Któż nie słyszałby z bliska lub z daleka melodycznego, słodkiego głosu kawału, najczęściej w wiosenne lub letnie dni, przy ostatnich promieniach zachodzącego słońca...
N. Naczow, koniec XIX wieku1){kind=link}
Kawał2 jest wyjątkowym instrumentem używanym w bułgarskiej muzyce ludowej. Nazywany jest często harfą gór i przestrzeni. Jest to instrument o długości od 60 do 90 cm i średnicy otworu od 15 do 18 mm. Aby grać na kawale potrzebna jest specjalna technika wdmuchiwania. Nie każdy potrafi wydobyć z niego dźwięk. Kawał posiada 7 otworów z góry i jeden z dołu dla kciuka górnej ręki. Najczęściej dolna część kawału posiada jeszcze 3 lub 4 otwory, które pozostają zawsze otwarte, mają one funkcje rezonansowe i nazywane są „diabelskimi otworami”. Kawał może być jedno-, dwu- lub trzyczęściowy. Wykonywany jest z twardego drewna „Drjan”, a tylko doświadczeni mistrzowie potrafią wykonać dobry instrument. Najbardziej rozpowszechniony w Bułgarii kawał ma skalę od d1 do a3 i w tym zakresie może wydobyć wszystkie dźwięki chromatycznie oprócz dis1, c2, cis2, dis2. Wirtuozi tego instrumentu wydobywają ponadto innym niedostępne brzmienia, nawet dwudźwięki. Różne wysokości dźwięków otrzymuje się przez specjalne kombinacje zakrywanych palcami otworów, jak i poprzez różną siłę wdmuchiwanego pod kątem powietrza. Kawał jest instrumentem o bogatych możliwościach technicznych i muzycznych. W niskim rejestrze (kaba) ma nasycony, bogaty w alikwoty dźwięk. Średni rejestr brzmi lirycznie i poetycko. Duże techniczne możliwości instrumentu można dostrzec w szybkich tanecznych melodiach, jak i w wolnych pieśniach. Wolne melodie, wykonywane na kawale, są bogato ornamentowane i posiadają łagodną linię melodyczną. Kawał gra przeważnie w małych formacjach muzycznych razem z gajdą, gadułką, tamburą i tupanem. Często akompaniuje śpiewakowi. Spotykane są też melodie na dwa kawały, w których jeden trzyma dźwięk burdonowy a drugi prowadzi melodię. Używany jest przy wszelkich świętach i obrzędach ludowych, zaczynając od wesela i na uroczystościach pogrzebowych kończąc. Jest rozpowszechniony w całej Bułgarii, ale najbardziej wykorzystywany jest w Dobrudży i Tracji. Można go też spotkać w krajach sąsiednich - w Macedonii, północnej Grecji, Turcji i południowej Rumunii.
1 Cytat pochodzi z książki Wycieczka po ludowej poezji, Sofia 1895.
2 Pisownia według zasad transkrypcji z języka bułgarskiego
Kawał jest wyjątkowym instrumentem używanym w bułgarskiej muzyce ludowej. Nazywany jest często harfą gór i przestrzeni. Jest to instrument o długości od 60 do 90 cm i średnicy otworu od 15 do 18 mm. Aby grać na kawale potrzebna jest specjalna technika wdmuchiwania.