Co w numerze 66

Od redakcji

66 (grudzień 2006) Dział: Wstępniak To jest pełna wersja artykułu!

Pociąg relacji Lublin - Reszta Świata i Okolic odjeżdża w piątek, 8 grudnia 2006, o godzinie 12.00. Prowadzi wagony: muzyczny, filmowy, fotograficzny. W środkowej części składu jadą wagony folkowe. Tych jest najwięcej. Pociąg jest dostępny w komunikacji krajowej i zagranicznej. Objęty jest częściową rezerwacją miejsc. Uwadze pasażerów polecamy zwłaszcza wygodne trzydniowe miejscówki - karnety. Do każdej miejscówki płyta kompaktowa gratis! Prosimy zbliżać się (powtarzamy: zbliżać się) do krawędzi peronu!

Burdon Re:Karpatia

66 (grudzień 2006) Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Burdon jest lwowską kapelą folkową założoną w 2002 roku. Wykonuje muzykę inspirowaną wschodnioeuropejskim, a szczególnie karpackim folklorem. Jednak źródła inspiracji zespołu znajdują się prawie w całej Europie, od Skandynawii po Bałkany.

Berkut Zli prywyczky

66 (grudzień 2006) Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Płyta grupy powstałej w 2004 roku w Olsztynie, której nazwa pochodzi od określenia orła zamieszkującego Karpaty. Skład formacji jest zróżnicowany - tworzą ją Ukraińcy i Polacy, których połączyła wspólna pasja tworzenia muzyki inspirowanej folklorem ukraińskim. Repertuar zespołu stanowią głównie własne kompozycje oparte na elementach ukraińskiego folkloru Bukowiny i Karpat.

Tomasz Kaszubowski i Paweł Nawara Aires Latinos

66 (grudzień 2006) Dział: Nowości płytowe To jest pełna wersja artykułu!



Album zawiera wybór utworów oryginalnych, jak też opracowań ludowych tańców i pieśni pochodzących z Argentyny, Wenezueli, Brazylii i Meksyku. W muzyce południowoamerykańskiej trudno oddzielić klasyczną muzykę koncertową od folkloru. W jej rytmie, melodyce, czy formie prawie zawsze znajdują się odniesienia do motywów tradycyjnych.

Burdon (Ukraina)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Wschodnioeuropejski, a w szczególności karpacki folklor, fascynuje muzyków Burdonu, skłaniając ich do poszukiwań i tworzenia oryginalnych aranżacji, w których to, co dawne i odległe, łączy się naturalnie i bezkolizyjnie z brzmieniem współczesnym. Jednak muzycy idą jeszcze dalej, ogarniając twórczą ciekawością także inne części Europy - od Skandynawii po Bałkany.

Dautenis (Suwalszczyzna)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Ponownie na "Mikołajkach Folkowych" zagości Dautenis, jeden z laureatów konkursu "Scena Otwarta" w 2005 roku. W uzasadnieniu tego wyróżnienia jury podkreśliło znakomite wykorzystanie możliwości głosu i tradycyjnego repertuaru oraz podjęcie przez zespół prób nowych aranżacji.

Brendan Monaghan i Niall McClean (Irlandia)

66 (grudzień 2006) Autor: Brendan Monaghan Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Już po raz drugi na scenie "Mikołajków Folkowych" wystąpi duet z Zielonej Wyspy -irlandzki muzyk i autor piosenek, którego twórczość bywa określana jako "celtycki pop" z elementami folkloru irlandzkiego - Brendan Monaghan, któremu towarzyszył będzie akompaniujący skrzypek - Niall McClean.

Rahat Lukum (Czechy)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Kto chce zasmakować egzotyki, przenieść się w świat tętniący innym życiem, daleki, odrealniony i magiczny, może to uczynić za sprawą niezwykłego spektaklu tancerek grupy Rahat Lukum. Czar ich występów to niebywałe połączenie różnych stylów tanecznych z elementami teatru i pantomimy; to tańce z szablami, welonami, ognistymi kulami, pochodniami czy płonącymi łańcuchami. Tancerki dbają o dużą przestrzeń ekspresji i improwizacji. Z wyczuciem wykorzystują niecodzienne efekty dźwiękowe i wizualne, niezwykle pięknie i tajemniczo prezentując się w inspirowanych Orientem kostiumach.

