Chociaż obchodzony z rozmachem Rok Oskara Kolberga dobiegł końca, my nadal możemy cieszyć się cennymi pamiątkami z tego czasu. Jedną z nich jest dwupłytowe wydanie z artystycznymi wariacjami na temat ludowych pieśni, nagrane przez Chór Narodowego Forum Muzyki pod kierunkiem Agnieszki Franków-Żelazny. Nagrań dokonano w ubiegłym roku w Sali Koncertowej Radia Wrocław im. Jana Kaczmarka oraz Sali Koncertowej Filharmonii im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu.
Lubelski Teatr Muzyczny wraz Teatrem Polskim w Bielsku-Białej pod koniec lutego tego roku wystawiły „Zorbę” według powieści Nikosa Kazantzakisa. Musical ten stworzyły legendy Brodwayu: Josef Stain (libretto), John Kander (muzyka) i Fred Ebb (teksty piosenek). Twórcy niczym król Midas wszystko, czego dotknęli, zamieniali w złoto. Ich zatrudnienie było gwarancją sukcesu. Stain miał na koncie libretto do „Skrzypka na dachu”, a spółka Kander-Ebb piosenki do „Kabaretu” z niezapomnianą kreacją Lizy Minelli.
U podstaw płyty „Inspired by Lutosławski” stoją liczne i złożone inspiracje. Sam Lutosławski inspirował się polską muzyką ludową. Wprawdzie nie czerpał bezpośrednio ze znacznie dostępniejszych (tuż po wojnie) „zasobów” autentycznych muzyków i śpiewaków ludowych niż ma to miejsce dzisiaj. Wykorzystywał zapisy etnograficzne a w przypadku „Tryptyku Śląskiego” (napisanego w latach realizmu socjalistycznego 1949-1955) była to antologia Jana Bystronia Pieśni ludowe z polskiego Śląska wydana wspólnie z Józefem Ligęzą i Stefanem M. Stoińskim jeszcze w międzywojniu.
W połowie 2014 roku ukazała się płyta Joszka Brody „Debora” (wyd. Polskie Radio). O koncepcji płyty, zawiłych źródłach muzyki i tekstu pisaliśmy sporo. W numerze 113. „Pisma Folkowego Gadki z Chatki” zamieszczony został „Przewodnik” (całe 11 stron!) autorstwa samego Joszki. Powstał z myślą o wszystkich tych, którzy nie mają pojęcia, jak skomplikowaną symbolikę zawierają ludowe teksty (konsultacja etnolingwistyczna: prof. S. Niebrzegowska-Bartmińska, L. Hradit), melodie, i z jakimi zwyczajami miłosnymi się wiążą! A na płycie mamy istny przegląd muzyki ze Słowacji, Czech, Moraw, Węgier, i oczywiście Beskidu Śląskiego, iście wyszehradzka płyta!
Ciesząca się międzynarodowym uznaniem śpiewaczka, skrzypaczka i wieczna eksperymentatorka Iva Bittová, dokonała wielu nagrań o znamionach geniuszu, a świat o nich też już swoje wie. Do najdoskonalszych dzieł muzyki czeskiej zaliczany jest akustyczny podwójny album „Bílé inferno”z 1997 r., będący efektem absolutnie unikalnej twórczej współpracy z brneńskim, niemniej eksperymentującym gitarzystą Vladimírem Václavkiem. Kultowy album doczekał się również reedycji.
Z muzyką zespołu Mosaik (niegdyś Mosaic) zaprzyjaźniłem się już dłuższy czas temu, kiedy usłyszałem ich w 2010 r. na żywo w dawnym Śnie Pszczoły w Warszawie. Pamiętam jak bardzo tamten koncert natchnął mnie do dalszej eksploracji world music i folku.
Dom może być ciepły, stanowić oazę, ostoję. Taki właśnie charakter ma w spektaklu „Watermelon” zespołu Sutari w składzie: Barbara Songin, Zofia Barańska, Katarzyna Kapela. Kapela czy Songin (jak z angielskiego song - piosenka), same nazwiska wykonawczyń sugerują, że będzie to coś muzycznego i tak jest w istocie. Reżyserią i choreografią zajęła się Barbara Songin. Przedstawienie pokazane zostało w Lublinie na IX Studenckim Ogólnopolskim Festiwalu Teatralnym Kontestacje, odbywającym się w dniach 28-30 listopada 2013 r.
