Trudno powiedzieć, co było początkiem tej piosenki. Należy ona do tych, które powstają jak skały metamorficzne. Najpierw osadza się wiele warstw, a potem wszystkie ulegają przeobrażeniom pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury panujących na próbach. Niewątpliwie katalizatorem „Maćka” była lutnicza gitara, która pozwalała zagrać ładnie brzmiący na dole i górze gryfu akord E-dur, który – jak wiadomo – na gitarze brzmi najlepiej. Inne inspiracje: 1) parlando to próba naśladowania słynnego wodzireja śpiewaków pogrzebowych z Grodziska Dolnego nagranych w 1982 roku w Kazimierzu, a opublikowanych na CD „Rzeszowskie Pogórze” w serii Muzyka Źródeł Polskiego Radia; 2) główna melodia to karpacki klasyk „Kalino, malino”, oczywiście przekształcony metamorficznie; 3) „lamenty” pochodzą z absolutnie niezwykłej, śpiewanej wersji oberka „Bąk” w wykonaniu Katarzyny Murawskiej z Kostrzynia w Radomskiem (nr 1 na CD „Mazurki do wynajęcia”, zebrane przez Andrzeja Bieńkowskiego); 4) temat jest jednym z najpopularniejszych polskich motywów ludowych. W dziele „Lubelskie” nazywa się on „Zgon pijaka”, a piosenki o Maćku zajmują cały rozdział. Wykorzystaliśmy dwa motywy stamtąd (t. 3, s. 165 i s. 166), a pozostałe z Kolberga (oczywiście, prawie każdy numer to inna wioska): t. 46, „Kaliskie i Sieradzkie”: nr 493, 494, 495, 496, 498; t. 25, „Mazowsze”: nr 254; t. 21, „Radomskie”: nr 145, 146; t. 48, „Tarnowskie i Rzeszowskie”: nr 126; t. 2, „Sandomierskie”: nr 198; t. 6, „Krakowskie”: nr 364a, 364b, 364c; t. 16, „Lubelskie”: nr 493; t. 26, „Mazowsze”: nr 409. I tak ziarnko do ziarnka, pozostając w klimacie karnawałowej stypy, powstała ta piosenka.
To jest blues. Podstawowy rif akordowy gra się tak w podziale na "raz i dwa, i...":
EE E- -D AG | EE EE ED AG itd.
przy czym na "EE E- -" oznacza glis E-dura do XII progu i wybrzmienie na "i raz" po czym a D-dur wchodzi na "i". Ten rif akordowy jest w zastępstwie rifu na strunach basowych: EE EE | EE EE | EE DD | HA GG
Rif po trzeciej zwrotkce jest liczony 2x gęściej niż ten powyższy i jest frany w kanonie:
DD -A A- EE EE E- -- --
DD -A A- EE EE E- -- --
Na niebiesko zaznaczono partie żeńskiego chóru, tam gdy jest podział na solistę i chór. Słowa podkreślone i wyboldowane oznaczają nakładanie się głosów w zaznaczonych miejscach.
Jeśli chodzi o pierwsze przeplatanie się melodeklamacji i chóru to taki zapis:
[Już teraz do karczmy
Nie ma po co spieszyć.] E E ED AG
[Już teraz do karczmy
Maciek już nie przyjdzie.
Kto będzie nas cieszyć?] 2x E E ED AG
oznacza, że na 1 rif przypadają 2 pierwsze wersy melodeklamacji, a następnie wchodzi chór na 2 rify, na które przypadają równocześnie dwa wersy melodeklamacji, ich początek przypada na koniec wersu chóru (zaznaczone podkreśleniem). Tzn. one sie nakładają, tylko liczba sylab jest zaznaczona umownie. Natomiast jeśli chodzi o drugie przeplatanie się melodeklamacji i chóru to taki zapis:
G A
Oj, umar Maciek, umar
[Już sie nic nie rusza.