Parno Graszt (Węgry)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Muzyka cygańska i węgierska w wykonaniu tej grupy z pewnością wielu zaskoczy - w kapeli nie ma skrzypiec! Tradycyjna kultura muzyczna Cyganów węgierskich opiera się na instrumentach strunowych szarpanych i bardzo rozbudowanej sekcji rytmicznej, którą tworzy dosłownie wszystko, w co da się stukać. W zespole jest gitara, kontrabas, tambura, a także łyżki, metalowe dzbany na wodę i "oral bass", na który składają się pokrzykiwania muzyków. Śpiewają, grają i tańczą czardasza, szatmári botoló oraz inne tańce cygańskie. Wykonują prawie wszystkie tradycyjne cygańskie piosenki z różnych regionów Węgier i krajów sąsiednich.

Ethno Trio Troitsa (Białoruś)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Ethno Trio Troitsa dostrzega w białoruskiej muzyce ludowej bogactwo krzyżujących się wpływów innych kultur i tradycji. Oddaje jej rodzimy, a zarazem - przez wielość kontekstów - uniwersalny charakter, zamykając ludowe melodie w oryginalne kompozycje, grane z udziałem bogatego instrumentarium i z zachowaniem archaicznej białoruszczyzny.

Orkiestra św.Mikołaja (Lublin)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Prosto i naturalnie, z wędrówek, spotkań i zachwytów rodzi się Orkiestra św. Mikołaja. Wciąż na nowo. Na scenie i w ludziach. Słyszy to, co wybrzmiewa jeszcze w polskich wsiach, obiega zapomniane krainy Łemków, Bojków, penetruje wysuniętą na wschód Huculszczyznę i zmierza dalej łukiem Karpat, docierając aż do Rumunii. Muzyka narracyjna i dramatyczna, do słuchania i tańczenia.

Emil Mihaiu z zespołem (Rumunia)

66 (grudzień 2006) Autor: Emil Mihaiu Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Odległa Transylwania, otoczona od wschodu i południa Karpatami, granicząca z Węgrami i Rumunią, kryje w sobie wiele tajemnic. Jedną z nich jest muzyka, mająca swój początek na arystokratycznych dworach, gdzie grywali niegdyś, najmowani przez grofów, cygańscy niewolnicy. Tradycję muzykowania, przekazywaną z pokolenia na pokolenie, przenieśli później do swoich wiosek, karczm i zajazdów.

L'udová Hudba Železiar (Słowacja)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Kwartet z Koszyc prezentujący tradycję muzyczną wschodniej Słowacji. Grupa wykorzystuje również style wykonawcze innych regionów swojego kraju - Podpolania, Gemeru, Czarnego Balogu, Liptowa. Z lekkością i wirtuozerią obraca się w obrębie wielu gatunków muzycznych, nie stroniąc od czerpania inspiracji z muzyki tradycyjnej sąsiednich narodów. W repertuarze zespołu można znaleźć taneczne melodie węgierskie z całego łuku karpackiego.

Śnieżne Lwy (Tybet)

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Grupka Tybetańczyków (Pempa i Teshi, Jeshi i Tupten oraz inni) mieszkających w Polsce i chcących kultywować swoje tradycje na obczyźnie, założyła siedem lat temu zespół o intrygującej nazwie Śnieżne Lwy. Dwa śnieżne lwy o turkusowych grzywach nieustraszoności widnieją w godle Tybetu i symbolizują zwycięską jedność i równowagę życia duchowego i świeckiego.

Ostatni wiejscy muzykanci Filmy oraz wystawa fotografii Andrzeja Bieńkowskiego

66 (grudzień 2006) Autor: Andrzej Bieńkowski Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Odchodzący świat wiejskiego życia, a zwłaszcza muzycznej kultury tradycyjnej, z całą jego autentycznością, prostotą i niepowtarzalnym kolorytem zainspirował Andrzeja Bieńkowskiego do stworzenia czegoś, co pozwala na chwilę zatrzymać mijający czas i bliżej przyjrzeć się temu, co powoli staje się przeszłością.

Scena Otwarta

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Dokąd prowadzą drogi muzycznych poszukiwań? Od jakich muzycznych tropów młodzi artyści rozpoczynają swoje kariery i jaka muzyka ich fascynuje? Czy wystarczy tylko wrażliwość i determinacja, czy potrzeba również wirtuozerii najwyższych lotów?

