Nowości płytowe

kakofoNIKT & Chór Pogłosy

Wyraj

Album odwołuje się do starosłowiańskich wątków mitologicznych opisujących sakralne działanie enteogenów – psychoaktywnych substancji, które rozumiane są jako źródło przeżycia religijnego. Na materiał muzyczny składają się utwory łączące za pomocą eksperymentalnej, industrialnej i sonorystycznej muzyki kompozycje sakralne z elementami polskiej muzyki ludowej – poprzez śpiew biały, polskie bębny obręczowe oraz baraban. Teksty do tych kompozycji dotyczą spersonifikowanych roślin przenikających się ze słowiańską mitologią i obrzędowością. Nadrzędną inspiracją przyświecającą projektowi są polskie tradycje hałasu – antymuzyki praktykowanej podczas obrzędów związanych ze zmianami pór roku i cyklu wegetacji roślinnej oraz przesileniami słonecznymi wyznaczającymi święta przejścia kalendarza przedchrześcijańskiego oraz późniejsze wpływy kalendarza kościelnego.

Cymbały znane i nieznane

Dwupłytowy album prezentujący sztukę gry na cymbałach – tradycyjnym instrumencie, charakterystycznym między innymi dla Podkarpacia. Płyta została nagrana w ramach międzynarodowego programu „ARTISTIC”. W nagraniach wzięli udział: Piotr Markocki, wnuk słynnego cymbalisty Edwarda Markockiego z Podlesia, wraz z pozostałymi solistami – Michałem Rydzikiem z siostrami: Agnieszką, Aleksandrą, Anną z Grodziska Dolnego k. Leżajska. Łączy ich nie tylko miejsce, w którym żyją, ale i miłość do muzyki. Album charakteryzuje się różnorodnością stylów, znalazły się na nim zarówno utwory ludowe, jak i aranżacje muzyki rozrywkowej i klasycznej, a wszystko z zachowaniem historycznego brzmienia cymbałów rzeszowskich.

Instytut Sztuki PAN, Muzeum – Orawski Park Etnograficzny

Drzewie nuty orawskie

Celem tego wydawnictwa jest dostarczenie repertuaru z Orawy wraz z jego zarejestrowaną warstwą stylistycznego wykonania jako zachowanego, powojennego korpusu źródeł dla historii tej muzyki. Nagrania archiwalne tradycyjnych pieśni i muzyki Górnej Orawy pochodzą ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Na płycie znalazły się nagrania terenowe wykonane w latach 1952–1953 przez Ekipę Krakowską Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego we wsiach Piekielnik i Lipnica Wielka, gdzie zarejestrowano również materiał z Lipnicy Małej oraz Zubrzycy Górnej i Dolnej. Wykonawcy to zarówno osoby urodzone pod koniec XIX wieku, jak i młodsze pokolenie muzykantów i śpiewaków – ówczesnych dwudziesto-, trzydziestolatków. Pieśni orawskie pozbawione są refrenów i przybierają najczęściej postać dwuwersowej lub czterowersowej zwrotki o dwunastu lub (rzadziej) sześciu sylabach w wersie. Charakterystyczne jest występowanie pieśni wykonywanych po słowacku. Śpiew na głosy, w równoległych tercjach, zdarza się wśród orawskich wykonawców, ale zwykle w zwrotach kadencyjnych lub na niewielkich odcinkach durowych melodii, co także odróżnia ten region od Podhala. Węgierskie wpływy można zauważyć w tańcach – zarówno w sposobie gry, jak też w nazewnictwie – na Orawie ciardaś oznacza jednak tańce o wołoskim rodowodzie.

Sugerowane cytowanie: Nowości płytowe, "Pismo Folkowe" 2020, nr 149 (4), s. 2.