Krucha sztuka, czyli miłość do piękna
Kroszonkarstwo wymaga cierpliwości, delikatności, opanowania i zdolności manualnych. Ale, aby z kruchej skorupki powstało dzieło sztuki, twórca musi mieć również tę pewność siebie, że to, co robi jest piękne. A czy jest coś piękniejszego niż kwiat? Ulotne piękno, które od wieków chciano zatrzymać, utrwalić, przenieść na kruchą skorupkę życiodajnego jaja – odwiecznego symbolu życia i odrodzenia. Nie dziwi więc, że to właśnie kwiaty stały się ulubionym motywem opolskich kroszonkarek.
Z miłości do piękna i opolskiej kroszonki siedmioro uczniów rozpoczęło swoją wielką przygodę z kroszonką i wzorem opolskim. Są w różnym wieku od 8 do 34 lat. Same kobiety. W sobotę 7 maja zaczęli szkolenia pod okiem Mistrza Tradycji – Teresy Soboty z Olszowej, która od ponad 40 lat barwi i zdobi wydmuszki fantazyjnymi wzorami polnych kwiatów techniką rytowniczą. Twórczyni ludowa przekazuje uczniom swoją wiedzę, uczy jak robić wydmuszki, jak je barwić, aby pięknie się prezentowały, a także przekazuje praktyczną wiedzę o trzymaniu nożyka, obchodzeniu się z kruchą skorupką. Mistrzyni opowie też o wzorze opolskim, który wraz z kroszonkarstwem w 2019 r. został wpisany na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego prowadzoną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa. Twórczyni ludowa zaprezentuje swoje wzory, które wyniosła z rodzinnego domu – od mamy i ołmy, ale nie będzie narzucać uczniom własnego wzornictwa. Ich zadaniem będzie – pod okiem Mistrzyni – odnalezienie własnego, unikatowego i niepowtarzalnego wzoru. Taki jest bowiem sens projektu, którego realizacji podjęła się Fundacja „Dla Dziedzictwa”. Efekty będzie można ocenić dopiero 15 grudnia 2022 r., podczas prezentacji dzieł uczniów. Szkolenie będzie trwało siedem miesięcy, po 21 godzin w miesiącu. To dużo, aby wprawić się w kroszonkarstwie. To sporo, aby wyćwiczyć w sobie uwagę, skupienie, delikatność w obcowaniu z kruchą sztuką. Ale to zbyt mało, aby wyrobić w sobie talent plastyczny i zdolności manualne. Dlatego też projekt skierowany jest do osób posiadających te niezbędne w kroszonkarstwie cechy. Swoje zdolności uczniowie potwierdzili w formularzu zgłoszeniowym podpisując stosowne oświadczenia, ale o ostatecznym ich wyborze zdecydowała pani Teresa Sobota. Bo to ona będzie odpowiedzialna za ich rozwój twórczy, który oczywiście będzie przez Fundację dokumentowany. Powstanie też film dokumentalny pokazujący proces transmisji kroszonkarstwa autorstwa Sławomira Mielnika, opolskiego fotografa i filmowca.
Szczegóły na temat projektu: