczaj proste, choć tempa bywają bardzo szybkie. Od paru lat chętnie odwiedzają Polskę i dzięki tej regularnej aktywności organizujemy wspólnie już drugą edycję Festiwalu – tłumaczy Joanna Mieszkowicz, organizatorka Festiwalu.
W Krakowie zagra Kapela Tadirindum gra tradycyjną muzykę taneczną głównie z rejonu dawnej Galicji: Podkarpacia, Małopolski i Roztocza. Repertuar stanowią zarówno spokojne sztajerki i walczyki, żywiołowe polki i oberki oraz transowe mazurki. Kapela wykorzystuje stare melodie i teksty wiejskich muzykantów oraz tradycyjne instrumenty jak baraban czy basetli. Wydarzenie odbędzie się w klubie Strefa, głównej przestrzeni koncertowej i warsztatowej Stowarzyszenia ROZSTAJE: u Zbiegu Kultur i Tradycji. Założyciele – Joanna i Jan Słowińscy są inicjatorami krakowskiego Domu Tańca (1997r.), nieprzerwanie od dwudziestu czterech lat organizują festiwal EtnoKraków/Rozstaje w Krakowie.
Olena Yeremenco będzie gościem programu w Gdańsku. Olena urodziła się na Ukrainie w rodzinie muzyków. W wieku 4 lat zaczęła grać na skrzypcach. Ukończyła szkoły muzyczne I i II stopnia oraz Akademię Muzyczną we Lwowie w klasie skrzypiec. Po studiach pogłębiała swoje zainteresowania muzyką tradycyjną. Jest współzałożycielem zespołu Burdon Folk Band, z którym nagrała cztery płyty. Bierze udział w wielu projektach muzycznych w Polsce i całej Europie. Olenę wspierać będą muzykanci ze Stowarzyszenia Trójwiejska. Trójwiejska założona została oficjalnie w 2012 roku, wykiełkowało z nieformalnej Grupy Trójwiejska działającej na terenie Trójmiasta od 2004-2005 roku. Trójwiejska skupia się na polskich tradycjach, głównie muzycznych, choć oczywiście nie tylko. Najczęściej odwiedzane miejsca to Kurpie, Kaszuby i Kociewie, choć nie zamykają się na inne kierunki. Stowarzyszenie tworzone jest przez ludzi z bardzo zróżnicowanych środowisk, co pozwala im na czasem ciekawe eksperymenty projektowe. Ich ogromną chlubą jest faksymilowe wydanie Śpiewnika Pelplińskiego w 2015 roku (po ponad stu latach przerwy). Współtworzyli w latach 2014-2020 Akademię Kolberga, w ramach której pod ich okiem powstała Kurpiowska Szkoła Tradycji. Uczestniczyli także w pracach Forum Muzyki Tradycyjnej. Organizatorzy potańcówek, warsztatów, projektów badawczych i dokumentacyjnych.
Grupa n obrotów będzie gospodarzem spotkania, a związane z nią kapele (agregandado, skrzypkowie dzielni, TTMS) wykonawcami polskiej muzyki w Toruniu. N obrotów to grupa pasjonatów tańców tradycyjnych, nierzadko mocno wirowych. Nie tylko tańczą, ale i muzykują. Inspiracji szukają wśród mistrzów tańca, gry i śpiewu najstarszego pokolenia. Swoje zainteresowania koncentrują na Kujawach, Kurpiach oraz skandynawskim tańcu polskim, nie stroniąc jednak od muzyczno-tanecznej kultury reszty Europy. Prowadzą w Toruniu otwarte na wszystkich amatorów spotkania taneczne, instrumentalne oraz śpiewacze. A sięgają do korzeni w poszukiwaniu dopieszczonego przez wieki, eminentnego i wytwornego piękna.
Wstęp bezpłatny, jednakże gorąco zachęcamy do wsparcia w formie ‘cegiełki na rozbudowę Domu Przyjaźni i Tańców Polskich i Węgierskich’, czyli spotkań taneczno-muzycznych kwotą minimum 10zł
***
Festiwal organizowany jest w standardzie Zielonego Wydarzenia autorstwa Fundacji Aeris Futuro - na każdym etapie minimalizuje negatywny wpływ na środowisko – eliminujemy przeloty na rzecz kolei, plastik, dania mięsne, gramy bez prądu, korzystamy z lokalnego dziedzictwa, współpracujemy z lokalnymi społecznościami :)
Program Festiwalu może ulec drobnym zmianom, proszę śledzić na bieżąco profil Wydarzenia https://www.facebook.com/festiwalcsango
3.11 Kraków, Klub Strefa, ul. Św. Tomasza 31
18:00-20:00 warsztaty taneczne
20:00-24-00 potańcówka
4.11 Gdańsk / Klub Paszcza lwa, ul. Kwietna 39
18:00-20:00 warsztaty taneczne
20:00-24-00 potańcówka
6.11 Toruń / Wejściówka, Plac Teatralny 1
18:00-20:00 warsztaty taneczne
20:00-24-00 potańcówka
7.11 Toruń / Domek Tilii w rezerwacie
18:00-20:00 warsztaty taneczne
20:00-24-00 potańcówka
Aktualności na stronie: https://www.facebook.com/festiwalcsango
Zapraszamy!
Osoba do kontaktu: Joanna Mieszkowicz, tel. +48 693 589 391, joanna.mieszkowicz@gmail.com
Orgamizatorzy:
* Fundacja Aeris Futuro – www.aerisfuturo.pl
* Zespół Szépszerével - http://xn--szpszervel-c7af.hu/index.php/pl/krakko-2020-pl, https://www.youtube.com/channel/UCnEMtyaLtyt5m5Q0EYNTFLg/videos
Mecenas: Komisja na rzecz Węgiersko-Polskiego Programu Współpracy Pozarządowej (https://varso.mfa.gov.hu/hun oraz https://www.gov.pl/web/diplomacy )
Partnerzy: Instytut Liszta – Węgierskie Centrum Kultury Warszawa https://culture.hu/ ; Konsulat Węgier w Gdańsku ; Stowarzyszenie n-obrotów (http://nobrotow.pl/ ) ; Stowarzyszenie Rozstaje https://www.rozstaje.pl/; Stowarzyszenie Tilia (http://tilia.org.pl/ ) Stowarzyszenie Trójwiejska https://www.facebook.com/Trojwiejska; Towarzystwo karpackie ( karpaccy.pl ); Pismo Folkowe https://pismofolkowe.pl/