W ramach festiwalu filmowego Oko na Bałkany 1 marca 2014 r. Centrum Kultury w Lublinie gościło zespół Balkan Sevdah. Grupa złożona jest z czterech muzyków: Tomasza „Tomo” Stawieckiego (klarnet, klarnet basowy, saksofon), Radosława „Rado” Polakowskiego (akordeon, śpiew), Mateo (kontrabas) oraz lidera Marcina Zadroneckiego (śpiew, tambura). Sami swoją muzykę określają poprzez kontekst geograficzny, którego kluczem jest Półwysep Bałkański, w szczególności kultura albańska i bułgarska, ale również grecka, serbska i turecka.
Kiedy kilka lat temu w mediach pojawiła się wiadomość, że powstanie film o cygańskiej poetce Papuszy, informacją tą żyła duża część społeczności romskiej w Polsce, a także osoby mniej lub bardziej z nią związane. W różnych miastach w Polsce trwały castingi do filmu, uczestniczyli w nich Romowie, każdy z nich prezentował siebie z najlepszej strony, jedni śpiewali, drudzy tańczyli, a niektórzy opowiadali o tym co robią na co dzień.
„Najważniejsza jest pierwsza miłość, nie ta, co sakramentem uświęcona”; „Takie kochanie to w bajkach, nie w życiu”; „Zakochuje się raz na całe życie” takie słowa towarzyszą wspomnieniom młodzieńczych czasów dojrzałych już Kurpianek. W ich role w spektaklu „Kalino malino czerwona jagodo” w reżyserii Igora Gorzkowskiego w wykonaniu Studia Teatralnego Koło wcieliły się: Aleksandra Grzelak, Olga Omeljaniec, Natalia Sikora i Diana Zamojska.
Odezwał się po latach Grzegorz Lesiak, gitarzysta i kompozytor, który gdzieś około 2000 roku intensywnie mieszał na scenie folkowej w Lublinie i w Polsce. Z Do Świtu Grali grasował na terenie folkowo-jazzowo-absurdalnych eksperymentów z brzmieniem i ciszą, potem dłuższy rozdział w Orkiestrze Świętego Mikołaja (czy to nie za jego sprawą "Mikołaje" mieli wówczas mocno "dziwniejące" aranże?), wreszcie powstała Ania z Zielonego Wzgórza. Zespół prowadzony ramię w ramię z nieodżałowaną Anią Kiełbusiewicz, łączył żywioły - melancholię śląskich pieśni z energią folk-jazzowej improwizacji. Po pierwszej płycie nabierali rozpędu, kiedy stało się to co najgorsze. Wypadek po powrocie z trasy, śmierć Ani, częściowa utrata słuchu przez Grzegorza... Trop się urwał.
Aż do końcówki poprzedniego roku, kiedy Lesiak obudził się z długiego, ponad dziesięcioletniego snu i stworzył Tatvamasi.
Taka historia nie zdarza się często - zespół cieszący się sporą popularnością wśród naszej rodzimej publiczności, jeżdżący na duże festiwale (grali m.in. na Nowej Tradycji, zawędrowali nawet za ocean, występując na Vancouver Folk Music Festival), nagrywa świetną płytę, po czym odkłada ją na półkę, a jednocześnie nie przerywa działalności i gra od czasu do czasu jakieś koncerty. Taka właśnie historia stała się udziałem białostockiej grupy The Bumpers. Wydany niedawno album zatytułowany "Po polsku" został zarejestrowany w roku 2000. Zdaniem samych muzyków powodem takiego opóźnienia był przede wszystkim problem z wydaniem tej płyty, a więc ze sfinansowaniem jej tłoczenia i dystrybucją. Słuchając tego krążka nie trudno dojść do wniosku, że niewiele brakowało, byśmy stracili jeden z najciekawszych albumów w historii polskiego folk-rocka.
łyta Etnofonie Kurpiowskie. Tribute to Szymanowski i Skierkowski jest projektem zrealizowanym w 2011 roku w ramach obchodów Roku księdza Władysława Skierkowskiego na Mazowszu. Można śmiało powiedzieć, że poruszono w tym celu wszelkie instytucje dysponujące najwartościowszymi materiałami dokumentującymi działalność dwóch wybitnych Polaków. W pieczołowicie sporządzonej i ujmującej szatą graficzną wkładce do płyty (czy to zasługa autorki projektu - Weroniki Grozdew?) znajdziemy odesłania do zbiorów Archiwum Kompozytorów Polskich BUW, Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Polskiego Radia, Zbiorów Fonograficznych im. M. Sobieskiego Instytutu Sztuki PAN.
