Fot. Raport o stanie tradycyjnej kultury muzycznej - fragment okładki
W dniach 12-14 maja tego roku, w gmachu Biblioteki Narodowej w Warszawie odbyła się II Konwencja Muzyki Polskiej. Organizatorem Konwencji był Instytut Muzyki i Tańca we współpracy ze Związkiem Kompozytorów Polskich, Polską Radą Muzyczną i Otwartym Forum Muzyki Polskiej. Spotkanie miało charakter ogólnopolski i skupiło przedstawicieli środowiska muzycznego na tematach związanych z różnymi dyscyplinami nauki oraz formami zarządzania polską kulturą muzyczną. W pierwszym dniu obrad przewidziano miejsce na prezentację dotychczasowej działalności Instytutu Muzyki i Tańca oraz aktualnych inicjatyw Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego, Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Narodowego Instytutu Audiowizualnego, Związku Kompozytorów Polskich i Polskiego Centrum Informacji Muzycznej, Narodowego Centrum Kultury oraz Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. Ostatnia z wymienionych instytucji, reprezentowana przez Artura Szklenera przygotowała dwie multimedialne aplikacje: „Spacerownik po Warszawie Lutosławskiego” i „Przewodnik śladami Oskara Kolberga”. O ile pierwszy z przewodników, przygotowany na Rok Lutosławskiego, obejmuje tylko jedną lokalizację – Warszawę, o tyle przewodnik kolbergowski ma zakres ogólnopolski. Trasy miejskie wiodą przez Warszawę, Poznań i Kraków pozwalają zapoznać się z wieloma faktami z biografii Oskara Kolberga, poznać postacie, z którymi się spotykał, współpracował i korespondował jako muzyk i kompozytor, a później jako badacz terenowy, dokumentalista i wydawca swego dzieła „Lud”. Twórcy przewodnika tak piszą o jego możliwościach: „Wędrując przez trasy regionalne, poznajemy tereny, w których Kolberg prowadził badania, a podążając jego śladami, odwiedzamy wiele miejsc ważnych dla naszej historii, zapoznajemy się z materiałami, które zebrał, ilustrowanymi wieloma rycinami z epoki. Prezentujemy blisko 70 miejscowości wybranych spośród ponad 800, w których badacz przebywał lub do których zebrał materiały. Podróży śladami Oskara Kolberga towarzyszą nagrania muzyków ludowych ze zbiorów programu 2 Polskiego Radia i Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk.” Tak więc ciekawa propozycja skierowana do coraz szerszego grona użytkowników przenośnych narzędzi multimedialnych jest efektem współpracy kilku instytucji naukowych i kulturalnych.
Centralnym punktem programu konwencji była jednak prezentacja „Raportu o stanie tradycyjnej kultury muzycznej”. Raport w formie książkowej i elektronicznej (ciągle możliwy do pobrania ze strony IMiT http://imit.org.pl/listit2/141/default/raport-o-stanie-tradycyjnej-kultury-muzycznej.html) został przygotowany przez znakomite grono ekspertów, naukowców, badaczy i praktyków, na co dzień zajmujących się zjawiskami związanymi z tradycyjną kulturą muzyczną. Redakcję powierzono Weronice Grozdew-Kołacińskiej, aktywnej etnomuzykolożce i pieśniarce, która od wielu lat współtworzy różnorodne projekty muzyczne i udanie łączy te działania ze sferą naukowo-dydaktyczną. A zaprosiła ona do prac nad projektem wielu wybitnych etnomuzykologów (P. Dahlig, Z.J. Przerembski, E. Dahlig-Turek, B. Muszkalska, T. Nowak, Ł. Smoluch). Otrzymujemy dzięki ich opracowaniom gruntowne zestawienia dotyczące nie tylko samego Oskara Kolberga, jak choćby kwestia świadomości społecznej