Artykuły autora: Joanna Dziadowiec

Barwne święto folkloru Antropologia festiwali

Fot. A. Kusto: Wspólny taniec podczas gali finałowej. Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem 2015

Zgodnie z łacińskim źródłosłowem festivus oznacza „świąteczny”, „radosny”, „wesoły” i „beztroski” natomiast festum – „święto” lub „czas świąteczny”, „czas wesołości”. MacAloon podkreśla, że święto z jednej strony definiowane jest jako radosny, nieskrępowany nastrój, z drugiej jako „czas obchodów uroczystości i odprawiania szczególnych ceremonii, (…) porządek publicznego świętowania”. Dalej wskazuje on również, że święto, w przeciwieństwie do spektaklu, wymaga zaangażowanego uczestnictwa: „święto oznacza, że jesteś na miejscu; święto na odległość nie istnieje”. W tym ujęciu międzykulturowy festiwal folklorystyczny staje się raczej świętem aniżeli spektaklem.

Folklorystyczne style bycia i życia festiwalowego

Międzynarodowe (interkulturowe: międzyetniczne, międzyregionalne) festiwale folklorystyczne składają się na wielobarwny, współczesny ruch folklorystyczny. Te mocno już dziś ugruntowane i wyspecjalizowane cykliczne wydarzenia społeczno-kulturowe z bogactwem i różnorodnością zachowań i działań folklorystycznych tworzą synkretyczny i jednocześnie zuniwersalizowany kompleks strukturalno-organizacyjny. Z drugiej jednak strony zakres, przebieg, forma, liczba i znaczenie owych festiwalowych działań zależą w dużej mierze od założeń programowych konkretnych organizatorów, interpretacji, ocen i rekomendacji naukowców i specjalistów folklorystycznych, specyfiki i podejścia uczestników (zarówno wykonawców, jak i publiczności), a wreszcie od samego miejsca kulturowego, w którym dany festiwal się odbywa. Dodatkowo każde takie interkulturowe wydarzenie może być bardzo różnie rozumiane przez całe wielobarwne środowisko składające się na jego obraz.