Znany jest mi przypadek, gdy kilka lat temu, jedna z krajowych katedr etnologii zmieniła nazwę przedmiotu tak, aby nie zawierała w sobie słowa „folklor”, które jak się okazało odstraszało studentów i powodowało znikome ich zainteresowanie uczestnictwem w owym konwersatorium. Zastąpiono lepiej, nowocześniej, modniej brzmiącą „antropologią kulturową”. I mimo że program zajęć dotyczył właściwie zupełnie podobnych zagadnień studenci przychodzić zaczęli.
| Bente Kahan jest norweską aktorką żydowskiego pochodzenia, muzykiem i dramaturgiem. Wychowała się w hasydzkiej rodzinie, której członkowie wywarli znaczny wpływ na rozwój religijnej muzyki żydowskiej. |
| To pierwsza płyta grającego od kilku lat wiedeńskiego kwartetu. Tworzą go polski akordeonista Krzysztof Dobrek, rosyjski wiolonczelista Alosza Bic, kontrabasista z Berlina Achim Tang i perkusista z Sao Paulo Luis Ribeiro. |
| Grupa Jontki istnieje w Żywcu od dwunastu lat. Od początku swojego grania towarzyszyła różnym imprezom w kraju i za granicą, wykonując program oparty na muzyce górali Beskidu Żywieckiego i regionów sąsiednich Orawy, Podhala, Beskidu Śląskiego. |
W dyskusji udział biorą:
Na pękniętej szybie malujesz obraz. To nic, że szkło trzasnęło tak nierówno, mówisz. Po jednej stronie, tej mniejszej, barwy ognia. Gonią się skłębione na sobie żółte i pomarańczowe chmury. Radość, krzyk, głośny śmiech i naiwność dziecka. Emocje nieobjęte niczym. Nie do ogarnięcia... Gotowość na każde szaleństwo. Jak śpiewać cygańską piosenkę o jednej zwrotce przed chatą w Jaworniku, to do utraty głosu. Jak wymazać się ciastkiem w cukierni Sarzyńskiego w Kazimierzu, to totalnie, bez zważania na snobistyczną klientelę. Biegać po parku do upadłego. Wejść na najwyższe drzewo i w największą kałużę. Krzyczeć w noc bez troski o śpiące blokowiska. Świat ma tyle różnych odmian. Ja myślę inaczej i wszyscy sąsiedzi obok inaczej.
Profesor jest moim Mistrzem. Trudno sprostać przesłaniu, z jakim nas zostawił. Jestem Jego uczniem, wybrałem bowiem Jego fascynację folklorem, kulturą popularną, wiekiem XVII. Mój wybór był łatwy, bo myśląc o humanistyce, wybieraliśmy Jego sposób myślenia o literaturze, kulturze i nauce. Dopiero później zrozumieliśmy, że wybraliśmy także i coś więcej: Jego stosunek do nas, do młodszych, do studentów, którzy są dopiero na początku drogi. Być może to właśnie jest ten punkt, w którym fascynacje intelektualne znajdują swoją prawdziwą weryfikację.
Z folkloryzmem zrobiono wszystko, co się zrobić dało i to, co zupełnie niemozliwe; wykorzystywano go we wszystkich możliwych sytuacjach i celów rozmaitych.
Problem można byłoby sprowadzić do zasadniczego pytania o to, co i dlaczego uczyniono z folklorem i kulturą ludową we współczesności. Tak sformułowane zadanie jest właściwie nie do wykonania w jednym, krótkim tekście. Powody tego są tyleż oczywiste, co gigantycznie skomplikowane (...). W latach siedemdziesiątych, których kulturą masową autor zajmował się dokładnie1 streszczało się to w haśle „kultura ludowa dobrem narodu”. Kłopot z odpowiedzią na zadane pytanie polega także i na tym, że udzielano jej już wielokrotnie, co niestety wcale nie oznacza, że ostatecznie wyjaśniano sprawę.
Od 31 stycznia znane są wyniki (wszystkie oprócz nagrody publiczności) konkursu BBC3 Awards For World Music 2004. Do tych prestiżowych zmagań nominowane były dwa polskie zespoły Kroke (w kategorii „Europa”) oraz Kapela ze Wsi Warszawa (w kategorii „Newcomer”).
„Mikołajki Folkowe” to festiwal nie tylko muzyki. Każdego roku można spotkać podczas nich warsztaty tańców, kiermasze różnorodności, pokazy filmów, wystawy. W grudniu ruszyły w Lublinie po raz trzynasty. To impreza z dobrymi tradycjami. I zawsze niepozbawiona refleksji o źródłach.
