| "Do kancjonału zasiadało się z przyjemnością. A potem szedł kancjonał z człowiekiem przez życie...". Maria Pilchówna, Wisła wieś słowiańsko-ewangelicka. Regionalne szkice literackie. Bytom 1948, s.62 Nagrania pieśni ewangelickich na Śląsku Cieszyńskim rozpoczynały się w momencie, gdy w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Polsce nie przebrzmiały jeszcze echa reformy repertuarowej. W roku 2002 oficjalnie wprowadzono do użytku nowy "Śpiewnik Ewangelicki", który był starannie przez wiele lat przygotowywany przez specjalną komisję złożoną z teologów i przy wydatnej pomocy specjalistów muzyków.(...) Przewodniczący komisji śpiewnikowej ksiądz Jan Gross określił śpiewnik jako kompromis, który musi godzić wiele środowisk i gustów, i stanowić połączenie tradycji i nowoczesności. Wybór materiału na płyty został dokonany z kilkuset pieśni nagranych na Śląsku Cieszyńskim w latach 2006-2008. Album prezentuje przede wszystkim repertuar najstarszy, dokumentujący kilkusetletnią tradycję pieśniową obecną w tym regionie. Przeważają pieśni, których teksty można odnaleźć w śląskim kancjonale Jerzego Heczki (I wydanie w roku 1865) oficjalnie używanym w regionie do roku 1956. Interesujące jednak są sposoby wykonywania pieśni: warianty melodyczne, specyficzne ozdabianie melodii, barwa głosu, przekazywanie tekstu itp. Ludowe pochodzenie można przypisać większości melodii, które przekazywane z pokolenia na pokolenie zyskiwały regionalną, daleką od oryginalnych zapisów postać. Wśród zamieszczonych nagrań na uwagę zasługują przede wszystkim pieśni poranne i wieczorne stanowiące trzon domowej tradycji muzycznej ewangelików (dziś śpiewane tylko przez najstarsze pokolenie), poza tym dawne - sięgające średniowiecza pieśni bożonarodzeniowe, które coraz częściej są współcześnie wypierane przez popularne kolędy. Nagrania były prowadzone przede wszystkim wśród parafian Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego zamieszkujących okolice Wisły, Ustronia, Goleszowa, Cisownicy i Istebnej, reprezentujących pokolenie urodzone w latach 1926-1940. Oprócz nagrań wykonawców indywidualnych, na płycie zamieszczone są też wykonania zespołowe grup śpiewaczych z Wisły (Czernianie, Uścieńkowianie, Stejizbianki, Wańcy). Zarejestrowano śpiew spontaniczny, naturalny, nie poprzedzony żadnymi specjalnymi próbami, ani też nie poprawiany dla lepszego brzmienia płyty. Album należy traktować przede wszystkim jako zapis dokumentalny spotkań z wykonawcami. Zaproponowany układ tematyczny: 1 CD: Rok kościelny i obrzędowy; 2 CD: Życie chrześcijańskie - miał pokazać szerokie spektrum obecności pieśni religijnej w indywidualnym i społecznym życiu zwykłego wiernego. Pierwsza grupa pieśni - wyznaczana kalendarzem kościelnym - obejmuje repertuar najważniejszych okresów świątecznych od Adwentu po Święto Zesłania Ducha Świętego (w tym pieśni stołowe związane z okresem Bożego Narodzenia będące zjawiskiem wyjątkowym, właściwym tylko dla tego regionu) poszerzone o pojedyncze pieśni na Święto Żniw, Reformacji oraz Pamiątkę Poświęcenia Kościoła. Druga płyta prezentuje pieśni związane z indywidualnym przeżywaniem wiary i ważnymi wydarzeniami w życiu człowieka, w tym poranne i wieczorne, śpiewane podczas wesela i pogrzebowe. Większość pieśni zarejestrowano poza nabożeństwem, wyjątkiem jest hymn do Ducha Świętego (CD 1 nr 28) nagrany w kościele w Istebnej w roku 2007 w niedzielę Zesłania Ducha Świętego. Płyta jest pierwszą próbą pokazania repertuaru społeczności ewangelickich w Polsce, dlatego zawiera osobny komentarz opisujący proweniencję każdej prezentowanej pieśni i uwzględnia różnorodność wykonań (solowe, w duecie, zespołowe). Do płyt dołączony jest komentarz w języku polskim i angielskim. Arleta Nawrocka-Wysocka |
Nagranie, wybór i opracowanie: Arleta Nawrocka-Wysocka. Badania terenowe i wydanie płyty finansowane ze środków na naukę w latach 2005-2008, jako projekt badawczy nr 1H01E01529 Repertuar religijny społeczności ewangelickich w Polsce. Album dwupłytowy, wydany przez Instytut Sztuki PAN.Płyta ukazała się w listopadzie 2008 roku.
| "Do kancjonału zasiadało się z przyjemnością. A potem szedł kancjonał z człowiekiem przez życie...". Maria Pilchówna, Wisła wieś słowiańsko-ewangelicka. Regionalne szkice literackie. Bytom 1948, s.62 Nagrania pieśni ewangelickich na Śląsku Cieszyńskim rozpoczynały się w momencie, gdy w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Polsce nie przebrzmiały jeszcze echa reformy repertuarowej. W roku 2002 oficjalnie wprowadzono do użytku nowy "Śpiewnik Ewangelicki", który był starannie przez wiele lat przygotowywany przez specjalną komisję złożoną z teologów i przy wydatnej pomocy specjalistów muzyków.(...) Przewodniczący komisji śpiewnikowej ksiądz Jan Gross określił śpiewnik jako kompromis, który musi godzić wiele środowisk i gustów, i stanowić połączenie tradycji i nowoczesności. |