Płyta Festiwalowa

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Już po raz piąty (wcześniej ukazały się "Folkowa Planeta", Pankharita "Musica Andina", Ania Kiełbusiewicz "Moje piosenki", Orkiestra św. Mikołaja i Kapela Czeremosz "Huculskie Muzyki") "Mikołajkom" towarzyszy dołączana do karnetów płyta kompaktowa, tym razem prezentująca artystów występujących na tegorocznym festiwalu. Mamy nadzieję, że będzie ona dla wszystkich miłym muzycznym wspomnieniem.

Kapela Ludowa ze Zdziłowic

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Kapela Ludowa ze Zdziłowic istnieje od 1975 roku, czyli od początku działalności Wiejskiego Domu Kultury w Zdziłowicach (Lubelszczyzna). Z pierwotnego składu pozostał tylko Leon Krzos, który w 2002 roku zdobył II nagrodę na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu.

Kapela Stefana Nowaczka z Podłęża

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Pochodzi z gminy Maciejowice w województwie mazowieckim. W jej repertuarze znajdują się tradycyjne melodie "nadwiślańskie", między innymi polki, oberki i powiślaki (odmiany oberka charakterystyczne dla tego regionu). Skarbnicą utworów jest dla grupy w największej mierze osoba Mistrza, czyli Stefana Nowaczka - niewyczerpanego źródła muzycznych wspomnień.

Kapela Bachórzanie z Bachórza

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Kapela powstała w 1959 roku z inicjatywy dwóch braci - Józefa i Stanisława Murasów. Patronat nad kapelą sprawuje Urząd Gminy w Dynowie (Rzeszowskie). Zespół zrzesza autentycznych muzykantów i kultywuje rodzimy folklor muzyczny Bachórza i okolicznych wsi - Harty, Piątkowej, Szklar, Hyżnego. Utwory, które przetrwały między innymi dzięki kapeli, to najczęściej szybkie polki, skoczne oberki, walczyki, sztajerki i tramelki.

Klub Filmowy

66 (grudzień 2006) Dział: Mikołajki Folkowe 2006 To jest pełna wersja artykułu!

Młode kino ukraińskie

Replika Przeglądu Filmów "Szeszory" 2006. Niezwykłe miejsce jakim są Szeszory - malownicza huculska wieś niedaleko Kosowa na Ukrainie - odkryli organizatorzy Festiwalu Muzyki Etnicznej i Landartu "Szeszory", który odbywa się tam corocznie od 2003 roku.


Oczy i obiektywy

Replika warszawskiego festiwalu filmowego "Oczy i Obiektywy" (2004-2006) - przeglądu filmów etnograficznych organizowanego od trzech lat przez Koło Naukowe Studentów Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego "Etno" we współpracy między innymi z The Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland oraz Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.

Mikołajki Folkowe - po co?

66 (grudzień 2006) Autor: Marcin Skrzypek Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

W statucie Orkiestry św. Mikołaja, organizatora "Mikołajków Folkowych", można przeczytać, iż celem tej organizacji studenckiej jest "popularyzacja kultury ludowej". Stwierdzenie to dość lakonicznie opisuje działalność Orkiestry. Streszcza ono jej doraźne cele, ale nie określa celu "strategicznego" - dlaczego właściwie kultura ludowa jest warta popularyzacji?

Bezpośrednich odpowiedzi na to pytanie jest na pewno tylko niewiele mniej, niż ludzi zajmujących się folklorem. Dla każdego z nich kultura ludowa może być fascynująca z innego powodu, zgodnie z ich indywidualną wrażliwością estetyczną lub osobistymi doświadczeniami. Jedni wysoko cenią sobie estetykę sztuki ludowej, innym odpowiada życie w zgodzie z rytmem natury. Piękno drewnianych świątków czy poczucie harmonii kojarzone z wiejskim życiem są niewątpliwymi wartościami, dla których kultura ludowa jest warta upowszechniania. Z popularyzacją folkloru wiąże się jednak jeszcze jedna wartość, niezależna od subiektywnych gustów i ulotnych bądź co bądź przeżyć, a jest nią przekraczanie bariery kulturowej obcości.