17 lat na scenie, 7 płyt studyjnych i dwie płyty koncertowe, kilka hitowych singli, garść ciekawych klipów i tysiące koncertów na całym świecie. Dropkick Murphys to zespół, który z małej, street punkowej kapelki wyrósł na wielką gwiazdę i zyskał sobie rzeszę fanów w najrozmaitszych zakątkach ziemskiego globu. Mimo wciąż rosnącej sławy, ta siedmiosobowa załoga z Bostonu pamięta doskonale o swoich korzeniach. Dobitnie potwierdza to ich najnowszy, siódmy już studyjny krążek, "Signed & Sealed In Blood".
Debiutancka płyta Marii Guraievskiej, nosząca tytuł "Water Nymphs", ujmuje od pierwszego przesłuchania. Wydana przez słowackie wydawnictwo Hevhetia, powstała ze współpracy ukraińskiej artystki i Ethno Jazz Synthesis - trójki polskich utalentowanych muzyków jazzowych. Na płycie poza głosem Marii Guraievskiej usłyszymy kontrabasistę Michała Kapczuka, gitarzystę Mateusza Szczypkę i grającego na perkusji Sebastiana Kuchczyńskiego.
"Adieu" to debiutancka płyta Adama Struga. Wydana została przez wydawnictwo Piotra Młynarskiego 4ever Music w połowie 2012 roku. Kluczem do rozszyfrowania wielowarstwowości tego projektu muzyczno - literackiego jest postać samego artysty. Adam Strug może uchodzić za swego rodzaju symbol współczesnego artysty poszukującego „zarażonego” polską muzyką tradycyjną. Pieśniarz bo sam układa teksty i melodię, co robi od lat młodzieńczych, akordeonista początkowo z konieczności, a obecnie chyba z zamiłowania i obligatoryjnie.
Jesienią 2011 roku wpadła mi w ręce świeżo wydana książka M. Trębaczewskiej, o wdzięcznym tytule Między folklorem a folkiem. Muzyczna konstrukcja nowych tradycji we współczesnej Polsce. Autorka pochodzi z Lublina, jest socjologiem, adiunktem w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych UW. Tytuł i cała zawartość dysertacji zainteresowała mnie tym bardziej, że w roku 2009 opublikowałem książkę o podobnym tytule Od folkloru do folku. Metamorfozy pieśni tradycyjnych we współczesnej kulturze.
Na Lustra, najnowsze dzieło Anny Marii Jopek składają się trzy płyty: Polanna, Haiku i Sobremesa. Marcin Kydryński, pomysłodawca i producent wykonawczy Luster, napisał w książeczce dołączonej do albumu: "AMJ studiowała muzykę klasyczną siedemnaście lat. Jednocześnie w domu otaczała ją stylizowana muzyka ludowa, kiedy rodzice współtworzyli Zespół Mazowsze. Miłością z wyboru był jazz, jego nieustanna czujność we wzajemnym słuchaniu się na scenie, jego swoboda, pojemność, otwartość na tak wiele wpływów. I stało się. Dziś AMJ świadomie nie przynależy do żadnego z tych światów, ale czerpie szerokim gestem z każdego z nich, w nadziei na odnalezienie własnego."
Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej to piąta pozycja Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w ramach serii PARALELE, obejmującej publikacje z pogranicza folkloru, literatury i kultury. Tom ukazał się pod redakcją Adriana Mianeckiego i Violetty Wróblewskiej. Poświęcony jest pamięci zmarłego w 2010 poety, folklorysty, literaturoznawcy: Jana Mirosława Kasjana. Jest to zbiór artykułów napisanych przez folklorystów, etnolingwistów oraz kulturoznawców z różnych ośrodków badawczych w Polsce.
Paddy And The Rats to zespół, na który nie jeden z Was da się nabrać. Wyobraźcie sobie, że dostajecie do rąk płytę, na której okładce nieco kiczowate szczury w śmiesznych fatałaszkach sterują pirackim okrętem podczas ostrego sztormu. Mało tego, wszystkie kawałki mają angielskie tytuły, a nazwiska muzyków są do bólu wyspiarskie. Załogą dowodzi Paddy OReilly, na skrzypcach gra Sam McKenzie. Kiedy odpalamy płytę wszystko się zgadza: „The Six Rat Rovers” to kawałek, który zewsząd atakuje nas piracko-celtyckimi melodiami, wspartymi mocną sekcją rytmiczną i punkującą gdzieniegdzie gitarą. Tekst, jak to się mówi, trochę o picu, a trochę o życiu, zdradza nam luźne podejście zespołu do profesji jaką się zajmują.