Oj, nie byliśmy przygotowani na wiosenne niespodzianki w Polskim Radiu, gdzie rozpoczęła się debata o "pierwszy i drugi byt folkloru". Z racji doświadczeń i wieku pokolenie Czytelników "Gadek z Chatki" utożsamiane jest raczej z "drugim bytem", natomiast ten "drugi byt" nie może istnieć bez stabilnej podstawy, którą daje kultura tradycyjna oraz ludzie dbający o nią konsekwentnie i z pasją.
|
Kontrabasista i kompozytor, od 15 lat aktywnie działający na scenie jazzowej - Olo Walicki, po wydaniu płyty "Metalla Pretiosa", nagranej między innymi z The Gdansk Philharmonic Brass i Leszkiem Możdżerem, postanowił stworzyć projekt poświęcony kulturze Kaszub. Jego premiera miała miejsce podczas koncertu inaugurującego Festiwal Folkowy Europejskiej Unii Radiowej (EBU) 2005 w Gdańsku. |
|
Duńska formacja Mazel, od 1998 roku koncertująca w południowej Skandynawii, czerpie z tradycyjnego repertuaru klezmerskiego, ale poprzez własne poszukiwania twórcze, odbiega od kanonu wykonawczego. |
|
Album Edyty Geppert nagrany z grupą Kroke - jedną z najlepszych formacji grających muzykę klezmerską, która ma na swoim koncie między innymi wspólną płytę z Nigelem Kennedym oraz współpracę z Peterem Gabrielem. |
W dyskusji udział biorą:
Główną rolą powołanego w 1994 roku Radiowego Centrum Kultury Ludowej jest informowanie na antenie Polskiego Radia o wydarzeniach z dziedziny szeroko pojętej kultury ludowej polskiej i świata, uświadamianie słuchaczom wagi tej części kultury narodowej, oswajanie z jej nowym obliczem, powodowanie zmiany w stereotypowym myśleniu o niej, pokazywanie wartości i siły integrującej naród, a tkwiącej w kulturze ludowej. Opieka nad kulturą ludową, jej promocja i dokumentacja to część misji radia publicznego - Polskiego Radia; a w miarę możliwości finansowych - również sprawowanie mecenatu na kulturą ludową i jej twórcami.Radiowe Centrum Kultury Ludowej zatrudnia pięcioro muzykologów, antropologa, dwoje socjologów. RCKL jest wyjątkową jednostką producencką, finansowaną przez Polskie Radio w ramach misji radia publicznego z pieniędzy abonentów. Jest kontynuatorem istniejącej wcześniej Redakcji Muzyki Ludowej.
Miejsca są ważne ale ludzie ważniejsi. Mało kto lubi swoją pracę ale tu, w Radiowym Centrum Kultury Ludowej, spotkało się kilku prawdziwych fascynatów żyjących, "oddychających" swoją pracą zawodową. Ludzi, dla których sposobem na życie jest cierpliwe wyszukiwanie szczątków kultury tradycyjnej i znajdowanie dla nich miejsca w naszym świecie.
Piotr Kędziorek Etnolog, od 1994 r. pracownik Radiowego Centrum Kultury Ludowej. Jest autorem audycji poświęconych polskiej i egzotycznej kulturze tradycyjnej, tematyce antropologicznej, a także Polakom zamieszkałym na obczyźnie. Organizował i uczestniczył w wyprawach na Ukrainę, do Rumunii, Kazachstanu i Gruzji śladami tamtejszej Polonii. W programie drugim Polskiego Radia prowadzi autorską audycję: "Żywy świat". Oprócz działalności stricte radiowej bierze udział także w folkowych wydarzeniach. Zasiadał m.in. w komisji kwalifikacyjnej "Nowej Tradycji" oraz w jury konkursu "Scena Otwarta", odbywającego się w ramach "Mikołajków Folkowych", reprezentując jednocześnie RCKL. Po reorganizacji Radiowego Centrum Kultury Ludowej został jego kierownikiem.
Tradycja nie do końca dała się wcisnąć w zerojedynkowy schemat i choć wrasta w wirtualną rzeczywistość, nie daje się wykorzenić. WIRTU@LNE GĘŚLE drążą niszę w murze między starym a nowym brzmieniem. Na skraju globalnej wioski dają schronienie tym nurtom, które nie znajdują swego miejsca wśród wszechobecnej komercji. W plebiscycie spotykają się płyty, wykorzystujące brzmienia tak współczesne, jak i tradycyjne. Gitara elektryczna czy skrzypce? Sopiłki czy syntezator? Białe głosy czy czarna muzyka? Każdy może sam dokonać tego wyboru - głosując!
