Nowości książkowe

Powroty w gołębskie opłotki
Agnieszka Maj

Towarzystwo Przyjaciół Gołębia, Gołąb 2016

Na ponad dwustu stronach zebrano unikatowe fotografie, dokumenty, zapiski wspomnień, przepisy, scenariusze przedstawień szkolnych i widowisk teatralno-kabaretowych oraz wiele innych ciekawostek, związanych z historią Gołębia. Są to wspomnienia mieszkańców – zarówno żyjących, jak i tych, którzy już odeszli. Jest tam mowa o tradycjach, nazwach zwyczajowych, uroczystościach, które odbywały się w Gołębiu. W książce zamieszczone są również fotografie z lat 20. i 30. XX wieku, bowiem opowiada ona o czasach międzywojennych. Do tego okresu sięgają wspomnienia rozmówców Agnieszki Maj. Książkę ilustrowała Dorota Opolska. Sama autorka mówi o książce: „dawne życie w Gołębiu snute w opowieściach i wspomnieniach ludzi jest niezwykle ciekawe i fascynujące, ponieważ odzwierciedla historię i obyczaje mieszkańców. Jest coś rzewnego, nostalgicznego i przyjemnego w czasie przeszłym, który zawsze zda się być lepszym niż teraźniejszość”. Opracowanie jest kolejną publikacją w dorobku wydawniczym Towarzystwa Przyjaciół Gołębia. Książka powstała przy dofinansowaniu ze środków Gminy Puławy w ramach realizacji zadania publicznego w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego.

Tropem badaczy Zagłębia Dąbrowskiego
Dobrawa Skonieczna-Gawlik

Regionalny Instytut Kultury w Katowicach, Katowice 2016

Tropem badaczy Zagłębia Dąbrowskiego to projekt dokumentacyjno-badawczy mający na celu ochronę oraz popularyzację dziedzictwa kulturowego Zagłębia Dąbrowskiego. Inicjatywa Regionalnego Instytutu Kultury w Katowicach jest kontynuacją terenowych badań etnograficznych podjętych w 2014 roku. Pojawiła się potrzeba opisania tradycyjnej i współczesnej obrzędowości dorocznej i rodzinnej oraz dokumentacji tradycyjnego budownictwa. Wynikła z pragnienia uzupełnienia luki w dotychczas prowadzonych badaniach oraz braku wydawnictwa omawiającego tę tematykę. Zestawienie archiwalnych oraz współczesnych przejawów aktywności kulturowej stało się okazją do uchwycenia zmian, które zaszły w kulturze mieszkańców pogranicza małopolsko-śląskiego. To ostatni moment, aby zarchiwizować i upublicznić aktualną kondycję kultury zagłębiowskiej, bazującej na bogatym dorobku kulturowym i historycznym tej ziemi. Etnograficzne badania terenowe przeprowadzane były w tandemach badawczych złożonych z doświadczonych etnografów oraz studentów i absolwentów etnologii. Stworzona została możliwość praktycznego doskonalenia swoich umiejętności i rozszerzania wiedzy przyszłych badaczy kultury tradycyjnej. Autorami zdjęć do publikacji są Robert Garstka i Bartosz Gawlik. Wydawnictwo dostępne jest online na stronie tropemkolberga.pl

Menonici w Polsce i Prusach w XVI-XIX w.
Peter J. Klassen

Muzeum Etnograficzne w Toruniu, Toruń 2016

Książka Petera J. Klassena Menonici w Polsce i Prusach w XVI-XIX w. to nowość w ofercie wydawniczej. Prezentuje społeczną i kulturową historię grupy osadników związanych z wyznaniem menonickim. To wydawnictwo o popularnonaukowym charakterze, oparte o wieloletnie badania archiwalne w Niemczech, Holandii i w Polsce. Książka napisana jest w sposób przejrzysty i jasny. Opracowaniem naukowym publikacji zajął się dr Michał Targowski. Peter J. Klassen to emerytowany profesor historii, związany z Uniwersytetem Kalifornijskim w amerykańskim Fresno. Pochodzi z rodziny menonickiej, karierę poświęcił badaniom przeszłości reformacji, zwłaszcza dziejów anabaptyzmu. Jest autorem licznych monografii naukowych i artykułów. Menonici w Polsce i Prusach w XVI-XIX w. to cenna publikacja dotycząca dziedzictwa kulturowego Polski, wypełniająca lukę wśród polskojęzycznych opracowań naukowych i popularnonaukowych poświęconych tej tematyce. To kompendium wiedzy o menonitach żyjących na ziemiach polskich przez cztery wieki. Mimo że po 1945 r. nastąpił ich masowy exodus, to pozostały po nich liczne, materialne ślady bytowania w nadwiślańskim krajobrazie. Książka jest uzupełnieniem projektu budowy Olęderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce.