Artykuły autora: Ewelina Grygier

O sabałowych i wierchowych Dudy podhalańskie

Dudy są niezwykłym instrumentem, występującym w wielu kulturach. Ich odmiany znacznie się od siebie różnią. Są dudy małe jak bretońskie biniou, wielkie jak zbąski kozioł biały, głośne jak dudy szkockie i ciche jak francuskie musette. Istnieją zarówno odmiany proste z jedną tylko piszczałką burdonową i jedną melodyczną (wielkopolskie), jak i z wieloma burdonami (musette de cour) – aż po skomplikowane mechanizmy regulatorów irlandzkich uilleann pipes, umożliwiających wykonanie złożonego akompaniamentu. Jednym słowem – istnieje ogrom wariantów tego instrumentu. Całościową wiedzę na temat dud zaczerpnąć można z encyklopedii belgijskiego badacza i muzyka Jeana-Pierre’a van Heesa Cornemuses. Un infini sonore (Coop Breizh 2014).

Fot. tyt.: Sz. Bafia, Dudy podhalańskie. Tajemniczy instrument przeszłości, Zakopane 2016

Trad Music Workshop

W sierpniu br. po raz kolejny w austriackim Lockenhaus spotkali się pasjonaci muzyki celtyckiej, którzy przybyli na warsztaty muzyczne Trad Music Workshop. Organizatorami wydarzenia byli Paul Dangl, Antonia Wering i Christian Troger. Od kilku lat mam przyjemność uczyć w ramach tej letniej szkoły muzyki celtyckiej. Przez pierwsze cztery lata prowadziłam kursy w klasie drewnianego fletu poprzecznego i tin whistle'a. Dwa lata temu wraz z gitarzystą Christianem Trogerem miałam okazję poprowadzić także warsztaty gry zespołowej.

Fot. tyt. A. Seyfang

Z wizytą w Estońskim Archiwum Folkloru

W sercu Estonii, nad rzeką Emajõgi położone jest miasto o niezwykle bogatych tradycjach uniwersyteckich – Tartu. Założony przez Gustawa Adolfa w 1632 roku Uniwersytet w Tartu był drugą wyższą uczelnią ówczesnego szwedzkiego imperium. Obecnie jest to jedna z najważniejszych szkół wyższych kraju. Poza tradycjami akademickimi z miastem związana jest także historia dokumentacji estońskiego folkloru. To tutaj w 1927 roku powstało Centralne Archiwum Folkloru1, obecnie będące częścią Muzeum Literatury2. Pierwszym dyrektorem archiwum był Oscar Loorits (1890–1961), który zorganizował placówkę jako centralne archiwum skupiające rozproszone wcześniej materiały3. W zbiorach Estońskiego Archiwum Folkloru znajdują się materiały pisane, fotografie oraz nagrania dźwiękowe i filmowe.

A może lokalny bazarek? Magiczny świat konsumpcji

Wyprawa do sklepu i robienie zakupów mogą być zarówno przyjemne, jak i nieprzyjemne. Nierzadko w jednym miejscu możemy znaleźć wszystko, co jest nam niezbędne (a nawet to, czego nam nie potrzeba), innym razem, żeby coś zdobyć, trzeba wykazać trochę zaangażowania. Nie ulega wątpliwości, że współczesny świat cechuje nadmiar dostępnych dóbr1, a najbardziej nurtującą współczesnego człowieka kwestią jest nie to, czy coś jest lub niebawem będzie w jego zasięgu, tylko to, czy będzie go na to stać. Konsumujemy niemalże przez cały czas. Amerykański socjolog, George Ritzer, zauważa, że „konsumujemy wiele oczywistych rzeczy – szybkie dania, T-shirty, dzień w Disney Worldzie – i dużo innych, które już tak oczywiste nie są (wykład, usługę medyczną, dzień na stadionie baseballowym). Konsumujemy liczne towary i usługi, które są nam niezbędne do życia, i mnóstwo innych, na które po prostu mamy ochotę”2. Nawet przebywając we własnym domu, możemy robić zakupy, obecnie najczęściej przez Internet, a nie tak dawno jeszcze poprzez katalogi wysyłkowe czy przez telefon. Ten nieskończony świat współczesnej konsumpcji analizuje George Ritzer w publikacji Magiczny świat konsumpcji.

Nie- miejsca Antropologia hipernowoczesności

Trwa okres wakacyjny, więc wielu czytelników zapewne wybrało się bądź wybierze w najbliższym czasie na dłuższą lub krótszą, wakacyjną wyprawę. Jedni odwiedzą dobrze sobie znane okolice, być może takie, do których z chęcią powracają co roku, inni będą podróżować do miejsc jeszcze nieodkrytych. Pisząc o podróżowaniu, można skupić się na opisywaniu punktów, do których turyści wybierają się, by odetchnąć trochę od codzienności lub spróbować przyjrzeć się bliżej temu, jak podróżujemy i jaką przestrzeń przebywamy, zdążając do celu. Według niektórych bycie w drodze jest ciekawsze czy ważniejsze niż dotarcie na miejsce. Można także zastanowić się nad charakterem przestrzeni rozciągających się pomiędzy punktem A (tam, skąd wyruszamy) a punktem B (tam, dokąd zmierzamy).

Blubry i blubry, a fersztandu za grosz

Tej, wuchta wiary, pyry – te poznańskie słowa zrozumie każdy. Czym natomiast jest żybura i dlaczego nie należy jej pić nawet z ładnego wymborka? Kim jest mela i w jakim celu chodzi się z nią na migane? Czemu sprawunki robi się w składzie, a nie w sklepie i czym różni się bana od bimby? To już nie jest takie ajnfach. No chyba, że się jest z Pyrlandii.

Otrębywanie Adwentu

Różnicowanie nowoczesności

Wiele z kluczowych dla nauk humanistycznych pojęć podlega wielokrotnemu definiowaniu przez poszczególnych badaczy, a mimo to nadal pozostają one otwartymi na możliwości ich rozumienia i zastosowania. Jako przykład wymienić można pojęcie kultury i muzyki. Teoretycznie każdy wie, czym jest kultura, natura, muzyka, itd. Jednakże okazuje się, że zdefiniowanie „oczywistego” jest sprawą nader trudną.

„O różnych narodach i tych, ktorzy zwykli zjadać swoich rodziców” Przewodnik turystyczny po przeszłości

Na kanwie dawnych wypraw w nieznane powstało wiele diariuszy, świadectw i innych deskrypcji (odrębnym gatunkiem literackim stały się na przykład listy z podróży), w których znalazły się charakterystyki nowo poznanych krain i ich mieszkańców, a także opisy samego aktu podróżowania. Takim przewodnikiem po nieznanym, turystycznym przewodnikiem "po przeszłości", jest "Opis podróży" do Mongołów, napisany przez Wilhelma z Rubruk.