Czaruchy

« Wróć do strony głównej Śpiewnika

Wiązanka dwóch piosenek. Najpierw kurpiowska piosenka z charakterystycznym dla tego regionu refrenem i pieśń sobótkowa znad Narwi (również okolice Kurpi). Splatają się w niej dwa motywy - pogański: o czarach, a właściwie ich odczynianiu i bardziej "współczesny" o paleniu czarownic. W piosence również "biorą udział" autentyczne zaklęcia: pogańskie wezwania o wierność miłego, rachowanie snopków w formie rytualnej wyliczanki, zamówienia bólu brzucha i skuły, bydlęcej choroby, która ma się "wrócić" - odejść, skąd przyszła - "na bajory, na korzenie".

Metrum 3/4. Gra się cały czas naprzemian d-mol i D-dur a potem e-mol i A-dur, a jedyną zmyłką jest tam powrót do e-mol na końcu zwrotki. Oprócz kołyszącego rytmu atrakcją pierwszej z piosenek w tej wiązance jest refren z charakterystycznymi dla Kurpii słowami, egzotycznymi dla osób przyzwyczajonych do "la-la" i "ra-ra". Mężczyźni śpiewają ten refren cały czas pod zwrotkami. Prosty pomysł na wielogłos. Obie piosenki pasują do siebie rytmem więc połączyliśmy je oryginalnymi zamówieniami, poczynając od zaklinania kochanka, co stanowi tematyczną kontynuację pierwszej piosenki. Z tych trzech składników powstała opowieść, która jest bardzo dobrym przykładem metody kompozycji utworów w Orkiestrze św. Mikołaja.

Wstęp
Solo gitary

e    C
[Tola lola
e       C
To-o-la lola
e    C
Tola lola
e       C
To-o-la lola] 2x

e         D
Świeci niesiundz świeci
e     D
Naobkoło chmury
e        D
Wyjechoł Wykrocok
e            D
Nie ziedział do chtóry.

Tola lola... 2x

Cy do Dumbroziunki, cy do Wólkoziunki
Zatoca kunika do swej Kadzidlunki.

Tola lola... 2x

Świeci niesiundz, świeci, rózkami do płota
Nie przyjechał do mnie, a niałam ochota.

Tola lola... 2x

Niesiundzek zachodzi, kozda ze swem chodzi
Mój Kulas nie przylaz, bodaj mu ślipś wylaz.

Tola lola... 2x i wejście w zapętlenie

Przyśpieszenie
Część instrumentalna
Wejście w nowy motyw

e A

Zorze zorzeczeńki, wszystkie moje siostrzeńki
Siadajta na konika mojego, jedźta po towarzysza mojego
Żeby on nie mógł beze mnie ni spać, ni siadać, ni jadać, ni gadać
Żeby ja mu się spodobała we złocie, w robocie, w ochocie.

e
W ogniu ruta trzeszczy
A
Czarownica wrzeszczy
e
Bylica już pęka
A             e
Czarownica stęka.

Przyszliśmy z daleka
Palić zioła święte
Nie wezmą nam mleka
Czaruchy przeklęte.

Ogień nam dziś świeci
Ziółeczko nam tleje
Nie pomrą nam dzieci
Czarucha odleci.

Część instrumentalna

Jednora, drugora, dwojca, trojca
Pędzior, wędzior, szekta, dekta
Dziwora, dziksa, dwojca, trojca
Pędzior, wędzior, szekta, dekta ...

A ja cię w łeb, a ty się wróć.

niesiundz - miesiąc, księżyc
Wykrocok, Dumbroziunka, Wólkoziunka, Kadzidlunka.- nazwa mieszkańców od nazwy wsi
ziedział - wiedział
ślipś - oko

Muzycy, instumenty

Bogdan Bracha - skrzypce, śpiew
Anna Kiełbusiewicz - śpiew
Grzegorz Lesiak  - gitara
Sylwia Bereza - wiolonczela, śpiew
Urszula Kalita - sopiłka
Marcin Skrzypek - cymbały
Agnieszka Kołczewska - instrumenty perkusyjne

 

« Wróć do strony głównej Śpiewnika