„(...) za wyjątkową jakość wyrazu artystycznego, stworzony na scenie klimat, różnorodność zaprezentowanego repertuaru oraz ciekawie użyte instrumentarium (...)” brzmiał fragment werdyktu jury konkursu „Scena Otwarta” festiwalu „Mikołajki Folkowe” 2003, które postanowiło przyznać główną nagrodę białoruskiemu zepołowi Cry To Kraj.
Wywiad z zespołem Cry to Kraj z Białorusi
Capoeira ma więcej wspólnego z psychologią niz gimnastyką - o tym rozmawiali w Jaworniku polscy capoeirzyści, uczestnicy "Spotkań Ludzi Gór"
Capoeira jest brazylijską sztuką walki połączoną z tańcem o niejasnym pochodzeniu. Większość teorii wiąże jej początki z okresem niewolniczym ery kolonialnej. Miała ona według nich istnieć wówczas jako forma oporu, samoobrony i manifestacji kulturowej manifestacji własnego kunsztu, niezwykle trudnej gry przywożonych na plantacje Czarnych.
Może trzeba zacząć tak: O zrecenzowaniu dla „Gadek” płyty Ani z Zielonego Wzgórza myślałem już po pierwszym jej wysłuchaniu, ponad rok temu, kiedy nie była jeszcze płytą i wcale nie było pewne, że zarejestrowany w warszawskim radiowym studiu S-2 materiał kiedykolwiek się ukaże. Przypomnę: nagranie dokonane zostało we wrześniu 2001 roku, po sukcesie grupy na kwietniowej „Nowej Tradycji”. Po długim okresie wahań, perturbacjach ze składem i morderczej (dość typowej dla zespołu folkowego) koncertowej szkole przetrwania grupa nie rozpadła się pomimo wszystko. Co więcej nieoczekiwanie pojawiła się szansa (nie owijając w bawełnę finansowa), którą postanowiono wykorzystać właśnie dla przypomnienia nagrań sprzed dwóch lat. Sami artyści byli już o wiele dalej, przy pracy nad nowym brzmieniem i piosenkami. Więc tej płyty miało nie być. Ale jest. Nie ma natomiast już między nami Ani Kiełbusiewicz...
>Co, w takim razie, zrobić ze świętą Wilgefortis vel Kümmernis (znaną także pod nieokreśloną bliżej liczbą innych imion)? Do kapliczki tej, nigdy oficjalnie nieuznanej przez Kościół, a jedynie tolerowanej świętej, w XVIII wieku ściągały tańczące i grające pielgrzymki muzykantów, którzy uważali ją za swoją patronkę. Tak samo jak i konający, cierpiący, biedni, kobiety brzemienne, bezdzietne czy nieszczęśliwe w małżeństwie. Może nie byłoby to dziś szczególnie intrygujące gdyby nie fakt, że Wilgefortis przedstawiana jest jako kobieta ukrzyżowana i o brodatym, męskim obliczu (w niektórych przypadkach jest to twarz Chrystusa).
Nie da się uciec przed tonem funeralnym, przed łzą smutku. Przełom roku 2003 i 2004 upłynął wszak pod znakiem wydarzeń wielce przygnębiających. Śmierć Ani Kiełbusiewicz, a potem Czesława Niemena, stały się ponurymi, najważniejszymi wydarzeniami tego czasu.
Jestem studentką etnologii Uniwersytetu Łódzkiego i chciałabym podzielić się z Wami moją przygodą ze strojem ludowym.
Prawdą jest, że młodych ludzi pociąga to, co egzotyczne i odległe. Na początku studiów z dużo większą pasją i zacięciem czytałam o Pigmejach, Buszmenach i innych pozaeuropejskich kulturach. Dopiero później dostrzegłam, że nasz kraj kryje równie wiele zagadek i posiada swoje tradycje. (...)
Redakcjo!
W jednym z ostatnich numerów „Gadek z Chatki” przeczytałam artykuł Jacka Jackowskiego „Na początku były wałki woskowe... Archiwizacja nagrań dźwiękowych folkloru muzycznego” (nr 44, s. 6-11).
Kolejny raz przedstawiam Państwu własny przekład piosenki. Tym razem jest to „The Gentleman Soldier” („The Sentry Box”) z repertuaru grupy The Dubliners.
Plus/Minus o koniakowskich stringach
W dniach 5 11 stycznia w Natolińskim Ośrodku Kultury w Warszawie odbył się tydzień kultury tybetańskiej pod hasłem „Tybet w Natolinie”. W programie znalazły się wykłady, wystawy fotografii, pokazy slajdów, filmy wszystko, co dotyczy pięknej i zarazem tragicznej krainy, jaką jest Tybet.
