Radzięcin i Jędrzejówka leżą w zachodniej, najbardziej górzystej części Roztocza. Do lat 50. i 60. były to miejscowości tętniące muzyką, śpiewem i tańcem. Tu i w najbliższej okolicy było co najmniej dwudziestu wziętych skrzypków, klarnecistów, harmonistów oraz wielu świetnych śpiewaków i śpiewaczek. A także istniejące od „przedwojnia” orkiestry dęte, praktykujące tradycyjny repertuar.
Studencka konferencja naukowa już od kilku lat jest integralną częścią Mikołajek Folkowych. W tym roku wydarzenie to po raz pierwszy organizowało Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS. Konferencja odbyła się w piątek 11 grudnia w g. 11.00-14.00 w ACK UMCS „Chatka Żaka”. Tegoroczna edycja ruszyła pod hasłem „Kultura ludowa – jest czy jej nie ma?”. Zawarte w tytule pytanie, miało skłonić referentów i gości do dyskusji nad żywotnością tradycyjnych form kultury.
„Folk Off” to audycja IV PR. Polskiego Radia o muzyce świata, muzyce bez granic, prowadzona przez Macieja „Szaję” Szajkowskiego – muzykanta Kapeli ze Wsi Warszawa oraz R.U.T.Y., dziennikarza, promotora brzmień ludowych i alternatywnych. Ten program zabiera nas w podróż wokół folku, ale folku niekoniecznie tradycyjnego. Jest to muzyka „drugiego obiegu”. Artyści robiący ukłon w stronę muzycznych korzeni, lecz jednocześnie próbujący poprzez sztukę wyrazić własną indywidualność, czują się tu dobrze. Kontynuacją tego radiowego przedsięwzięcia była zeszłoroczna trasa pod nazwą Folk Off Tour. Cykl koncertów, na których zagrało trzydziestu muzyków (czyli cztery zespoły), zagościł w Lublinie, Krotoszynie, Krakowie, Warszawie i Gdańsku. To, jak pisano w Internecie, „bezprecedensowe wydarzenie” zorganizowała Transetnika – stowarzyszenie propagujące dźwięki etno z polskiego podwórka.
„Polska muzyka tradycyjna – dziedzictwo fonograficzne. Stan aktualny, zachowanie, udostępnianie” – to tytuł seminarium zorganizowanego 22 września 2015 roku przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
- Co łączy medycynę z muzyką?
- Muzykoterapia.
- Co łączy medycynę z tańcem?
- Zwichnięta kostka.
Trudno uwierzyć, że ten „suchar” nie dotyczy taranteli – szaleńczo, ale też niezwykle precyzyjnie wykonywanej przez Zespół Tańca Dawnego Belriguardo, który działa przy Młodzieżowym Domu Kultury nr 2, przy ul. Bernardyńskiej 14a w Lublinie. Wirujące jak u derwiszy obroty tancerze zespołu wykonują perfekcyjnie.
Spotkanie promocyjne specjalnego 120 numeru „Pisma Folkowego” odbyło się 27 listopada 2015 r. o godzinie 19.00 w Instytucie Muzyki Wydziału Artystycznego UMCS. Numer Lubelski ukazuje bogate tradycje regionu w różnorodnych przejawach: muzyce, kulturze, obyczajach, zawodach, kulinariach i pasjach mieszkańców. Redaktor naczelna, dr Agata Kusto, wprowadziła gości w tematykę nowego numeru i podziękowała wszystkim za uświetnienie swą obecnością tego wyjątkowego momentu.
Już od kilku lat Pracownia „Archiwum Etnolingwistyczne” UMCS kierowana przez prof. Jerzego Bartmińskiego włącza się aktywnie w organizację Lubelskiego Festiwalu Nauki, proponując dzieciom i młodzieży udział w projekcie „Folklor między archiwum a estradą”. Jego celem jest pokazanie, jak z udziałem artystów można ożywiać archiwalne zapisy tekstów ludowych.
W tegorocznym projekcie, zaprezentowanym 22 września, wzięło udział ponad czterdzieścioro dzieci z Akademii Przedszkolaczka w Lublinie, dlatego jego tematem przewodnim były „Zabawy dziecięce”. Spotkanie poprowadziła współpracująca od lat z archiwum dr Agata Kusto z Instytutu Muzyki UMCS, zaś oprawę „estradową” zapewnił zespół Rodzinna Kapela Butrynów.
W pierwszą środę października zespół Chłopcy Kontra Basia pojawił się w Teatrze Starym w Lublinie. Z tym miastem grupę łączy wiele. To stąd startowali do popularnego programu „Must be the music” i znaleźli się w czołówce znanych gwiazd. Brali też udział w Mikołajkach Folkowych.
Szesnasty lubelski festiwal Najstarsze Pieśni Europy – poświęcony tradycyjnym pieśniom – odbył się 8-9 października. Jego wiodącym tematem, a zarazem przedmiotem festiwalowej konferencji naukowej, był motyw płodności w pieśniach tradycyjnych. W programie znalazły się koncerty i „Noce tańca” w lubelskich knajpach, gdzie przygrywały Kapela Pańczaków i Kapela Witka Brody. Występy – dwa dziennie, nawiązujące do myśli przewodniej festiwalu – zostały zaplanowane w Studiu Koncertowym Radia Lublin.
Projekt powstaje w Domu Kultury w Motyczu. Na pomysł wpadła Małgorzata Sulisz, która od 2011 roku prowadzi tę instytucję. „Po spotkaniach z mieszkańcami gminy Konopnica, po licznych rozmowach narodził się pomysł, żeby twórczo kontynuować ideę Izby Pamięci w Motyczu, gdzie wciąż powiększa się zbiór fotografii, dokumentów i pamiątek z terenu naszej gminy” – mówi autorka projektu.
