rzemiosło

Drewno i piękno

169 (6 2023) Autor: Aniela Bocheńska Dział: Z tradycji

Gala wręczenia nagród w konkursie „Zachowaj tradycje – (nie)ginące zawody, umiejętności i obyczaje. Teraz drewno” odbyła się 24 listopada 2023 roku. Konkurs ten przeznaczony jest dla twórców ludowych, rzemieślników i rękodzielników, a uroczystość okraszona wręczeniem nagród i występami kapeli Gacoki była uhonorowaniem ich wieloletniej, docenionej przez komisję działalności. Wydarzenie zorganizowane zostało przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi. Główne cele inicjatywy to promowanie i upowszechnianie sztuki ludowej, zagrożonych zanikiem rzemiosł, rękodzieła i obyczajów związanych z użyciem i obróbką drewna, prezentacja możliwości wykorzystania różnych gatunków drewna, wspieranie przekazu tradycyjnych umiejętności rękodzielniczo-rzemieślniczych i związanego z nimi dziedzictwa oraz docenienie
twórców ludowych.

fot. z arch. organizatorów

Czasem ktoś podchodzi... i nie wierzy, że robię je sam Koniki żywieckie

169 (6 2023) Autor: Robert Wrzeszcz, Autor: Beata Wrzeszcz, Autor: Justyna Michniuk Dział: Z tradycji

Na przełomie XIX i XX wieku działało kilka ośrodków zabawkarstwa drewnianego. Były one tworzone przede wszystkim w Polsce Południowej, na terenach biednych i lesistych. Najstarszym takim ośrodkiem jest ośrodek żywiecki. Tam zabawki wyrabiano już w połowie XIX wieku. Jednym z podstawowych materiałów stosowanych do produkcji było drewno. Także słynne koniki żywieckie, tradycyjnie utrzymane w barwach czerwonej i ciemnozielonej, wykonane były z tego tworzywa.

fot. J. Michniuk

Jak uderzenie piorunem Jan Malisz

164-165 (1-2 2023) Autor: Jan Malisz, Autor: Magdalena Mazur, Autor: Agata Kusto, Autor: Damian Gocół Dział: Z tradycji

Jan Malisz pochodzi z Męciny Małej w Beskidzie Niskim. Jest multiinstrumentalistą i budowniczym instrumentów. Zamiłowanie do muzyki tradycyjnej wyniósł z domu rodzinnego, choć zarówno gry, jak i budowy instrumentów uczył się sam, zaczynając od rekonstrukcji starych skrzypiec ojca. Tajniki liry korbowej poznał od znanego budowniczego Stanisława Wyżykowskiego. Wraz z córką Zuzanną i synem Kacprem tworzą dobrze rozpoznawalny na scenie muzyki tradycyjnej i folkowej zespół Kapela Maliszów. O zainteresowaniach muzycznych i budowie instrumentów z Janem Maliszem rozmawiała Magdalena Mazur.

fot. P. Mazur: Jan Malisz i Magdalena Mazur

Lira Leonarda da Vinci Stanisław Nogaj

162 (5 2022) Autor: Stanisław Nogaj, Autor: Magdalena Mazur, Autor: Julia Małyska, Autor: Agata Kusto, Autor: Damian Gocół Dział: Z tradycji

Stanisław Nogaj buduje liry korbowe. Uczył się u Stanisława Wyżykowskiego, który przekazał mu sztukę wyrobu różnych instrumentów strunowych. Dzisiaj Nogaj tworzy zarówno najprostsze liry dziadowskie, jak i eksperymentuje z elektroniką, wzbogacając modele o nowe możliwości akustyczne. O pracy budowniczego lir i wyzwaniach dzisiejszego rynku z artystą rozmawiała Magdalena Mazur.

Muzyka drewna i dłuta Snycerstwo

126 (5 2016) Autor: Marlena Pachla Dział: Z tradycji To jest pełna wersja artykułu!

Żyjemy w czasach, gdy komputery i maszyny pozostawiają już niewiele miejsca na pracochłonne rzemiosła, które dawniej wychodziły z trudem spod rąk miejscowych artystów. Snycerstwo też odchodzi powoli do lamusa, a większość prac zdobniczych, które powstają, jest już obróbką komputerową. Nie wszyscy jednak godzą się na taki obrót spraw. W Zagrodzie Maziarskiej w Łosiu, we wsi położonej w sercu Beskidu Niskiego, od prawie roku trwają warsztaty snycerstwa i jest szansa, że sztuka ta jednak przetrwa.

Fot. tyt. aut.: Praca Bogdana Kareła