Nowości książkowe

Kolędowanie. Wschodnie Mazowsze, południowe Podlasie
Wanda Księżopolska

Muzeum Regionalne w Siedlcach, Siedlce 2017

Publikacja zawiera teksty kolędników charakterystyczne dla pogranicza podlasko-mazowieckiego, opracowane w formie scenariuszy, znane z lokalnej bożonarodzeniowej tradycji ustnej z powiatów: siedleckiego, węgrowskiego, sokołowskiego, garwolińskiego, mińskiego i otwockiego. Teksty zapisali uczestnicy dawnego kolędowania oraz osoby zainteresowane utrwaleniem zanikającej tradycji ludowej w latach 1988-1992. Wybrane scenariusze zawierają opracowania nutowe. W książce znajdziemy bogatą dokumentację fotograficzną, prezentującą grupy kolędnicze. Dr hab. Tomasz Rokosz z Instytutu Muzykologii KUL opatrzył ją wstępem, w którym scharakteryzował przytoczone typy kolędowania bożonarodzeniowego z podkreśleniem kompetencji kulturowych osób zapisujących teksty. Te zgromadziła, przechowała i opracowała Wanda Księżopolska, autorka wystaw muzealnych, dokumentująca i ujawniająca w ramach cyklu prezentacji „Żywa tradycja – pamięć pokoleń” folklor słowny i muzyczny regionów otaczających Siedlce. Za ten projekt otrzymała nagrodę im. Oskara Kolberga. Wybrane tematy opracowała w formie publikacji książkowych.

Pisanki
Katarzyna Kraczoń

Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Lublin 2017

Pięknie wydana, kolorowa publikacja autorstwa Katarzyny Kraczoń oprócz opisu i szczegółowego instruktażu zdobienia jaj wielkanocnych zawiera także informacje o symbolice, historii powstania pisanek i ich roli w obrzędowości wiosennej. Zasadniczą część książki stanowią opisy czterech podstawowych technik zdobniczych: batikowej, rytowniczej, oklejania i malowania. Dopełnieniem tych treści są legendy, ciekawostki oraz bogaty materiał fotograficzny i rysunkowy. Pisanki stały się tematem pierwszego tomu Elementarza Sztuki Ludowej. „Książka ma znaczący potencjał poznawczy i edukacyjny, stanie się cennym materiałem dla osób zajmujących się sztuką ludową, a także dla tych, które będą chciały samodzielnie wykonać pisankę jedną z opisanych technik” – pisze dr Mariola Tymochowicz. Opracowanie otwiera serię wydawniczą, która w sposób tematyczny będzie opisywać dziedziny współczesnej sztuki ludowej. Autorka, Katarzyna Kraczoń, jest absolwentką filologii polskiej i kulturoznawstwa UMCS. Od 2008 r. pracuje w Stowarzyszeniu Twórców Ludowych w Lublinie. W pracy skupia się na wyszukiwaniu w sztuce ludowej tego, co ukryte i zapomniane, zwracając uwagę na jej podmiotowy charakter oraz pokazując, jak ważna w procesie twórczym jest postać artysty.

„Przy onej dolinie”. Zaburze, Radecznica, Roztocze Szczebrzeszyńskie. Muzyka tradycyjna i jej wykonawcy
Krzysztof Gorczyca (red.)

Gminne Centrum Kultury w Radecznicy, Radecznica-Lublin 2017

Publikacja ma formę przewodnika po muzycznym dziedzictwie Roztocza Szczebrzeszyńskiego – okolic Radecznicy, Sułowa i Szczebrzeszyna. Umownym centrum tego muzycznego mikrokosmosu została na użytek tej pracy wieś Zaburze jako siedziba dwu niezmiennie ważnych dla lokalnej kultury zespołów-instytucji. W dodatku obie grupy niedawno obchodziły okrągłe jubileusze. Chodzi oczywiście o Orkiestrę Dętą Zaburze, obchodzącą dziewięćdziesięciolecie nieprzerwanego istnienia i działający od trzydziestu lat zespół Zaburzanki. Jest to książka nie tyle (a przynajmniej nie tylko) o muzyce, co przede wszystkim o samych muzykach. Intencją tej publikacji jest wydobycie z zapomnienia lokalnej historii oraz oddanie swoistego hołdu kilku generacjom artystów wykonujących, przenoszących z pokolenia na pokolenie i współtworzących muzyczne tradycje regionu. Wydawnictwo oraz dołączone dwie płyty CD są efektem badań terenowych oraz poszukiwań archiwalnych, których celem było poznanie i zachęcenie odbiorców do aktywnego praktykowania muzyki tradycyjnej.