Będąc muzykiem folkowym odwiedza się wiele ciekawych i dziwnych miejsc, ale rzadko ma się czas by się nimi nasycić. Nużący dojazd, rozpakowywanie gratów, strojenie, często kłopotliwa próba mikrofonowa, sterczenie do późna w nocy w oczekiwaniu na swoją kolejkę - a potem zwijanie się i znowu do auta. Człowiek tak się do tego przyzwyczaja, że nie wyobraża sobie, iż mogłoby być inaczej. Jakież więc było nasze zdziwienie, kiedy...
W dyskusji udział biorą:
W dyskusji udział biorą:
W statucie Orkiestry św. Mikołaja, organizatora "Mikołajków Folkowych", można przeczytać, iż celem tej organizacji studenckiej jest "popularyzacja kultury ludowej". Stwierdzenie to dość lakonicznie opisuje działalność Orkiestry. Streszcza ono jej doraźne cele, ale nie określa celu "strategicznego" - dlaczego właściwie kultura ludowa jest warta popularyzacji?
Bezpośrednich odpowiedzi na to pytanie jest na pewno tylko niewiele mniej, niż ludzi zajmujących się folklorem. Dla każdego z nich kultura ludowa może być fascynująca z innego powodu, zgodnie z ich indywidualną wrażliwością estetyczną lub osobistymi doświadczeniami. Jedni wysoko cenią sobie estetykę sztuki ludowej, innym odpowiada życie w zgodzie z rytmem natury. Piękno drewnianych świątków czy poczucie harmonii kojarzone z wiejskim życiem są niewątpliwymi wartościami, dla których kultura ludowa jest warta upowszechniania. Z popularyzacją folkloru wiąże się jednak jeszcze jedna wartość, niezależna od subiektywnych gustów i ulotnych bądź co bądź przeżyć, a jest nią przekraczanie bariery kulturowej obcości.
Laureaci i jurorzy konkursu "Scena Otwarta" Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Ludowej "Mikołajki Folkowe" w Lublinie w latach 1993-2002. Rzut oka na 10 lat najstarszego i nadal odbywającego się konkursu dla młodych zespołów folkowych. Wiele kapel - jak Czeremszyna czy Orkiestra Jednej Góry Matragona - właśnie na mikołajkowym przeglądzie zdobywało ostrogi, a teraz należy do czołówki polskiego folku.
18 września lubelska Orkiestra św. Mikołaja działająca pod skrzydłami Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie otrzymała honorową nagrodę im. Oskara Kolberga. Jest to najwyższe wyróżnienie w świecie folkloru i sztuki ludowej w Polsce, obejmujące kilka kategorii. Nagrody honorowe przyznawane są "szczególnie zasłużonym w dziedzinie opieki i upowszechniania kultury ludowej".
| Numer ukazał się dzięki: |
Capoeira ma więcej wspólnego z psychologią niz gimnastyką - o tym rozmawiali w Jaworniku polscy capoeirzyści, uczestnicy "Spotkań Ludzi Gór"
Oglądając w Werchowynie - dokąd wybraliśmy się z Orkiestrą św. Mikołaja w styczniu - filmy o Huculszczyźnie czułem się trochę niezręcznie, jakbym na Lazurowym Wybrzeżu kąpał się w hotelowym basenie. Były to jednak tylko skrupuły dawno niezaspokajanego turysty.
Lira korbowa to instrument bardzo sympatyczny, ale mało znany i dość specyficzny. Aby ułatwić początkującym lirnikom stawianie na nim pierwszych kroków Jerzy Burdzy (basista Zespołu Polskiego, lirnik z "Ogniem i mieczem" i pedagog muzyki ludowej - patrz wywiad w GzCh nr 25), zorganizował w dniach 25-27 lutego 2000 r. warsztaty liry korbowej. Odbyły się one w Warszawie, w założonym przez niego Bielańskim Centrum Edukacji Muzycznej, a prowadzącym był Andrew Nixon, szkocki lirnik od 7 lat mieszkający w Polsce, lider zespołów Biesiada Okpiświatów i Scaur. Jednym z uczestników warsztatów był niżej podpisany.
Rok 1993. Była to prapremiera „Sceny Otwartej”, bo konkurs ostatecznie przyjął formę przeglądu z publicznością jako jedynym jury. Wzięło w nim udział 5 zespołów: lubelska kapela andyjska Los Centauros (zwycięzca), Kapela Strzecha z Wisły (jej liderem był Maciej Rosenberg znany z zespołów Wałasi, Golec uOrkiestra, a obecnie Hajlandery), Gin z Tonikiem z Chełma (muzyka irlandzka), Chudoba z Wrocławia i Jerzy Andruszko z Brzegu (drumla).
Niestety, krążek ten jest wręcz przywalony ciężarem artystycznej przeszłości jej wykonawców. Spróbujmy przymknąć na to oko.
Jedno, co na pewno można zarzucić tym nagraniom, to to, że głos Krawczyka jest zbyt cichy w stosunku do orkiestry. Czasem ginie, jakby wokalista krzycząc odwracał się od mikrofonu, miejscami zaś brzmi jakby śpiewał cicho, ale za to bardzo blisko sitka („Daj mi drugie życie”). Przy odrobinie wyobraźni powstaje wrażenie, że nagranie było robione punktowo, na żywym koncercie, bez kompresji dynamiki, zbyt blisko sekcji.
p>Jednym ze skutków uwolnienia przepływu informacji w Polsce od ciężaru socjalistycznej cenzury i propagandy stało się poznawanie przez młode pokolenie prawdy o kulturowej przeszłości własnego kraju. Okazało się, że polska kultura nie jest monolitem, lecz że składa się na nią wiele wątków, przez lata zapomnianych lub celowo przemilczanych dla dobra wizerunku jednonarodowego państwa komunistycznego. Dwa z tych wątków, ukraiński i żydowski, łączy wspólne pojęcie odkryte na nowo i bardzo inspirujące - kresy.
