Festiwal w Zakopanem

Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem to wielkie wydarzenie kulturalne, które od ponad czterdziestu lat odbywa się w stolicy Tatr. Zespoły folklorystyczne z całego świata przyjeżdżają do Zakopanego, by zaprezentować autentyczny folklor góralski, rywalizując jednocześnie o główne nagrody konkursowe: Złotą, Srebrną i Brązową Ciupagę. Celem festiwalu jest kultywowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego górskich regionów, a także promocja polskiej kultury ludowej i folkloru podhalańskiego. Festiwalowi towarzyszy szereg atrakcyjnych imprez towarzyszących.
Dzieje Zakopiańskiego Festiwalu sięgają czasów II Rzeczpospolitej, a jego rodowód można łączyć z koncepcją "Związku Ziem" wyrosłą na gruncie podhalańskiego regionalizmu, skonkretyzowaną w latach 20-tych XX w. przez Władysława Orkana. Proponowana przez niego koncepcja zakładała zjednoczenie wszystkich grup zamieszkujących polskie Karpaty, od Huculszczyzny aż po Beskid Śląski i stworzenie dla tak pojętego organizmu wspólnego programu rozwoju.
Podobne cele przyświecały twórcom "Święta Gór", które po raz pierwszy miało odbyć się w 1934 r. w Zakopanem. Niestety ogromna powódź pokrzyżowała plany. Ale już rok później 4 sierpnia 1935 r., Podhalanie witali muzyków, tancerzy, śpiewaków, twórców i artystów ludowych przybyłych pod Tatry z całych polskich Karpat, od Czeremoszu aż po Olzę. Przez cały tydzień górale żywieccy, sądeccy, beskidzcy, Huculi, Łemkowie, Bojkowie prezentowali dorobek twórczy swych ziem. Juz wtedy święto miało charakter konkursu, a główne nagrody przypadły Hucułom. Dwa lata później impreza przemianowana na "Tydzień Gór" odbyła się w Wiśle.
Po II wojnie idea góralskiego święta odżyła ponownie w nieco zmienionej formie pod nazwą Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich. Dziś zakopiański konkurs jest prestiżową i uznaną imprezą folklorystyczną, nie tylko w kraju, ale i za granicą. Przez minione 40 lat uczestniczyło w nim prawie 460 zespołów zagranicznych z ponad 60 krajów, oraz około 200 grup polskich.
Opracowany w latach 60-tych regulamin z niewielkimi modyfikacjami przetrwał do dnia dzisiejszego. Obecnie zespoły uczestniczące w konkursie oceniane są przez międzynarodowe jury w równorzędnych kategoriach:
1. - TRADYCYJNEJ
2. - PREZENTUJĄCEJ FOLKLOR W FORMIE ARTYSTYCZNIE OPRACOWANEJ
3. - STYLIZOWANEJ
Krytykowana i kontrowersyjna formuła konkursowa przetrwała próbę czasu i obecnie przyciąga zespoły z różnych krajów i kontynentów, pragnące stanąć do rywalizacji o najważniejsze trofeum. Ponadto festiwal jest też jednym z najistotniejszych elementów tworzących niepowtarzalny klimat Zakopanego i jego kulturowy krajobraz. To jedyna w swoim rodzaju impreza, a zarazem atrakcyjna propozycja w ofercie turystycznej miasta, która przyciąga rzesze fanów z całej Polski. Turyści przybywają pod Giewont, by z góralami z różnych zakątków świata przeżyć folklorystyczną przygodę. Ale to nie wszystko: niezależnie od poznawczych, promocyjnych i merkantylnych celów, festiwal jest też ważnym wydarzeniem dla samych górali podhalańskich, którzy mogą umacniać swą wspólnotową więź, regionalną tożsamość, przywoływać i wskazywać najbardziej wartościowe elementy swej kultury. Mieszkańcy podhalańskich miejscowości, odrywając się od codziennych obowiązków, mogą spotkać się ze sobą w festiwalowej wiosce, by w niecodziennej atmosferze, przy ognisku i dobiegających z namiotu dźwiękach góralskiej muzyki porozmawiać, pokrzepić się herbatą, zaśpiewać. To drugie oblicze festiwalowego życia, mniej oficjalne i mniej eksponowane, ale równie ciekawe, które toczy się obok konkursowych zmagań.