Mikołajki Folkowe - 15 lat

66 (grudzień 2006) Autor: Agnieszka Matecka - Skrzypek Dział: Festiwale To jest pełna wersja artykułu!

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Ludowej "Mikołajki Folkowe" jest coroczną imprezą organizowaną od 1991 roku przez Orkiestrę św. Mikołaja w Akademickim Centrum Kultury Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej "Chatka Żaka" w Lublinie. Jego celem jest popularyzacja kultury ludowej we wszystkich jej przejawach, głównie poprzez prezentację twórczych interpretacji i przekształceń muzycznego folkloru. Założeniem organizatorów jest, aby "Mikołajki" stały się miejscem prezentacji nie tylko wykonawców znanych i uznanych, ale także szansą promocji dla muzyków młodych i początkujących. Taka idea Festiwalu powinna przyczynić się do przywrócenia folklorowi należnego mu miejsca w kulturze współczesnej, a także do zachowania wartości, które ze sobą niesie.

Na widelcu

66 (grudzień 2006) Autor: Marcin Skrzypek Dział: Festiwale To jest pełna wersja artykułu!

Laureaci i jurorzy konkursu "Scena Otwarta" Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Ludowej "Mikołajki Folkowe" w Lublinie w latach 1993-2002. Rzut oka na 10 lat najstarszego i nadal odbywającego się konkursu dla młodych zespołów folkowych. Wiele kapel - jak Czeremszyna czy Orkiestra Jednej Góry Matragona - właśnie na mikołajkowym przeglądzie zdobywało ostrogi, a teraz należy do czołówki polskiego folku.

Dziedzictwo zaginionych wsi Iwan Kirczuk

66 (grudzień 2006) Dział: Wykonawcy To jest pełna wersja artykułu!

Ethno Trio Troitsa z Mińska jest zespołem, który w wyjątkowo oryginalny sposób łączy współczesne brzmienie z siłą tradycji ludowej, niczego z niej przy tym nie ujmując. Bogate instrumentarium, gardłowy śpiew, ekspresyjne, a zarazem mistyczne podejście do muzyki, wyróżnia Troitsę spośród innych grup pojawiających się na międzynarodowych festiwalach muzyki inspirowanej folklorem.

Scena jest świątynią Anatol Ştefăneţ

66 (grudzień 2006) Dział: Wykonawcy To jest pełna wersja artykułu!

Anatol Ştefăneţ - grający na altówce - jest liderem istniejącego od trzynastu lat jazzowo-folkowego zespołu Trigon z Mołdowy. Formacja ta wykonuje muzykę improwizowaną, opartą na folklorze z regionu bałkańskiego. Pobrzmiewają tu też elementy rocka, funky i muzyki symfonicznej, a każdy koncert przypomina muzyczny spektakl z przejrzystą grą aktorów - zapewne z tego powodu twórczość grupy przez krytyków określana jest mianem "teatru instrumentalnego". Zespół znany jest także z organizowanego przez siebie od 2002 roku "Ethno Jazz Festival" w Kiszyniowie. Drugą grupą lidera Trigonu jest Stefanet Folk Orchestra - zespół oddający autentyczne brzmienie muzyki mołdawskiej.

Wyszukiwanie: "festiwal folkowy" (2)

66 (grudzień 2006) Autor: Rafał "Taclem" Chojnacki Dział: Felietony To jest pełna wersja artykułu!

W poprzednim odcinku "W folkowej Sieci" rozpocząłem rozważania nad tym, czego można dowiedzieć się z Internetu o polskich festiwalach folkowych. Wprawdzie wyniki moich poszukiwań nie są aż tak ogromne, tym niemniej koniecznym okazało się podzielenie ich na dwie części. Wracając do tematu...

Na Mikołajki zamyślenie

66 (grudzień 2006) Autor: Tomasz Janas Dział: Felietony To jest pełna wersja artykułu!

Trudno byłoby pewnie powiedzieć coś odkrywczego albo przynajmniej niebanalnego o tym, jak ważne dla polskiej muzyki folkowej są "Mikołajki Folkowe". Z jednej strony - również dzięki miejscu w kalendarzu, są zawsze rodzajem podsumowania mijającego roku. Z drugiej strony - są jednym z najlepszych miejsc dla młodych muzyków. No i mają swój niepowtarzalny klimat. Nic dziwnego, że są "Mikołajki" dla wielu świętem, jednym z centralnych zdarzeń roku.

