Od trzech lat na krakowskim Kazimierzu przygrywa zespół Yarehma. Gra na żydowską nutę z domieszką rytmów bałkańskich i elementów orientalnych, nadając tradycyjnym melodiom współczesne brzmienie. Yarehma przyjechała ze swoją muzyką na konkurs „Scena Otwarta” XI „Mikołajków Folkowych” w Lublinie, gdzie zwróciła na siebie uwagę jury, które uhonorowało ją wyróżnieniem, a także publiczności, żywo reagującej na klezmerskie nuty z Krakowa.
Od kilku lat daje się zauważyć swoisty renesans fujary pasterskiej na Słowacji. Główną jego przyczyną stało się zainteresowanie tym niezwykle ciekawym instrumentem muzyków spoza kręgu odtwórców folkloru. Pomogło to ujrzeć fujarę pasterską z innego punktu widzenia i docenić jej walory muzyczne i kulturowe. Nagrania z udziałem fujary wyszły z folklorystycznego getta, obiegły świat i uczyniły ją znaną i rozpoznawalną. Także na Słowacji.
Jedną z gwiazd - nie bójmy się tego słowa! - "Mikołajków Folkowych '98" była grupa o lirycznie brzmiącej nazwie "White Garden". Przeczuwając, że po koncercie z jej udziałem słuchacze (i czytelnicy zarazem) będą chcieli zapoznać się bliżej z twórczością formacji, wyszliśmy naprzeciw ich oczekiwaniom i przeprowadziliśmy rozmowę z tworzącymi obecnie grupę Grzegorzem Tomaszewskim, Karolem Krusiem i Izabelą Crunwald
Teresa Mirga - poetka, autorka pieśni cygańskich, gitarzystka i pieśniarka urodziła się i mieszka na Podhalu, w osiedlu cygańskim w Czarnej Górze, między Jurgowem i Bukowiną Tatrzańską. Od kilku lat występuje z zespołem Kałe Bała (Czarne Włosy) i stanowi jego trzon (kaseta "Rupuni Gili - Srebrna Piosenka", F.E. Folk, Zakopane 1994). Wcześniej pisała, po cygańsku i po polsku wiersze i scenki dramatyczne z życia Cyganów, które inscenizowała w Czarnej Górze. Teraz, na zaproszenie Stowarzyszenia "Dom Tańca", przyjechała do Warszawy, aby zaprezentować twórczość cygańską szerszemu kręgowi odbiorców. Koncert w Teatrze Małym, odbywający się w cyklu "Sąsiedzi", poprowadził Adam Strug. Scenografią było właściwie dobrane światło i głębia.
Obiecałem w poprzednim spotkaniu z szantami i piosenką żeglarską coś niecoś napisać po wysłuchaniu zespołu Stare Dzwony. Zacząłem trochę nietypowo, bo fragmentem pieśni "Okrętnicy", do której słowa napisał Jerzy Wadowski. Niestety, nie jest to pieśń oryginalna tylko do melodii "Santa Ana" jest napisany współczesny tekst. Właściwie kto wie, może gdyby nasza historia potoczyłaby się inaczej gdyby to pieśń ta śpiewana by była na pokładach polskich żaglowców. Czy można wyobrazić sobie polskich marynarzy w wieku XVIII i XIX śpiewających podczas pracy na pokładzie albo w kubryku?
Ten gliwicki kwartet, (ex "Szybki Lopez") - to bezsprzecznie najlepszy zespół w Polsce wykonujący ognistą i arcytrudną zarazem muzykę Andaluzji - flamenco. Jego lider, gitarzysta Michał Czachowski, po ostatnim występie na festiwalu we Włoszech zebrał najlepsze recenzje krytyków niemal na całym świecie. Zaprosili go sami Hiszpanie, aby uczył ich grać na gitarze w szkole flamenco w Barcelonie! Obecnie przebywa w Nagpur - płn. Indie, gdzie prowadzi wykłady w super elitarnej uczelni muzycznej, do której trafiają wyłącznie sami mistrzowie. Tam też wraz z indyjskimi artystami przygotowuje nową płytę.
