etnografia

Nowości książkowe

Hubert Ossadnik, Między Osławą a Jasiołką. Łemkowszczyzna Wschodnia w latach 1918–1939. Studium historyczno-etnograficzne; Zbigniew Libera, Etnografia to piękna zabawka w rękach literatów z dworu i miasta w Polsce XIX wieku i później; Malarz nad malarzami. Nikifor w kolekcji PME, Alicja Mironiuk Nikolska, Józef Zalewski, Robert Zydel (koncepcja i red. merytoryczna)

Oczy i Obiektywy

Miałem przyjemność gościć na przeglądzie filmów etnograficznych, który miał miejsce od 25 do 27 listopada 2022 roku w Warszawie. Oczy i Obiektywy, bo tak nazywa się ten festiwal, którego „Pismo Folkowe” jest patronem medialnym, odbywa się od 2004 roku, ale dla mnie to był pierwszy raz. Przyznam, że było to nieco stresujące doświadczenie, choćby dlatego, że nigdy wcześniej nie odwiedzałem Warszawy całkiem sam, ale ostatecznie wydarzenie okazało się bardzo przystępne dla ludzi, którzy wcześniej nie mieli z nim styczności. Wszedłem, dostałem bilet i zająłem miejsce w sali. Przegląd obejmował cały ostatni weekend listopada, ale niestety przez natłok pracy mogłem sobie pozwolić tylko na piątek, a i tak obejrzałem jedynie dwa filmy z trzech.

Dialog z tradycją Łukasz Ciemiński

Łukasz Ciemiński jest historykiem sztuki i etnografem, prowadzi Dział Etnografii w Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu. Zajmuje się tematyką sztuki ludowej, plastyki nieprofesjonalnej i cudownych wizerunków. Jest kuratorem wystaw i twórcą warsztatów poświęconych różnym formom pobożności ludowej. Publikuje m.in. w „Twórczości Ludowej”, „Piśmie Folkowym” i na portalu KulturaLudowa.pl. O sztuce ludowej i kulcie świętych rozmawiał z nim Damian Gocół.

Źródło ludowe Między autentyzmem a manipulacją

Dr hab. prof. UMK Violetta Wróblewska jest Dziekanem Wydziału Humanistycznego UMK w Toruniu, członkinią Komisji Folklorystycznej Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, zastępczynią przewodniczącego Komisji Folklorystycznej Międzynarodowego Komitetu Slawistów, przewodniczącą Rady Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu. W swoich badaniach zajmuje się folklorem tradycyjnym i współczesnym, kulturą ludową, pamiętnikami chłopskimi, kulturą i literaturą dziecięco-młodzieżową. Jest autorką i redaktorką wielu publikacji naukowych, w tym Słownika polskiej bajki ludowej (t. 1–3, Toruń 2018; wersja on-line: bajka.umk.pl). O badaniu bajek ludowych, kulturze tradycyjnej, nurcie historii ludowej i interdyscyplinarności w nauce rozmawiali z nią Joanna Szadura i Damian Gocół.

Maszoperie kaszubskie Jadwiga Kucharska

Jak wygląda portret etnografa? Zwykle siedzi za biurkiem z piętrzącymi się książkami. Czasem regały pełne literatury okalają jego postać, co przywołuje na myśl wideorozmowę w trybie zdalnym, bo dobrze wyglądająca biblioteczka lepsza jest niż ścianka! Jeden kadr nie pokaże pracy w terenie, organizacji mnóstwa wydarzeń, realizacji szeregu podejmowanych zadań, które dawniej i dziś wykonują badacze kultury ludowej. W nowym cyklu „Pisma Folkowego” chcemy przedstawić wybrane postaci ludoznawców, etnografów, etnologów i etnomuzykologów. Pokażemy, czym się zajmowali i jak realizowali swoje pasje.

Nowości książkowe

Anna Michalec, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Jak chłop u diabła pieniądze pożyczał. Polska demonologia ludowa w przekazach ustnych; Waldemar Mierzwa, Zrozumieć Mazury. Rzecz w 50 odsłonach, Marian Pokropek, Materialna kultura ludowa Polski na tle porównawczym

Skarby na Zamku Muzeum Lubelskie w Lublinie

380 m2 powierzchni, 65 m długości, 9 pomieszczeń, 6 małych okienek i ok. 17 tys. eksponatów – to część południowego skrzydła Zamku Lubelskiego. Tuż pod jego dachem znajduje się magazyn zbiorów etnograficznych z zakresu tradycyjnej kultury i sztuki właściwej dla społeczności wsi i mniejszych miejscowości Lubelszczyzny leżących pomiędzy Wisłą a Bugiem. Oprócz muzealiów przechowywana jest również dokumentacja tekstowa, nagraniowa, rysunkowa i fotograficzna. Z Agnieszką Ławicką, kustoszem zbiorów etnograficznych w muzeum rozmawiała Agnieszka Matecka-Skrzypek.

Fot. z archiwum Muzeum Lubelskiego w Lublinie: Zbiory etnograficzne w magazynie muzealnym