Czeremosz w Warszawie

66 (grudzień 2006) Autor: Ziutek Vlepkarz Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

Do stolicy, w dniach od 13 do 15 października, po raz kolejny zawitała huculska formacja Czeremosz z niezmordowanym, jak zawsze, Romanem Kumłykiem. Piątkowy koncert w nowo otwartym Bemowskim Centrum Kultury "Art.Bem", to tchnienie wschodniokarpackich połonin w warszawskie blokowisko, gdzie właśnie powstał nowy punkt na muzycznej folkowej mapie stolicy (niedługo potem zagrały tam znakomity koncert Rimead i Sarakina). Tuż przed innym - niedzielnym, koncertem Hucułów na Ursynowie spadł rzęsisty deszcz, jednak nie przeszkodziło to publiczności, nie tylko tej młodej, szczelnie wypełnić przytulną salę koncertową.

Ruchliwe skrzyżowanie

66 (grudzień 2006) Autor: Piotr Piegat Dział: Relacje To jest pełna wersja artykułu!

W połowie września, w wielkim namiocie koncertowym ustawionym w centrum Warszawy, tuż obok szpiczastego gmachu zwanego Pałacem Kultury i Nauki, miało miejsce wyjątkowe muzyczne skrzyżowanie wielu kultur i tradycji. Festiwal Warszawski "Skrzyżowanie Kultur", to druga już edycja imprezy poświęconej kulturze, muzyce, sztuce teatralnej, filmowej i literaturze z różnych stron świata. A przyznać trzeba, że było to niezwykle ekscytujące, ruchliwe i wielopoziomowe skrzyżowanie. Festiwal trwał dziewięć dni, od 10 do 17 września. Muzycznie zaczął się jak filmy Hitchcocka - od razu od mocnego uderzenia. Później napięcie już tylko rosło.

Emil Mihaiu, Kálmán Urszui, Aladár Pusztai "Romanian and Hungarian Music from Central Transylvania" Ardealul Ensemble "Gypsy Music from Transylvania"

66 (grudzień 2006) Autor: TMB Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

2002, CD Etnophonie ETH 005

2003, CD Etnophonie ETH 007

Płyty z tradycyjną muzyką Siedmiogrodu w wykonaniu cygańskich muzykantów. Wyjątkowe połączenie autentycznego folkloru oraz pieczołowicie przygotowanej - pod okiem etnomuzykolog Sperancy Radulescu - syntezy stylów muzycznych tego wielonarodowościowego regionu.



Parno Graszt "Járom az utam... in my world"

66 (grudzień 2006) Autor: TMB Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

2004, CD Fono Records FA-215-2

Sześćdziesiąt minut perfekcyjnie wykonanej, żywiołowej, pozytywnie nastrajającej muzyki węgierskich Romów. Formacja Parno Graszt - kontynuatorzy nurtu zapoczątkowanego przed laty przez zespół Kalyi Jag, revivalu - wykracza poza utarty schemat brzmieniowy gatunku.



Anatol Ştefăneţ "Moldavie: L'Art du Bratsch (alto)"

66 (grudzień 2006) Autor: BZB Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

1993, CD Buda Records 92596-2

Czterdzieści pięć minut rumuńskiej lub - jeśli tak ktoś woli - mołdawskiej muzyki, nagranej w Kiszyniowie przez tamtejszą supergrupę firmowaną nazwiskiem altowiolisty Anatola Ştefăneţa. Na płycie jest wszystko, co charakterystyczne dla tej muzycznej krainy.



Rodzina Tafijczuków "Huculszczyzna. Muzyka ukraińskich Karpat" nr 1 i nr 2

66 (grudzień 2006) Autor: BZB Dział: Prezentacje To jest pełna wersja artykułu!

2000, CD Koka Records 033-9

2002, CD Koka Records 034-10

Płyty z muzyką ukraińskich górali w wykonaniu rodziny Tafijczuków. Bez stylizacji, upiększeń i ozdobników - kanon archaicznego huculskiego folkloru. Kompakty pięknie wydane, w nietuzinkowej tekturowej okładce z książeczkami w dwu wersjach językowych (po polsku i ukraińsku).