Razem, od niedawna tworzą zespół "Jahiar Group". Jest to jedna z niewielu, jeśli nie jedyna w Polsce grupa grająca muzykę perską, afgańską i indyjską. Znakomicie oddają klimat tych utworów. Pierwszy koncert zagrali na początku tego roku w Lublinie, wystąpili też na festiwalach folkowych w Radomiu i Częstochowie. Ten interesujący duet przedstawi Agata Witkowska.
Łemkowski zespół "Serencza" jest jednym z najmłodszych na folkowej scenie, powstał jesienią 1997, choć pomysł na tę grupę muzyczną pojawił się już dwa lata temu, jak wspomina jeden z jej członków - Damian Trochanowski.
Ula Kapała śpiewała od zawsze, wtórowała płytom i kasetom, choć zgodnie z opinią fachowców, nie przyjęto jej do przedszkola muzycznego z powodu "kompletnego braku poczucia rytmu". Kilka rad technicznych otrzymała od mamy. Zaczynała w rodzinnym gronie, razem z mamą, która nie lubi publicznych występów. Języka angielskiego w zasadzie nauczyła się samodzielnie z piosenek The Beatles i The Rolling Stones. Zadebiutowała w wieku 13 lat na festiwalu w Szklarskiej Porębie, osiem lat temu. W grudniu usłyszymy ją na "Mikołajkach Folkowych '98" (niedziela - 13.12 o godz. 18.00). Sądzi, że muzykowanie nie będzie jej zawodem, lecz wytrwale kontynuowanym hobby. Występuje w duecie z ojcem i jak twierdzi taki układ ma same dobre strony.
<
Co mają wspólnego hollywoodzki aktor Johnny Depp, japoński projektant mody Yamamoto i stylowy kalifornijski kwartet smyczkowy Kronos? Można wierzyć lub nie ale poza posiadaniem wyszukanego smaku do ubrań wszyscy oni są zafascynowani barwną grupą cygańskich muzyków z Rumunii. Jednak Taraf de Haidouks nie potrzebuje poparcia sław; ta muzyka broni się sama. Czy są to głębokie, uduchowione ballady, czy szybkie, porywające tańce ze zgrzytającymi skrzypcami, dzwoniącymi cymbałami, piszczącymi akordeonami i zwinnie szarpanym basem, Taraf de Haidouks z pewnością wie, jak się bawić. I tacy muzycy powinni to wiedzieć. Taka jest ich praca granie na weselach w swojej wiosce Clejani i w rejonie Vlasca na Równinie Wołoskiej na południe od Bukaresztu. Tak przynajmniej było, zanim nie stali się światowej sławy gwiazdami.
„Za nieturystyczny instynkt poszukiwań muzycznych i kulturowych,za szlachetną skromność muzykowania ze specjalnym ukłonem w stronę wokalisty” brzmiał fragment werdyktu jury przyznającego pierwszą nagrodę zespołowi Balkan Sevdah w konkursie „Scena Otwarta” towarzyszącym Festiwalowi Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe” 2004.
Swoją najnowszą płytę - "O miłości przy grabieniu siana" - Orkiestra św. Mikołaja nagrała wczesną jesienią w stodole w Makowiskach koło Żółkiewki na Lubelszczyźnie - o czym opowiada realizator nagrań Sławomir Gładyszewski.
Skąd pomysł na nagrania w stodole
Powstali pod koniec roku 1996 w folkowym środowisku ACK UMCS "Chatka Żaka", pomysłodawcą był kierownik Orkiestry św. Mikołaja - Bogdan Bracha. Debiutowali ponad rok temu, na studenckiej imprezie kulturalnej "Zderzenia", od tamtej pory pojawili się na paru znaczących koncertach w naszym kraju - w Olecku, na Mikołajkach Folkowych w grudniu'97, gdzie odnieśli ważny sukces, zajmując pierwsze miejsce, oraz w Warszawie na festiwalu Nowa Tradycja, gdzie zdobyli drugą nagrodę. Teraz, w najbliższych planach mają czerwcowy wyjazd do Słowenii na festiwal Europejskiej Unii Radiowej, a w trochę dalszym - wydanie debiutanckiej kasety.
