Artykuły autora: Aleksander Jackowski

Czy istnieje współczesna sztuka ludowa?

62 (czerwiec 2006) Autor: Joanna Zarzecka, Autor: Ryszard Rabeszko, Autor: Emil Majuk, Autor: Aleksander Jackowski, Autor: Marian Pokropek Dział: Sonda To jest pełna wersja artykułu!

W dyskusji udział biorą:

  • Ryszard Rabeszko - rzeźbiarz ludowy Prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Twórców Ludowych
  • Emil Majuk - "Panorama Kultur" (www.pk.org.pl)oraz Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie
  • Joanna Zarzecka - folkowiec, "Gadki z Chatki"
  • Aleksander Jackowski - antropolog kultury, krytyk sztuki, Uniwersytet Warszawski
  • prof. Marian Pokropek - etnograf Polski i Słowiańszczyzny, Uniwersytet Warszawski, Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach

Sztuka ludowa - kultura chłopska (1)

62 (czerwiec 2006) Autor: Aleksander Jackowski Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

Zacznijmy od uściślenia pojęć. Zjawisko, które możemy nazwać dawną sztuką ludową,związane jest z istnieniem kultury chłopskiej, jest jej emanacją. Zależy ono od otaczającejprzyrody, wierzeń, systemu wartości, stosunków społecznych. Nikt w tej kulturze nie tworzył"sztuki", nie znał nawet tego pojęcia, ale wrodzone człowiekowi poczucie rytmu, harmonii,symetrii sprawiało, że nawet wytwarzając przedmioty domowego użytku, czynił je ładnymi.W zdobieniu, nawet tak prostym, wręcz elementarnym, jak sypanie piaskiem w dzień świątecznywzorów na glinianej podłodze lub dekorowaniu wielkanocnych jajek, nawiązywano do symbolikisłońca, księżyca, do obrazu wszechświata.

Sztuka ludowa-kultura chłopska (2)

63-64 (sierpień 2006) Autor: Aleksander Jackowski Dział: Z teorii To jest pełna wersja artykułu!

Kiedy mówimy o kulturze ludowej, zwracamy uwagę na to,co ją łączy, a więc na jej wyraz, postrzegany niemal na zasadzie stereotypu.Jednakże ten całościowy, charakterystyczny wyraz nie zmienia faktu, że poszczególnejego elementy mogą być zapożyczone. Znamy wygląd stroju krakowskiego, łowickiego,kurpiowskiego, żywieckiego, ale w każdym z nich można odnaleźć elementy różnegopochodzenia: miejskiego, przemysłowego, a nawet świadczące o tym, że pochodzą z Czech,Słowacji, Niemiec. Nie ma to jednak znaczenia, ponieważ o wyrazie decyduje to, jakposzczególne elementy są ze sobą zestawione, a więc całość. Ta, która zostaje utrwalonaw pamięci, która funkcjonuje w kulturze regionu.