Wielokrotnie zastanawiałem się nad tym, co właściwie znaczy obecnie słowo "etniczny" - że jakaś muzyka jest "etniczna"? Nad sensem tego słowa wypada się zastanowić, ponieważ właśnie ono jest najczęściej używane dla nazwania muzyki inspirowanej folklorem wśród ludzi bezpośrednio z taką muzyką nie związanych. "Etno" - to brzmi dumnie, poważnie, dystyngowanie - nie to co jakiś "folk", nie wiadomo czy Bob Dylan, czy Józef Broda. Nie musisz być od razu "folk" żeby być "etno". Jak jesteś "etno", możesz czytać "Machinę" i oglądać Atomic TV, a jak jesteś "folk" to już zostają tylko "Gadki z Chatki" i "Hulajdusza" na TV Polonia. Mówi się więc o "brzmieniach etno" lub że na jakiejś płycie słychać "etniczne inspiracje". Postanowiłem problem ten rozpatrzeć przy okazji omówienia płyty "Ethno Punk", międzynarodowej składanki współczesnych piosenek o zabarwieniu "etnicznym".
Ula Kapała śpiewała od zawsze, wtórowała płytom i kasetom, choć zgodnie z opinią fachowców, nie przyjęto jej do przedszkola muzycznego z powodu "kompletnego braku poczucia rytmu". Kilka rad technicznych otrzymała od mamy. Zaczynała w rodzinnym gronie, razem z mamą, która nie lubi publicznych występów. Języka angielskiego w zasadzie nauczyła się samodzielnie z piosenek The Beatles i The Rolling Stones. Zadebiutowała w wieku 13 lat na festiwalu w Szklarskiej Porębie, osiem lat temu. W grudniu usłyszymy ją na "Mikołajkach Folkowych '98" (niedziela - 13.12 o godz. 18.00). Sądzi, że muzykowanie nie będzie jej zawodem, lecz wytrwale kontynuowanym hobby. Występuje w duecie z ojcem i jak twierdzi taki układ ma same dobre strony.
<
Z Kamilem Rogińskim i Konradem Rogińskim, muzykami zespołu Dziki Bez Czarny, na Mikołajkach rozmawia Marcin Skrzypek.
Na przestrzeni paru ostatnich lat pokazało się u nas kilka ciekawych książek o instrumentach, muzycznej kulturze ludowej i muzyce folk. Są one cenne nie tylko ze względu na ich jakość, ale także ze względu na rzadkość z jaką tego typu wydawnictwa pojawiają się na polskim rynku wydawniczym. Choć najprawdopodobniej w większości księgarń pozycje te już "wyszły", to jednak warto się rozejrzeć, warto popytać - być może pojawią się wznowienia, być może w niektórych sklepach książki te wciąż stoją na mniej eksponowanych półkach.
Przy pierwszym kontakcie z kasetą Matragony uwagę moją zwróciła bardzo pomysłowa okładka, doskonale wprowadzająca w klimat prezentowanej przez zespół muzyki. Przedstawia ona górę - może właśnie Matragonę - śpiącą jakby niespokojnym nieco snem pod zachmurzonym bieszczadzkim niebem. Zbudźmy ją, może zechce nam coś opowiedzieć - ale bądźmy bardzo, bardzo cicho... Czekajmy zasłuchani w trzaskające ognisko, i wiatr, hulający w jej zmierzwionych, zielonych włosach nieprzerwanie od setek lat...
Prowadzący Scenę Otwartą "Mikołajków folkowych'97", Andrzej Mazurek, stwierdził ze znawstwem, że Choniek był łemkowskim bogiem miłości. Jednak znaczenie tego słowa nie jest aż tak oczywiste.
Styl grafiki umieszczonej na okładce z pewnością nie pozostawia żadnych wątpliwości - dominującym tematem niniejszego numeru "Gadek z Chatki" są Celtowie. Ciekawe, czy pamiętacie, że trzynaście numerów temu, w maju 1996 roku, nasze pismo tą właśnie tematyką zadebiutowało.
Wiedza na temat Celtów i ich kultury, jaką dysponujemy, jest bardzo poplątana, pełna niejasności, nie zawsze prawdziwych stereotypów i czasem zaskakujących zestawień. Z jednej strony mamy tu do czynienia z wciąż rozwijającym się nurtem muzycznym, kojarzonym w Polsce z takimi zespołami folkowymi jak Carranuohill czy Open Folk, a z drugiej - z danymi historycznymi świadczącymi o tym, że kultura celtycka była kamieniem węgielnym całej kultury europejskiej. Wydawałoby się, że w takiej sytuacji trzeba uznać współczesne zainteresowanie Celtami - nie tylko w Polsce - za powrót do najgłębiej położonych źródeł naszej własnej kultury. Ale czy tak jest w rzeczywistości? O czym powinniśmy pamiętać, aby hasło "Celtowie" wywoływało w naszej głowie kilka jasnych definicji i prostych opowieści, do których moglibyśmy się odwoływać w razie potrzeby?