Festiwal i konferencja Todo Mundo, organizowane przez Stowarzyszenie Ring Ring w Belgradzie odbyły się w przededniu European Folk Day. Tradycyjnie, tematyka i program artystyczny skoncentrowały się na prezentowaniu różnorodnej muzyki tradycyjnej, ze szczególnym naciskiem na style eksperymentalne i awangardowe. W tym roku w centrum uwagi była muzyka romska.
fot. B. Blagojević, mat. Todo Mundo: Julia Kozákova i Manuša
W obliczu obfitości tradycji składających się na bogate dziedzictwo kulturowe małej Serbii zaskakuje nas fakt, że znana jest tylko niewielka część kultury tego zakątka planety i że pozostaje ona w cieniu romskiej muzyki dętej, która z pewnością walnie przyczynia się do rozpoznawalności kraju na świecie. Nawet większość mieszkańców nie wie zbyt wiele o muzycznej tradycji swojego państwa. Autorka tych słów była kiedyś jedną z nich: etnomuzykolożką, która po raz pierwszy usłyszała nieprzetworzoną tradycyjną serbską pieśń w wieku 17 lat i przeżyła całkowite zaskoczenie.
fot. D. Ilić: Etno grupa Gergina, 2022
W pierwszej połowie sierpnia ruszyliśmy na południe. Dotarliśmy do Gučy, małej, malowniczej wioski w Serbii, która na kilka dni zamieniła się w miejsce głośne i radosne. Za sprawą odbywającego się tam Festiwalu
Trębaczy – we wsi rozbrzmiała muzyka.
fot. E. Skubis
"Kupalle to jedno z najważniejszych pogańskich świąt słowiańskich w czasie przesilenia letniego. W Białorusi rytuały z nim związane mieszają symbolikę przedchrześcijańską z chrześcijańską. Cerkiew i Kościół, walcząc z pogaństwem, dążyły do wyparcia starych tradycji – te jednak wręcz się wzbogaciły o nowe postacie i bohaterów, np. świętych, którzy pomagali ludziom unikać złych czarów, chronili ich przed zaklęciami, urokami i magicznymi istotami (rusałka, leszy)".
(Nastassia Chmiel)
Według starego kalendarza juliańskiego Kościół prawosławny m.in w Rosji, Serbii oraz Macedonii obchodzi Wigilię 6 stycznia, natomiast dzień później Boże Narodzenie. Datowanie juliańskie obowiązywało w całej Europie aż do XVI wieku. Nowy kalendarz gregoriański (który Polska przyjęła natychmiast, czyli już w 1582 roku, a np. Grecja dopiero w 1923 roku) cofnął się o trzynaście dni względem swego poprzednika. Dlatego święta Bożego Narodzenia w różnych krajach wypadają w pewnym odstępie od siebie.
Fot. J. Michniuk: Česnica