Umar Maciek, umar.
Po kacie taka sprawa ] 2x E E ED AG
oznacza, że pierwszy wers melodeklamacji przypada na końcówkę poprzedniego rifu a następnie wchodzi chór na 2 rify, na które przypadają równocześnie dwa wersy melodeklamacji. Tutaj ich nakładalność jest przypadkowa. W środkowej wokalizie gra się jeden z typowych rifów bluesowych jak w Johny Lee Hokera Boom, Boom tylko w różnych konfiguracjach akordów.
E
O dede, o boga
G A
O dede, o boga
E D A G E DAG
Umar Maciek, umar
A C D E DAG
Już sie nic nie rusza
E D A G E DAE
Po kacie taka sprawa
G A E
Wyszła z Maćka dusza.
E
O dede, o boga
G A
O dede, o boga
Oj, wiezo go, wiezo
Przez sam środek wioski
Oj, schodzo sie do niego
Z całej wsi kumoszki.
O dede, o boga | 2x
I wszystko już ustało
Gdy Maćka nie stało
Boć był to człek grzeczny
Szkoda, że nie wieczny.
O dede, o boga | 2x
DD -A A- EE EE E- -- --
DD -A A- EE EE E- -- --
[Już teraz do karczmy
Nie ma po co spieszyć.] E E ED AG
[Już teraz do karczmy
Maciek już nie przyjdzie.
Kto będzie nas cieszyć?] 2x E E ED AG
[Nie ma po co spieszyć.
Już nam nie zaśpiewa.
Już nie kupi piwa.] 2x E E ED AG
[Kto z nami wypije.
Kto z nami wypije
Gdy Maciek nie żyje] 2x E E ED AG
Gdy Maciek nie żyje. | 2x E E ED AG
G A
Ło dede, ło boga G G A A
Ło dede, ło boga
Ło dede, ło boga
E G
Ło dadi dum, dadi dum E E E G
Ło dadi dum, dadi
E G A
Ło bum bum, ło bum bum E E G A
Ło bum bum, ło bum bum
Ło dede, ło boga
Ło dede
Ło dadi dum, dadi dum
Ło dadi dum, dadi
E A G
Ło bum bum, ło bum bum E E A G
Ło bum bum, ło bum bum E E A G E E
A G E A G
Ło dede, ło boga A G E E A G
E A G E
Ło dadi dum, dada na
Umar Maciek, umar
Leży, już nie wstanie.
Zmówcie że za niego
Wieczne spoczywanie.
D A E
Umar Maciek, umar
Po kacie taka sprawa
Wyszła z Maćka dusza
Oj, leży na desce
Oj, wiezo go, wiezo
Oj, schodzo się do niego
Z całej wsi kumoszki. | 2x E E
G A
Oj, umar Maciek, umar
[Już sie nic nie rusza.
Umar Maciek, umar.
Po kacie taka sprawa ] 2x E E ED AG
[Wyszła z niego dusza.
Wyszła z niego dusza.
Oj, wiezo go, wiezo ] 2x E E ED AG
{Przez sam środek wioski.
Oj, wiezo go, wiezo.
Oj, schodzo sie do niego ] 2x E E ED AG
[Z całej wsi kumoszki.
Z całej wsi kumoszki.] 2x E E ED AG
Umar Maciek, umar
Już leży na desce.
Jakby mu zagrali
Podskoczyłby jeszcze.
Jakby mu zagrali
Podskoczyłby jeszcze.
O dede, o boga | 2x
Muzycy, instrumenty
Anna Kołodziej - I skrzypce, nyckelharpa, śpiew
Weronika Kijewska - wiolonczela, śpiew
Agnieszka Kołczewska - bębny, instrumenty perkusyjne, śpiew
Bogdan Bracha - II skrzypce, flety pasterskie i instrumenty stroikowe, śpiew
Marcin Skrzypek - cymbały, gitara, mandola, śpiew