W końcu 2006 roku ukazały się trzy następne płyty "Kolekcji muzyki ludowej Polskiego Radia", ukazującej się od 1996 roku. Do tej pory zostało wydanych 25 albumów, choć trzeba mieć świadomość, że to tylko niewielki wycinek (niemniej bardzo reprezentatywny) nagrań archiwalnych kolekcjonowanych najpierw przez Redakcję Programów Ludowych Polskiego Radia, a potem przez Radiowe Centrum Kultury Ludowej. Dwadzieścia dwa kompakty poświęcone zostały folklorowi muzycznemu poszczególnych regionów Polski, natomiast ostatnie wydawnictwa zostały skonstruowane w nieco inny sposób i dedykowane poszczególnym wydarzeniom roku liturgicznego i kalendarzowi świąt rodzinnych. Są to kolejno - "Od narodzin do śmierci" (vol. 23), "Kolędy i pastorałki" (vol. 24) oraz "Polskie pieśni religijne" (vol. 25). Pozwalają one przekrojowo spojrzeć na najważniejsze obrzędy społeczności tradycyjnej i towarzyszące im pieśni.
Współczesna sytuacja muzyki ludowej i folkowej w Skandynawii jest zagadnieniem interesującym i dość specyficznym zarazem, bowiem z jednej strony zaobserwować możemy tu oddziaływanie nurtów zapotrzebowania społecznego, charakterystycznego dla całej Europy Zachodniej i Północnej okresu od lat 60. do 90. XX wieku, z drugiej zaś zachowania społeczne i polityczne charakterystyczne niemal wyłącznie dla wysokozorganizowanych społeczeństw skandynawskich.
Gdy w 1900 roku osiemnastoletni Zoltán Kodály (1882-1967) przybył do Budapesztu, by - w założonej przez F. Liszta w 1875 roku - Akademii Muzycznej podjąć studia kompozytorskie, miał za sobą bardzo ważne doświadczenia muzyczne. Już wtedy wiedział, że tak zwany "styl węgierski" w muzyce (kojarzony z efektownymi "Tańcami Węgierskimi" J. Brahmsa czy "Rapsodiami Węgierskimi" F. Liszta) z autentycznym folklorem węgierskim niewiele ma wspólnego. Jako małe dziecko zetknął się bowiem zarówno z klasyczną i romantyczną muzyką europejską (utwory Mozarta, Schuberta czy Haydna grywali w domu jego rodzice, co było wówczas dość częstą praktyką wśród porządnie wykształconej inteligencji), jak i z autentycznym folklorem.
Do tegorocznego konkursu na Folkowy Fonogram Roku zakwalifikowano 10 płyt zgłoszonych przez zespoły lub wydawców.
Jury w składzie:
Gdy w 1998 roku Radiowe Centrum Kultury Ludowej zorganizowało pierwszy konkurs dla młodych wykonawców muzyki folkowej "Nowa Tradycja", lubelskie Folkowe Mikołajki były całkiem dobrze "opierzonym" festiwalem, a jego organizatorzy podejmowali kolejne próby rozszerzając jego formułę. Sama zaś Orkiestra Świętego Mikołaja zrealizowała pomysł na kolejne swoje wydawnictwo. Ukazała się "Kraina Bojnów" i to ona spośród dziewiętnastu zgłoszonych płyt okazała się najciekawszą i otrzymała tytuł "Folkowego Fonogramu Roku".
Nasza Fundacja powstała w reakcji na pogłębiający się upadek edukacji muzycznej w Polsce, podejmuje w związku z tym wiele równoczesnych inicjatyw rozwijających się w dwóch kierunkach:
- prac systemowych nad wizją powszechnej edukacji muzycznej (wspiera organizacyjnie Zespół Ekspertów ds. edukacji muzycznej powołany przez Polską Radę Muzyczną w wyniku konferencji "Muzyka w powszechnej edukacji - obowiązek czy szansa?" zorganizowanej w kwietniu 2006 w MCKiS przez Fundację "Muzyka jest dla wszystkich")Kiedy spojrzymy do archiwum "Gadek z Chatki", dokładniej do numeru 58 (3/2005), znajdziemy tam wypowiedzi ludzi związanych ze sceną folkową na temat Folk a polityka. Odnoszę wrażenie, że żadna z wypowiadających się tam osób nie spodziewała się, że tak szybko i w tak ostry sposób świat polityki wtargnie na grunt kultury ludowej.