Już kolejne wakacje upływają pod znakiem niekończącego się strumienia warsztatów, festiwali, taborów. Mylił się ten, kto sądził, że po zakończeniu Roku Kolberga większość inicjatyw muzykanckich zniknie bezpowrotnie. Jest wręcz odwrotnie! Trudno spać spokojnie z włączonym Facebookiem, bo nieustannie bombardują nas nowe wieści z kończących się, trwających i zapowiadających wydarzeń muzycznych. Jednym z nich był niewątpliwie piąty już Festiwal Muzyki Tradycyjnej „Na Rozstajnych Drogach”, który w tym roku odbył się w dniach 1-5 lipca w Zdziłowicach, uroczej miejscowości Roztocza Zachodniego.
Pani Wszechświata i Golemy,
nieważkie podróże trzech Niewid
po bezgwiezdnym niebie,
frapująco mistyczne tete-a-tete
pewnej różowej nocy...
Na czas letniej kanikuły (od 28 czerwca do 30 sierpnia) Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej zafundowało miłośnikom sztuk pięknych niemałą gratkę. W dwudziestą rocznicę śmierci Bazylego Albiczuka zdecydowało się pokazać cześć obrazów, szkiców i kilka pamiątek w ramach wystawy „Nie zapominajcie o ogrodach”. Nazywany często „podlaskim Nikiforem” malarz, jak się utarło mówić – nieprofesjonalny, żył w latach 1909-1985. Prawie całe życie spędził w Dąbrowicy Małej, nie licząc wojennych zawieruch. Ukończył tylko cztery klasy szkoły elementarnej. Mimo deklaracji finansowania dalszego kształcenia złożonej przez jednego z nauczycieli, ojciec nie zdecydował się na dalszą edukację Bazylego. Nie przeszkodziło to Albiczukowi rozwijać swoich talentów. Nie tylko malował, ale też grał na skrzypcach i pisał wiersze w języku ukraińskim. Samotnik – w swojej wsi, jak to często bywa, traktowany był jak dziwak. Tuż po wojnie zajmował się malowaniem makatek, kartek pocztowych, portretów. Ozdabiał też okoliczne świątynie. Do czasów obecnych ocalały tylko malowidła w kościele w Chroszczynce. Niczym Monet stworzył i wciąż malował swój ogród (po śmierci artysty rośliny zostały rozkradzione). I to właśnie „ogrody” przyniosły mu sławę i jaką taką stabilizacją finansową, choć bywał już zmęczony realizacją kolejnych zamówień.
Dnia 19 kwietnia 2015 roku w ramach Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Artystycznej Wschody w „Chatce Żaka” w Lublinie odbył się koncert niezwykłej artystki. Mowa o Karolinie Cichej – wokalistce, kompozytorce i multiinstrumentalistce. W muzycznym świecie wyróżnia ją umiejętność grania na kilku instrumentach jednocześnie. Krótko mówiąc – kobieta orkiestra. Swoją karierę rozpoczęła od występów solowych, a rozwinęła z zespołem, z którym weszła w świat muzyki rockowej.
Mogłoby się wydawać, że mało medialny zespół nie jest w stanie wypełnić po brzegi Sali Koncertowej Filharmonii. Nic bardziej mylnego. 26 kwietnia 2015 roku o godz. 19:00 w Filharmonii im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie odbył się koncert grupy Domowe Melodie.
Za nami kolejna edycja „młodszego brata” Ethno Portu, czyli Dragon Folk Fest. Festiwal (jak zwykle) odbył się w sobotnie popołudnie (18 czerwca 2015) w poznańskim klubie Dragon na tydzień przed samym Ethno Portem.
W lutym 2014 r. uczciliśmy opolską Kolbergiadą Rok Kolberga. Kilkudniowe święto muzyki ludowej zostało w Opolu odebrane jako coś egzotycznego. Naszym (pomysłodawców) zamiarem było zaprezentowanie różnych elementów kultury ludowej. Odbyły się warsztaty śpiewu tradycyjnego, pokaz instrumentów etnicznych z całego świata, koncerty klasyczne uczniów szkoły muzycznej, koncerty z repertuarem zebranym przez Kolberga oraz panel dyskusyjny o miejscu i roli muzyki ludowej w szkolnictwie muzycznym.
Warsztaty wypieku pieczywa obrzędowego towarzyszą Mikołajkom Folkowym od kilku lat, nie mogło więc ich zabraknąć w programie zeszłorocznego festiwalu. Podobnie jak w minionych latach zostały przygotowane przez Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS, które wspomagali studenci trzeciego roku filologii polskiej UMCS. Tematem przewodnim były kurpiowskie byśki.
26 lutego odbyła się promocja 115. numeru Pisma Folkowego „Gadki z Chatki”. Najnowsze wydanie skupia się na muzyce i kulturze tradycyjnej krajów Grupy Wyszehradzkiej. W numerze znajdziemy m.in. wywiady z artystami folkowymi oraz artykuły wybitnych etnomuzykologów, etnografów i dziennikarzy muzycznych, dotyczące przekazywania i kultywowania muzyki tradycyjnej na terenie Polski, Czech, Słowacji i Węgier.
Mikołajki Folkowe kojarzą nam się głównie z muzyką. Podczas ostatniej edycji festiwalu pojawiła się nowa forma obcowania z kulturą tradycyjną, Festiwalowa Żywa Biblioteka. Ten wspólny projekt Studenckiego Koła Naukowego Etnolingwistów UMCS i Akademickiego Centrum Kultury „Chatka Żaka” spotkał się z dużym zainteresowaniem.