Słowo „bereshit” znaczy „na początku”. Na krążku o tym tytule The Cracow Klezmer Band zapisał muzyczną wizję stworzenia świata. Ona też stanowiła rdzeń koncertu, jaki odbył się 17 stycznia w krakowskim „Lochu Camelot”. A teraz pora zamknąć oczy, ponieważ muzycy kończą już dostrajać instrumenty. Przed państwem Wojciech Front, Jarosław Tyrła, Olek Dyyak oraz Jarosław Bester!
Mariza portugalska gwiazda fado podczas swojego listopadowego koncertu w Lizbonie tańczyła w sukniach stylu haute-couture. Najpierw bordowej, później czarnej, typowej dla portugalskich fadistas.
Co kraj to obyczaj ta prawidłowość dotyczy także obrzędów kolędniczych. W południowo-zachodniej Bułgarii są survakari. Kiedyś starano się, by chodziła po wsi tylko jedna grupa survakari. Spotkanie bowiem dwóch takich orszaków groziło pojawieniem się nieszczęść dla całej wsi (nieurodzaju, gradu i innych).
Niemiecki magazyn „Folk World”, podsumowując rok 2003, wyróżnił płytę Kontraburgera, dając jej siódmą lokatę.
23 stycznia w krakowskim Teatrze im. Słowackiego („Scena w Bramie”) odbył się koncert Joanny Słowińskiej z zespołem. Repertuar grupy jest niezwykle bogaty od pieśni tradycyjnych, głównie polskich, ale również ukraińskich, cygańskich i żydowskich, przez inspirowane folklorem kompozycje Zygmunta Koniecznego, aż po tak zwaną „piosenkę poetycką” do słów, między innymi, Ernesta Brylla i Agnieszki Osieckiej. W programie występu najwięcej znalazło się pieśni kupalnych i świętojańskich.
Tegoroczna warszawska „Małanka Noworoczna Ukraińska Hulanka”, organizowana tradycyjnie przez Wydawnictwo „Koka Records”, odbyła się 17 stycznia w Centralnym Domu Qltury przy ulic Burakowskiej.
Festiwal „Etniczne Inspiracje Wspólnota w Kulturze” zagościł w przedostatnim tygodniu listopada w warszawskim Domu Kultury Rakowiec. Całość rozpoczęto w Teatrze Powszechnym spektaklem poetyckim na podstawie poematu Jerzego Harasymowicza „Lichtarz ruski” z udziałem Julii Doszny.
22 stycznia w warszawskiej „Zachęcie” miała miejsce inauguracja Nowego Roku Chińskiego Roku Małpy.
2003 Thundra Records 02
| olfenKreuz jest folkmetalowym projektem bębniarza celtyckiego Shannona Marcusa Kwadransa, który tu występuje jako Vuere. "Vulfhymnen" to osiem utworów nagranych, jak sam zespół twierdzi ku czci dawnych pogańskich bogów. |
2003
| Prawdziwe kawałki medytacyjne. Część pierwsza zaczyna się bardzo monotonnie taki zarzut stawiają zazwyczaj ludzie wychowani tylko na rapie i hip-hopie. |
2003, Trebunie Tutki
| Niedawno ukazała się epka zawierająca trzy premiery tej najsłynniejszej podhalańskiej kapeli. Graj ona, jak sama określa, nową muzykę góralską (na CD znalazły się wyłącznie utwory autorskie Krzysztofa Trebuni słowa i muzyka oraz teksty A. Gąsienicy-Czubernat i I. Zająca), ale silnie osadzoną w tatrzańskim folklorze. |
Warszawa 2002
| "Tradycyjne świętowanie, owa anonimowa mądrość wielu pokoleń, przywracało człowiekowi nadzieję: tu każde istnienie odnajdywało swe miejsce w nieprzerwanym łańcuchu życia. Obrzędy zaznaczały w nim tylko przełomy, oscylując wobec zamierania, odchodzenia, śmierci. Tylko to w ludzkim życiu wydaje się pewnikiem. I chyba tylko to nadaje sens obrzędom. Gdyby człowiek był nieśmiertelny, czy istniałyby jakiekolwiek obrzędy?" Ów tekst, umieszczony na okładce, zachęca do sięgnięcia po tę niewielką, lecz treściwą, książkę. |
Pankharita w języku Indian Aymara oznacza różę, a zespół o tej kwietnej nazwie powstał w 1992 roku w Zamościu. Gra muzykę andyjską głównie z Boliwii, Peru, Chile, Ekwadoru, ale zdarzają się mu także wycieczki w inne rejony kontynentu amerykańskiego... i świata.