Zaczytane brzmienia

„Dziady. Rzecz o wędrownych żebrakach i ich pieśniach”. Bohaterami niniejszej książki są wędrowni dziadowie-żebracy. Stanowili oni dawniej niezwykle barwną i aktywną grupę, która odgrywała istotną rolę w życiu tradycyjnych społeczności wiejskich. Byli swego rodzaju pośrednikami między światem żywych i zmarłych, modlili się, śpiewali pieśni, przynosili nowiny z dalekiego świata. Jednocześnie ze względu na swoją obcość i odmienność oraz otaczającą ich aurę tajemniczości wywoływali żywe zainteresowanie i skrajnie zróżnicowane reakcje. Wędrowni żebracy wzbudzali szacunek i strach, a zarazem byli obiektem ataków, tematem niewybrednych dowcipów, parodii oraz licznych plotek i sensacyjnych opowieści. Najbardziej frapujące jest jednak to, że dziad funkcjonował równocześnie jako swoista i wieloznaczna figura myślenia, która w różnym czasie i różnych środowiskach społecznych organizowała pewne sfery zbiorowych wyobrażeń i emocji. Ta perspektywa jest ciekawa również z tego powodu, że figura owa nie ma wyłącznie charakteru historycznego i w pewnym zakresie jest ona żywa również w myśleniu współczesnym, o czym dobitnie świadczy znany powszechnie przypadek użycia frazy „spieprzaj dziadu”.

Piotr Grochowski – folklorysta, historyk literatury, adiunkt w Instytucie Literatury Polskiej UMK w Toruniu, autor artykułów na temat różnych form tradycyjnego folkloru słownego oraz literatury jarmarczno-odpustowej publikowanych m.in.: w „Literaturze Ludowej”, „Pamiętniku Literackim”, „Napisie” i „Czasie Kultury”.

ródło: www.wydawnictwoumk.pl

Recenzja książki znajduje się na str. 38 niniejszego numeru pisma

12 XII 2009, godz. 17.00, Mała Scena w „Chatce Żaka”, spotkanie z Autorem poprowadzi Tomasz Rokosz