Rzadko zdarza się taki weekend w Poznaniu. W pierwszej połowie marca jednego dnia zagrali Balkan Sevdah, Trebunie - Tutki z Voo Voo i - ponoć jeszcze - Beltaine. Dzień później Psio Crew. Udało mi się posłuchać i Trebuniów i Psio Crwi. To były dwa bardzo udane koncerty, z muzyką wprost czerpiącą ze źródeł, a zarazem mówiącą bardzo współczesnym językiem. Z twórczością szanującą przeszłość, ale jednocześnie nie bojącą się współczesności.
3 marca 2007 r. w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie odbył się jubileuszowy koncert z okazji 15-lecia istnienia zespołu Werchowyna. To jedna z najstarszych grup grających słowiańską muzykę etniczną i prekursorzy ruchu folkowego w Polsce.
Warszawa, 22. lutego. W mieście zima - śnieg i mróz, a w auli politechniki coroczne misterium głosów Werchowyny. To już piętnaście lat wspólnej wędrówki po mistycznej, górskiej krainie. I jak zawsze w przypadku Werchowyny - pięknie zgrane głosy, uczucia i emocje wyśpiewywane w ukraińskich wesniankach i koladkach, lirycznych pieśniach białoruskich i weselnej "Zoriuszce" od syberyjskich Kozaków. Rodzi się niezwykły klimat miejsca i dźwięków.
Czym jest folk w czasach, gdy odbiorca bombardowany jest nadmiarem definicji encyklopedycznych, osaczony ideą porządkowania, klasyfikowania, nazywania rzeczy oczywistych przy bezwzględnym (czytaj: zaciemniającym obraz) wykorzystaniu terminologii naukowej?
27. marca 2007 roku w Piwnicy pod Baranami odbył się akustyczny koncert Zmiciera Wajciuszkiewicza. Był to drugi koncert z serii "Białoruska Alternatywa"- cyklu imprez mających na celu integrację dwóch sąsiadujących ze sobą kultur. Pomysł akcji zrodził się z pragnienia przybliżenia krakowianom artystycznego życia niezależnej Białorusi.
Oj, działo się od czwartku do niedzieli w temacie koncertów w Warszawie... Co niewątpliwie cieszy a jest też oznaką wiosny.
2007, CD Biblioteka Gazety Wyborczej
|
Muzyczny hołd poświęcony osobie zmarłego przed siedmiu laty "profesora gawędziarza". Współpraca znakomitego rodu podhalańskich muzykantów oraz legendy polskiej sceny niezależnej, grupy Voo Voo, doskonale wpasowuje się w dorobek Tischnera, rozpięty pomiędzy światem rodzinnych gór oraz pracą kapłana, nauczyciela i filozofa. |
Racibórz 2005
|
Książka opracowana przez naszą redakcyjną koleżankę Ewę Wawoczny (stali Czytelnicy znają ją z działu "Rycerska brać") to pozycja zaadresowana do fascynatów kultury ludowej, zwłaszcza zainteresowanych folklorem słownym Górnego Śląska i Śląska Opolskiego, historyków, dialektologów, ale także do turystów, którzy do swoich wędrówek po Polsce chcą dołączyć garść informacji trudniejszych do odnalezienia w zwykłych przewodnikach. |
Wojsławice 2005
|
"Skrawki pamięci. Wielokulturowa przeszłość Ziemi Wojsławickiej we wspomnieniach jej mieszkańców" - tytuł publikacji zapowiada jej zawartość. Wojsławice leżą w południowo-wschodniej Lubelszczyźnie, w okolicach Chełma i są jednym z wielu miasteczek, które do II wojny światowej stanowiły mozaikę kultur, religii, narodów. Prezentowana książka powstała w oparciu o opowieści osób pamiętających tamte czasy - najstarszych mieszkańców Wojsławic i okolic. |
2005, CD Luna Music LUN 089
|
Kolejna solowa płyta dobrze znanego polskiej publiczności Gendosa, mającego w swym dorobku współpracę m.in. z grupą Yat-Kha, to ponad pięćdziesiąt minut minimalistycznie potraktowanej muzyki tuwijskiej. |
Zacznijmy od początku. Początku Orkiestry św. Mikołaja i początku polskiej muzyki folkowej. Bo to właśnie lubelscy muzycy "rozśpiewali" folk na wielką skalę, czyniąc z tradycji ludowej źródło nieskończonych inspiracji - dla siebie i wielu, którzy przyszli potem.
Orkiestra to wdzięk i mistrzostwo tworzących ją muzyków, zabawa i zdumienie tych, którzy słuchają, ale też twórczość wysoko ceniona przez znawców muzyki i kultury, wielokrotnie komentowana, nagradzana, obecna w różnych czasach i miejscach (także tych bardzo odległych), to wreszcie nietypowa instytucja, w której dba się o to, aby tradycja ludowa (nie tylko muzyczna) mogła być stale odkrywana.