Zespół "Młodzi Janowiacy", a w zasadzie "Młode Janowianki" powstał w 1993 r. przy Janowskim Domu Kultury. Najpierw szukano dziewcząt do inscenizacji jednego z obrzędów. Spodobało się im to i zaczęły występować jako samodzielna grupa śpiewacza. Debiutowały na festiwalu "Eurofolk'94" w Sanoku, tam się bardzo pięknie zaprezentowały, a rok później wróciły z nagrodą. Występowały między innymi na festiwalu w Kazimierzu wraz z mistrzynią w koncercie "Duży - Mały". Zaczęły się powoli rozwijać, podpatrywać i wspólnie z opiekunką panią Lidią Tryką, doszły do wniosku, że przydałyby się gitara, skrzypce, coś jeszcze. Tak powstał dziewięcioosobowy zespół "Młodzi Janowiacy" w obecnym kształcie, w skład którego wchodzi pięciu, również śpiewających, instrumentalistów. W kapeli są: suka biłgorajska i skrzypice płockie zrekonstruowane i używane do gry przez Zbigniewa Butryna - kierownika kapeli. Na mandolinie i mandoli gra jego syn Krzysiek, drugi z rodu Butrynów - Marek na gitarze basowej, sąsiad Maciek Drzymała na gitarze klasycznej i jeszcze Mariusz Widz - bębnista. W tym składzie zespół wystąpił po raz pierwszy na "Mikołajkach Folkowych '97", bo jeszcze na zeszłorocznym festiwalu w Radomiu nie było bębenka i basu.
Prowadzący Scenę Otwartą "Mikołajków folkowych'97", Andrzej Mazurek, stwierdził ze znawstwem, że Choniek był łemkowskim bogiem miłości. Jednak znaczenie tego słowa nie jest aż tak oczywiste.
To jeden z najmłodszych, nie tylko stażem ale i przeciętnym wiekiem muzyków, zespoł nurtu folkowego. Te nastolatki podjęły się karkołomnego i trudnego zadania oswojenia muzyki Bałkanów, przedziwnej harmonii i rytmów aksakowych. Nie byłoby to możliwe bez Artura Wójcika, "pierwszego po Bogu" w "Ajde Jano".
"Każdego, kto w ostatnich latach próbował zgłębiać muzykę huculską, skaliste ścieżki Czarnohory musiały w końcu doprowadzić w samo serce tej krainy, do Werchowyny - Żabiego, a w niej do gościnnego domu Romana Kumłyka" - tak rozpoczyna się dossier tego wspaniałego muzyka na wydanej przez Towarzystwo Karpackie kasecie "Huculskie muzyki". Roman Kumłyk, to nie tylko mistrz skrzypiec i "sopiłki", ale równie wspaniały przewodnik po huculskim folklorze. Umiejętnie wprowadza w tajniki ozdobników muzycznych czy kroków tanecznych. Będzie się można o tym samemu przekonać podczas tegorocznej "Folkowej Majówki" w Radomiu.
Krzysztof Jurkiewicz może być uznany za jednego z „weteranów” sceny folkowej. Brał udział w wielu ciekawych przedsięwzięciach szantowych i folkowych, takich jak Packet, Smugglers, Szela, Słodki Całus od Buby, Broken Fingers Band czy Gdańska Formacja Szantowa. Zawiłe losy kilku trójmiejskich kapel folkowych pokazują, jak poprzez słowianski folk-rock, pieśni trampów i szanty dojść można do miejsko-folkowego brzmienia.
Zespół Ahmed Má Hlad powstał pięć lat temu w Czechach, wśród studentów rusycystyki i innych języków słowiańskich. Grupa ma na swoim koncie dwie płyty i całe mnóstwo koncertów, na które w tej chwili przychodzi już 300-400 osób. Z członkinią Almed Má Hlad, Laurą Kopecką, rozmawia Ziutek.