Gdy rozum śpi budzą się upiory...
„Oto lud, który nie ma swego miejsca na ziemi. Nawet Żydzi mieli swą ziemię obiecaną, a Cyganie nie; gdziekolwiek byli, nie byli u siebie. Ten lud nie ma także swojej pisanej historii, swojej pamięci historycznej. Wygląda na to, że pamięć o przeszłości nie pozwala im na radość z przyszłości; czasami trzeba zabić pamięć, by mieć odwagę na wkroczenie w przyszłość. Czym jest przeszłość tego ludu? Jest rzeką krwi i łez. Lud ów nie wie, czym jest prawo w dosłownym tego słowa znaczeniu. Jego prawem jest obyczaj ojców. Podstawową więzią jest więź rodowa. I taki lud trwa między nami przez wieki. Czy nie graniczy to z cudem?”.
ks. Józef TischnerRomowie to ofiary dyskryminacji w każdej niemal dziedzinie życia. Postrzegani są jako głęboko odmienni społecznie i kulturowo, zarówno fizycznie jak i psychicznie. Zwyczajowo już, uprzedzenia wobec Romów uzasadnia się rasowo dla wielu ludzi są „Murzynami Europy” ze względu na kolor skóry ciemniejszy niż u populacji dominujących, pośród których żyją. Cechy, rzekomo uwarunkowane rasowo, przypisywane Romom przez członków innych społeczności, to: „brudni”, „niecywilizowani”, „niegodni zaufania”, „leniwi”, „złodzieje”.