i obecności w przestrzeni publicznej, ale i relacji jego spuścizny do współczesności. Znajdzie my tu przejawy działalności zespołów, festiwali, stan tradycji muzycznych mniejszości narodowych w Polsce i Polaków na obczyźnie, czy wreszcie ocenę polskiej etnomuzykologii, także na gruncie międzynarodowym. Na tym jednak nie koniec. Raport prezentuje opinie specjalistów rzadko zapraszanych do wspólnej dysputy. Są to praktycy, często też badacze związani ze współczesnym nurtem muzyki tradycyjnej (in crudo, revival, oral tradition). Głosy E. Grochowskiej, R. Mazur-Hanaja i D. Anaszko wyraźnie zaznaczyły problemy z jakimi borykają się prowadzący warsztaty muzyczne a jednocześnie ukazały jak dużo dzieje się w tym zakresie, choć przepływ informacji pozostawia wiele do życzenia. Za cenne należy też uznać zestawienia z obszarów: archiwów dźwiękowych (J. Jackowski), tańca współczesnego (J. Szymajda) i pionierskie opracowanie A. Bilińskiej dotyczące twórczości kompozytorskiej inspirowanej folklorem. W niewielkim stopniu pojawiło się tak ważne (co pokazała dobitnie dyskusja po prezentacji raportu!) zagadnienie jak obecność muzyki tradycyjnej w polskim szkolnictwie (D. Grzybek, Z. Wawrzyńska). Ale niezmiernie ważne, że muzyka folkowa została opisana jako jeden z wielu możliwych i równoważnych nurtów funkcjonowania muzyki tradycyjnej współcześnie (W. Grozdew-Kołacińska), a nasze czasopismo Gadki z Chatki doczekało się wielokrotnych cytowań. Autorzy opracowania (D. Anaszko, R. Mazur-Hanaj), osobne miejsce w szeregu dostępnych mediów przyznali archiwum pisma Gadki z Chatki, które działa od roku 1996 i od tego czasu kompletuje relacje, sondy, felietony, rozmowy, recenzje ale także prace etnomuzykologiczne. Także w zakresie prasy drukowanej pismo zostało docenione, szczególnie w okresie od r. 2000 kiedy jako jedyne na rynku zwiększa zakres zainteresowania muzyką tradycyjną, utrzymując rozpoznawalny już profil ogólnopolskiego pisma folkowego. Raport jest więc niezwykle trafnym owocem Roku Kolberga i miejmy nadzieję, że ożywi na trwałe zainteresowanie kulturą tradycyjną i wszelkimi jej przejawami szersze grono niż tylko dotychczasowych jej pasjonatów.
Na raporcie jednak nie skończyła się II Konwencja Muzyki Polskiej. Dzień drugi poświęcony był na panele dyskusyjne, z powodu obszerności i różnorodności tematów pogrupowane na cztery. Tematy lub problemy związane z muzyką tradycyjną pojawiły się podczas panelu: „Rok Oskara Kolberga: Co to jest muzyka tradycyjna i jak ją kontynuować w XXI wieku?” (moderatorem był J. Prusinowski i panelistami: B. Błaszczyk, J. Karpiel-Bułecka, P. Dahlig, R. Jędraszak, L. Miłoszewski, A. Sar, M. Skrzypek, M. Żurek). Podczas debaty plenarnej trzeciego dnia moderatorzy przedstawili wnioski i postulaty sformułowane przez uczestników poszczególnych paneli, a na zakończenie obrad odbyła się dyskusja plenarna z udziałem uczestników Konwencji.
Agata Kusto
W dniach 12-14 maja tego roku, w gmachu Biblioteki Narodowej w Warszawie odbyła się II Konwencja Muzyki Polskiej. Organizatorem Konwencji był Instytut Muzyki i Tańca we współpracy ze Związkiem Kompozytorów Polskich, Polską Radą Muzyczną i Otwartym Forum Muzyki Polskiej. Spotkanie miało charakter ogólnopolski i skupiło przedstawicieli środowiska muzycznego na tematach związanych z różnymi dyscyplinami nauki oraz formami zarządzania polską kulturą muzyczną.