fot. A. Kusto
Już od kilku lat Pracownia „Archiwum Etnolingwistyczne” UMCS kierowana przez prof. Jerzego Bartmińskiego włącza się aktywnie w organizację Lubelskiego Festiwalu Nauki, proponując dzieciom i młodzieży udział w projekcie „Folklor między archiwum a estradą”. Jego celem jest pokazanie, jak z udziałem artystów można ożywiać archiwalne zapisy tekstów ludowych.
W tegorocznym projekcie, zaprezentowanym 22 września, wzięło udział ponad czterdzieścioro dzieci z Akademii Przedszkolaczka w Lublinie, dlatego jego tematem przewodnim były „Zabawy dziecięce”. Spotkanie poprowadziła współpracująca od lat z archiwum dr Agata Kusto z Instytutu Muzyki UMCS, zaś oprawę „estradową” zapewnił zespół Rodzinna Kapela Butrynów.
Aby nie przeciążać młodych uczestników teorią, przyjęto konwencję „nauki przez zabawę”. Z jednej strony, dzieci dowiedziały się, jak wygląda warsztat pracy badacza dokumentującego folklor i obejrzały archiwalne zdjęcia, a z drugiej – na żywo zobaczyły, jak działa magnetofon szpulowy czy kasetowy. Co więcej, chętni mogli wcielić się w rolę „informatorów” i nagrać znane sobie wyliczanki na tzw. „kaseciaku” – nagrania te zostały włączone do zbiorów archiwum.
Jako że głównym celem projektu było pokazanie, jak w praktyce można przekraczać granice między archiwum a estradą, jego najciekawszą częścią były warsztaty zorganizowane przez Rodzinną Kapelę Butrymów. Podczas nich dzieci nauczyły się kilku nowych wyliczanek i przy dźwiękach muzyki ludowej pobawiły się w „Kureczkę” czy „Miotlarza”. Ponadto zespół pokazał im, jak wyglądają, brzmią i nazywają się różne instrumenty ludowe, m.in. suka biłgorajska, basy, skrzypce, bęben z talerzem, bębenek z brzękadłami, okaryna czy różnego rodzaju gwizdki drewniane i gliniane. Co ważne, na zakończenie wszystkie dzieci mogły samodzielnie zagrać na tych instrumentach.
W Pracowni „Archiwum Etnolingwistyczne” UMCS znajdują się bogate zbiory nagrań terenowych (ok. 1800 nośników – taśm szpulowych, kasetowych, VHS, płyt CD), które od lat zbierają etnomuzykolodzy, folkloryści, językoznawcy. Stały się one m.in. podstawą monumentalnego wydawnictwa Lubelskie, opublikowanego w 2012 roku jako kolejny tom tzw. Nowego Kolberga. Jednak samo archiwizowanie i opracowywanie tradycyjnego repertuaru ludowego w postaci wydawnictw drukowanych i płytowych to za mało. Trzeba go przywracać do żywego obiegu, prezentować na scenie i pokazywać młodym ludziom, że przy takiej muzyce też można się dobrze bawić. Tegoroczne spotkanie z przedszkolakami jest na to doskonałym dowodem.
Katarzyna Prorok
adiunkt w Pracowni „Archiwum Etnolingwistyczne“ UMCS, przygotowuje hasła do Słownika stereotypów i symboli ludowych, którego tom Rośliny jest obecnie opracowywany.
Już od kilku lat Pracownia „Archiwum Etnolingwistyczne” UMCS kierowana przez prof. Jerzego Bartmińskiego włącza się aktywnie w organizację Lubelskiego Festiwalu Nauki, proponując dzieciom i młodzieży udział w projekcie „Folklor między archiwum a estradą”. Jego celem jest pokazanie, jak z udziałem artystów można ożywiać archiwalne zapisy tekstów ludowych.
W tegorocznym projekcie, zaprezentowanym 22 września, wzięło udział ponad czterdzieścioro dzieci z Akademii Przedszkolaczka w Lublinie, dlatego jego tematem przewodnim były „Zabawy dziecięce”. Spotkanie poprowadziła współpracująca od lat z archiwum dr Agata Kusto z Instytutu Muzyki UMCS, zaś oprawę „estradową” zapewnił zespół Rodzinna Kapela Butrynów.